Του Γιάννη Κωνσταντινίδη*
Η εικόνα της γεμάτης αίθουσας του Βελλιδείου ήταν διαφορετική αυτό το Σάββατο. "Λιγότερες γραβάτες, λιγότερα ξανθά βαμμένα μαλλιά, περισσότερα βραχιόλια και σανδάλια", θα σχολίαζε ανούσια κάποια ή κάποιος. Και όμως η διαφορετικότητα της εικόνας δεν είχε να κάνει με την αισθητική των παρισταμένων στην ομιλία του Αλέξη Τσίπρα έναντι των αντιστοίχων στην ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη το περασμένο Σάββατο, αλλά με την εκπέμπουσα πολιτική τους νοοτροπία.
Τα ανοιχτά χέρια στο χειροκρότημα των συχνά όρθιων ακροατών του Αλέξη Τσίπρα και οι αυθορμητισμοί στα πηγαδάκια μαρτυρούν τον ενθουσιασμό των μελών ενός μικρού κόμματος που αντλούν ικανοποίηση από την αναπαραγωγή της πολιτικής ουτοπίας τους. Ένα τέτοιο κοινό -ο "μικρός ΣΥΡΙΖΑ" όπως τον αποκαλούν κάποιοι- διαφέρει (ακόμα) από το καλούπι των στελεχών ενός κόμματος εξουσίας που έχει μάθει να βάζει και να βγάζει μηχανικά τα ρούχα και το ύφος της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, κάτι που τελικά στερεί από ένα κόμμα εξουσίας την πολυπόθητη προσαρμοστικότητα.
Και αν τα χρόνια που ο "μικρός ΣΥΡΙΖΑ" καλούνταν να στηρίξει την κυβέρνηση ήταν τα εύκολα -μέσα στον ενθουσιασμό της "πρώτης φοράς αριστερά"-, τα χρόνια που θα κληθεί να στηρίξει την αντιπολιτευτική διαδρομή του Αλέξη Τσίπρα και της ομάδας του θα είναι τα δύσκολα. Γιατί ο ρόλος του αντιπολιτευόμενου σε ένα δικομματικό πλαίσιο απαιτεί συστηματική και τεχνικού επιπέδου αντιπαράθεση με κυβερνητικές ενέργειες και όχι συμβολικού χαρακτήρα λεκτικές επιθέσεις κατά της κυβέρνησης. Και ένα κομματικό ακροατήριο μεγαλωμένο με τους συμβολισμούς, την ιστορία και τα αφαιρετικά σχήματα είναι ένα πληθωρικό ακροατήριο που δεν είναι εύκολο να εμπεδώσει τον ρόλο του ως "κοινό της αντιπολίτευσης". Το ρούχο αυτό μοιάζει να του είναι στενό.
Ο Αλέξης Τσίπρας δεν το βοήθησε πάντως να χωρέσει με την ομιλία του στη ΔΕΘ. Οι επαναλαμβανόμενες αναφορές στην "πατρίδα", την "αριστερά" και τη "δημοκρατική παράταξη" και οι κατηγορίες σε βάρος της κυβέρνησης Μητσοτάκη ότι οικοδομεί το "νέο κράτος της δεξιάς" ίσως διατηρούσαν ζωντανές τις αναμνήσεις του μικρού, του αμόλυντου ή και του αδικημένου κοινού, όμως σε καμία περίπτωση δε συνέβαλαν στην εξοικείωση με τον ρόλο των κομματικών στελεχών ενός αντιπολιτευόμενου κόμματος που μετρά τα πολιτικά σφάλματα και τα τεχνικά κενά μιας κυβέρνησης. Στην απολύτως απαραίτητη για το κοινό του ΣΥΡΙΖΑ εξοικείωση με τον ρόλο δε θα βοηθήσουν ούτε δηλώσεις αυταρέσκειας και ναρκισσισμού περί πλήρους εφαρμογής από την κυβέρνηση Τσίπρα των προεκλογικών της υποσχέσεων, ούτε φυσικά η εύκολη απόδοση της ευθύνης για το κακό εκλογικό αποτέλεσμα στην επικοινωνιακή διαχείριση των κατά τα λοιπά παρουσιασθέντων στην ομιλία Τσίπρα στη ΔΕΘ ως δίκαιων και ορθολογικών μέτρων και αποφάσεων της κυβερνητικής θητείας του ΣΥΡΙΖΑ. Το ρούχο της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι εμφανώς στενό για τον "μικρό ΣΥΡΙΖΑ". Και ο ράφτης δεν δείχνει να το έχει συνειδητοποιήσει.
* Ο Γιάννης Κωνσταντινίδης είναι αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
