Του Ανέστη Ντόκα
Σβήνουν ιστορικές βιομηχανίες της Ελλάδας και περνούν στη λήθη. Η πολυετής κρίση, σε συνδυασμό με τον υπέρογκο δανεισμό, προκάλεσε τις χρεοκοπίες αυτών των βιομηχανιών που είχαν κυριαρχήσει στον επιχειρηματικό χάρτη τη χώρας τουλάχιστον τις τελευταίες πέντε δεκαετίες. Το 2018 εξελίσσεται σε χρονιά άγονων πλειστηριασμών για τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις ιστορικών επιχειρήσεων, καθώς δεν υπάρχουν αγοραστές στους πλειστηριασμούς, με αποτέλεσμα τα εργοστάσια να καταλήγουν τις περισσότερες φορές να πωλούνται κομμάτι κομμάτι ή και για παλιοσίδερα και ό,τι απομένει είναι το «κουφάρι», το οποίο μαζί με το ακίνητο εκποιείται σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές. Σύμφωνα με επιχειρηματίες και νομικά γραφεία που συμμετέχουν σε πλειστηριασμούς, πέντε είναι οι λόγοι που παραμένουν στα αζήτητα οι πλειστηριασμοί εργοστασίων την τελευταία δεκαετία 2008 - 2017.Ειδικότερα, οι αιτίες είναι οι εξής: 1) Είναι ξεπερασμένοι επιχειρηματικά πολλοί κλάδοι της ελληνικής βιομηχανίας και εμφανίζονται λίγοι ενδιαφερόμενοι, 2) οι εγκαταστάσεις που πωλούνται είναι παλιές και χρειάζονται αντικατάσταση άρα ανεβαίνει σημαντικά το κόστος, 3) είναι σε κακή κατάσταση από πλευράς παροχών και υγιεινής η εικόνα σε πολλές βιομηχανικές περιοχές (ΒΙΠΕ) που βρίσκονται τα επιχειρηματικά «κουφάρια», 4)για να επιτύχουν χαμηλότερο τίμημα (κάθε πλειστηριασμός ξεκινά με 10% μικρότερη τιμή εκκίνησης από τον τελευταίο) δεν δίνουν τιμές οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές και 5) καθυστερεί, λόγω γραφειοκρατίας, η ανάληψη της άδειας λειτουργίας μετά την ολοκλήρωση του πλειστηριασμού.
Μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις άγονων πλειστηριασμών σε ιστορικές βιομηχανίες είναι οι εξής:
• ΚΕΡΑΝΗΣ. «Σαπίζει» το εργοστάσιο της πρώην καπνοβιομηχανίας «Κεράνης» στον Πειραιά και αυτό γιατί, παρά τους δεκάδες πλειστηριασμούς (πάνω από 18) που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, δεν έχει βρεθεί αγοραστής. Σε προηγούμενες δημοπρασίες είχαν εμφανιστεί διάφοροι επενδυτές, όπως Ιταλοί που ήθελαν να ξαναφτιάξουν εργοστάσιο τσιγάρων.
• ΠΕΤΖΕΤΑΚΙΣ. Η ελληνική πολυεθνική λύγισε από τα δάνεια τη δεκαετία του 2000. Με αρωγό το καθεστώς των εύκολων πιστώσεων, η εταιρεία προχώρησε σε σειρά εξαγορών ανά τον κόσμο, στον Καναδά, στη Νότια Αφρική, στην Ευρώπη. Οι εξαγορές που πραγματοποιήθηκαν έγιναν με δανεικά, επιβαρύνοντας υπερβολικά τους ισολογισμούς της εταιρείας. Ετσι, πέρασε στην ιστορία η εταιρεία που ίδρυσε ο αείμνηστος Αριστόβουλος Πετζετάκις, τον οποίο η βρετανική εφημερίδα Financial Times είχε χαρακτηρίσει «εφευρέτη πρώτης τάξεως», με βάση την πρωτοποριακή μέθοδο παραγωγής εύκαμπτων πλαστικών σωλήνων, ενισχυμένων με σπειροειδές PVC.
• HELLENIC STEEL. Η κατάρρευση της ιταλικής μητρικής έφερε την πτώχευση της εταιρείας. Ωστόσο, γίνονται προσπάθειες για να βρεθεί αγοραστής για τις εγκαταστάσεις της εταιρείας στη Θεσσαλονίκη. Πριν πτωχεύσει η Hellenic Steel στις 13 Μαΐου 2015 –με έδρα τον Δήμο Διαβατών Θεσσαλονίκης– είχε ξεκινήσει η απαξίωσή της όταν ο βασικός της μέτοχος με ποσοστό 52%, η πολυεθνική ιταλική βιομηχανία χάλυβα ILVA, βρέθηκε σε σοβαρή κρίση που οδήγησε εν τέλει στην κρατικοποίησή της από το ιταλικό Δημόσιο.
• ΦΙΛΚΕΡΑΜ. Στη λήθη της ιστορίας έχει περάσει η Philkeram Johnson. Ο βασικός λόγος ήταν η κατάρρευση της οικοδομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, που παρέσυρε την επιχείρηση. Στα τέλη του 2011, πνιγμένη από τα χρέη της, κηρύχθηκε σε πτώχευση, με την οικοδομική δραστηριότητα στη χώρα ήδη να κλονίζεται και τις εξαγωγές να μην μπορούν να σηκώσουν οικονομικά τη Philkeram.
• ΑΓΝΟ. Αγονος παραμένει ο πλειστηριασμός της γαλακτοβιομηχανίας ΑΓΝΟ, καθώς δεν έχουν εμφανιστεί ενδιαφερόμενοι επενδυτές. Πάντως, όπως αναφέρουν δικηγόροι που γνωρίζουν την υπόθεση της ΑΓΝΟ, το ποσό των 18,281 εκατ. ευρώ κρίθηκε υψηλό για τιμή πρώτης προσφοράς.
• SHELMAN. Η 50χρονη ιστορία της Shelman έληξε άδοξα, παρά την εξαγορά της το 2009 από την εταιρεία Alpha Wood, συμφερόντων των επιχειρηματιών Αδαμόπουλου - Αγοραστού. Η μεγάλη πτώση της εγχώριας ζήτησης για προϊόντα ξυλείας λόγω της καθίζησης της οικοδομής και οι αθρόες εισαγωγές την οδήγησαν στη χρεοκοπία.