Μόλις χτες άκουσα έναν μεγάλο επιχειρηματία, υπέρμαχο του ευρώ, να αρχίσει να έχει τις πρώτες αμφιβολίες του: «Υπό τις παρούσες συνθήκες δεν βλέπω πώς θα μπορέσουμε να αποκτήσουμε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα εντός του ευρώ». Είναι σαφές! Σπάνε όλες οι γραμμές άμυνας. Η δραχμή μπαίνει δυναμικά στο πολιτικό και οικονομικό παιγνίδι…
Ο κόσμος είναι κουρασμένος κι αυτός είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για να διολισθήσουμε προς το μονοπάτι της εθνικής αυτοχειρίας. Φαίνεται να κερδίζει έδαφος η αίσθηση ότι έχουμε δοκιμάσει τα πάντα και ότι δεν μας μένει κάτι άλλο από την άτακτη υποχώρηση προς την Ελλάδα της δραχμής.
Δεν μπορώ να καταλάβω πώς η Ελλάδα θα γίνει πιο ανταγωνιστική επειδή θα εγκαταλείψει το ευρώ. Γιατί η δραχμή θα είναι ένα νόμισμα που θα θέλει κάποιος να έχει στο πορτοφόλι του και ποιο θα είναι το κίνητρο των ξένων επενδυτών για να τοποθετήσουν κεφάλαια στην Ελλάδα.
Η Στερλίνα έχει υποχωρήσει σημαντικά μετά από την απόφαση του Brexit. Και να σκεφτεί κανείς ότι η Μεγάλη Βρετανία είχε δικό της νόμισμα. Είναι τελείως διαφορετική περίπτωση από την Ελλάδα, που θα αναγκαστεί σε περίπτωση Grexit να αλλάξει νόμισμα. Κι εν πάση περιπτώσει, η Μεγάλη Βρετανία είναι η σπουδαία Μεγάλη Βρετανία με τις μεγάλες βιομηχανίες, τις πολυεθνικές, το ισχυρό χρηματοοικονομικό κέντρο του Λονδίνου. Δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης με τη φτωχή Ελλάδα.
Τι θα συμβεί, λοιπόν, με ένα νέο νόμισμα που θα λέγεται δραχμή ή ευρωδραχμή ή όπως αλλιώς; Διότι η δραχμή του 2017 δεν θα είναι ίδια με εκείνη του 2000. Μιλάμε για δύο διαφορετικά νομίσματα, για δύο διαφορετικές καταστάσεις. Το ερώτημα που πρέπει να απαντήσει κάποιος είναι πώς η ελληνική Οικονομία θα γίνει ανταγωνιστική με τη νέα δραχμή, όταν στο παρελθόν δεν το είχε κατορθώσει αυτό με την παλιά δραχμή. Το αμέσως επόμενο ερώτημα είναι πώς θα επιβιώσουμε σε ένα περιβάλλον ευρώ, όταν δεν είμαστε διατεθειμένοι να προσαρμοστούμε σε αυτό.
Ήμουν από εκείνους που πίστευαν ότι δεν είχαμε τα εχέγγυα για να μπούμε στο ευρώ. Από την άλλη «έβλεπα» οφέλη στα θέματα της εθνικής ασφάλειας. Στο δεύτερο σκέλος διαψεύστηκα. Η Ενωμένη Ευρώπη δεν έχει παράσχει μεγαλύτερη ασφάλεια στην Ελλάδα. Αυτό που θα ήθελα, όμως, να σημειώσω είναι ότι αν ήταν μία φορά λάθος να μπούμε στο ευρώ, είναι ακόμη μεγαλύτερο λάθος να βγούμε! Δεν αντέχουμε το κόστος μιας τέτοιας ενέργειας και μάλιστα με αβέβαιο το αποτέλεσμα. Δεν είναι σίγουρο ότι η έξοδος από την Ευρωζώνη θα μας οδηγήσει κάπου καλύτερα. Για την ακρίβεια, οι πιθανότητες για να συμβεί κάτι τέτοιο είναι αισθητά λίγες.
Η Ελλάδα δεν έχει την οικονομική δραστηριότητα που έχει η Μεγάλη Βρετανία ή η Ιταλία. Αλλά είδαμε τι συνέβη με Στερλίνα. Πόσο υπολογίζουμε, λοιπόν, να υποχωρήσει η νέα δραχμή, όταν συνέβη ό,τι συνέβη με την ισχυρή Στερλίνα;
Ας πούμε ότι οι Γερμανοί μας κάνουν ένα γενναίο «κούρεμα» και έπειτα φύγουμε από το ευρώ. Πόσο θέλετε να είναι αυτό το «κούρεμα»; Πενήντα τοις εκατό; Εβδομήντα; Ας πούμε, λοιπόν, ότι θα είναι κατά τα δύο τρίτα. Ιδιαίτερα γενναία πρόταση. Αν το νόμισμα υποχωρήσει ανάλογα, ποιο θα είναι το τελικό όφελος; Λένε ότι το νόμισμα θα ανακάμψει στη συνέχεια. Γιατί; Για να ανακάμψει, θα πρέπει οι άνθρωποι να θέλουν να επιστρέψουν στην Ελλάδα τα χρήματά που έχουν στο εξωτερικό. Να αγοράζουν δραχμές. Σε ποιο πολιτικό περιβάλλον και με ποια εχέγγυα;
Είναι καλύτερο να μας «κουρέψουν» το χρέος, να επιστρέψουμε στη δραχμή και να έχουμε επιτόκια της τάξης του 20% ή να εξασφαλίσουμε ένα χαμηλό και σταθερό επιτόκιο για το σύνολο του χρέους και να προσπαθήσουμε να γίνουμε ανταγωνιστικοί εντός του ευρώ; Πιστεύω ότι η δεύτερη επιλογή είναι η καλύτερη δυνατή κι ακόμη ότι έχουμε καλές πιθανότητες να την διεκδικήσουμε.
Η έξοδος από την Ευρωζώνη δεν θα γίνει σκίζοντας τα μνημόνια, αλλά μέσα από την υπογραφή ενός πάρα πολύ σκληρού νέου μνημονίου. Δεν έχει νόημα όλο αυτό το πράγμα. Το ότι μπορεί κάποια στιγμή η Ευρωζώνη να έχει προβλήματα δομικού χαρακτήρα είναι μία άλλου τύπου συζήτηση και δεν προσθέτει κάτι στη συζήτηση περί δραχμής.
Το σχέδιο Σόιμπλε έχει στοιχεία εμμονής και δεν είναι η πρώτη φορά που έρχεται στην επικαιρότητα. Το πρόβλημα είναι η κούραση του κόσμου. Και δεν μιλάμε μόνο για τους απλούς ανθρώπους, αλλά και για εκείνους που με τις πράξεις τους επηρεάζουν την κοινωνία και την καθημερινότητά μας. Είναι μία κατάσταση που μπορεί να μας οδηγήσει σε λάθος επιλογές. Άλλωστε, δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε γκρεμό και αποφασίζουμε να πέσουμε. Στην πραγματικότητα η δραχμή του 2017 δεν είναι επιλογή. Είναι μία μεγάλη παγίδα που οφείλουμε να αποφύγουμε.
Θανάσης Μαυρίδης
