Του Τάσου Ι.Β Αβραντίνη
Η μεγαλύτερη ανάπτυξη της χώρας προϋποθέτει μεταξύ άλλων μείωση των κανονιστικών ρυθμίσεων του κράτους στην οικονομία. Διοικητικές αποφάσεις καθορίζουν εδώ και πολλές δεκαετίες το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων. Οσοι δεν μπορούν να αντιληφθούν το πώς λειτουργεί η οικονομία θεωρούν απολύτως φυσιολογικό μια διοικητική αρχή να αποφασίζει για κάτι τέτοιο.
Κι όμως, το ωράριο των καταστημάτων θα πρέπει να διαμορφώνεται από τους άμεσα ενδιαφερόμενους (εμπόρους, εργαζομένους και καταναλωτές). Αυτοί ξέρουν καλύτερα από τον απρόσωπο νομοθέτη τι ταιριάζει στην περιοχή τους, στο αντικείμενο του καταστήματός τους, στο είδος των προϊόντων που εμπορεύονται, στις ανάγκες τους. Ολες τις Κυριακές του χρόνου τα καταστήματα πρέπει να έχουν ελεύθερο ωράριο.
Το σημαντικότερο -κατά τη γνώμη μου- επιχείρημα υπέρ του ελεύθερου ωραρίου δεν είναι ωφελιμιστικό αλλά θέμα αρχής· ο διοικητικός καθορισμός του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων πλήττει την ελευθερία των πολιτών - του καταστηματάρχη να ανοίξει όποτε επιθυμεί το μαγαζί του και του καταναλωτή να ψωνίσει όποτε το θελήσει.
«Μήπως», θα αναρωτηθεί κάποιος, «με την απελευθέρωση του ωραρίου τις Κυριακές θα κλείσουν τα μικρά καταστήματα και θα ωφεληθούν μόνο τα πολυκαταστήματα;».
Μα και τότε ωφελημένοι θα είναι οι καταναλωτές. Αλλά, όπως μας δείχνει και η εμπειρία των παραθαλάσσιων περιοχών, δεν πρόκειται να συμβεί κάτι τέτοιο, καθώς τα υπερκαταστήματα έχουν μεγάλο λειτουργικό κόστος, δουλεύουν με σχεδόν οριακό κέρδος και τις ώρες της μειωμένης κίνησης δεν συμφέρει να απασχολούν μια επιπλέον βάρδια.Β Το κόστος μισθοδοσίας και ενέργειας για τα πολυκαταστήματα είναι σημαντικοί λόγοι για να παραμείνουν κλειστά τις Κυριακές. Ετσι οι πραγματικά ωφελημένοι, αυτοί που θα αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα είναι τα μικρά καταστήματα, τα οποία έχουν ολιγάριθμο προσωπικό ή απασχολείται σ' αυτά ο ίδιος ο έμπορος και η οικογένειά του και τα περιορισμένα πάγια έξοδά τους κατανέμονται σε υψηλότερο κύκλο εργασιών.
Το ελεύθερο ωράριο θα βοηθήσει κυρίως τις ευέλικτες μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις που είναι σε θέση να ικανοποιούν ευκολότερα και αμεσότερα τις ανάγκες των καταναλωτών τους.
Σύμφωνα με μελέτη του ΟΟΣΑ, σε τριάντα χώρες η απελευθέρωση του ωραρίου τις Κυριακές είχε τα εξής αποτελέσματα:
- μείωση της ανεργίας, τόσο με αύξηση της απασχόλησης στις ήδη λειτουργούσες επιχειρήσεις όσο και με τη δημιουργία θέσεων εργασίας σε νεοϊδρυόμενες επιχειρήσεις, χωρίς αύξηση των τιμών.
- αύξηση του συνολικού αριθμού των επιχειρήσεων και
- αύξηση του κύκλου εργασιών, κυρίως των μικρών επιχειρήσεων σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων και κάποια είδη λιανικής.
Για την Ελλάδα δεν υπάρχει καλύτερη συνηγορία υπέρ της απελευθέρωσης του ωραρίου από το παράδειγμα των ανθοπωλείων, των ζαχαροπλαστείων, των καταστημάτων εστίασης, των περιπτέρων, επιχειρήσεων δηλαδή που δεν έχουν περιορισμούς λειτουργίας.
Για σκεφτείτε, περίπου 30 εκατ. τουρίστες θα επισκεφθούν το 2020 την Ελλάδα. Γιατί οι πόλεις της ηπειρωτικής Ελλάδας να μη γίνουν τουριστικοί προορισμοί; Γιατί οι πόλεις μας την Κυριακή να δίνουν στους επισκέπτες τους μια σκοτεινή εικόνα εγκατάλειψης και ερημιάς;
Γιατί να απαγορεύεται στα καταστήματα να προσελκύσουν εκατομμύρια νέων καταναλωτών;
Στις «αρτιμελείς» δημοκρατίες, εκεί όπου υπάρχει δηλαδή ελεύθερη οικονομία, προτάσσεται επί της αρχής η ελεύθερη επιλογή του ατόμου. Στο κράτος δεν πέφτει κανένας λόγος για το ωράριο των καταστημάτων
*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της Παρασκευής, 3 Ιανουαρίου
