Της Φωτεινής Αραμπατζή*
Όταν στην ανακοίνωση της σύνθεσης της Κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη, αναδείχτηκε η αρμοδιότητα της αλιείας ως διακριτής σε (υφ)υπουργικό χαρτοφυλάκιο, ενδεχομένως κάποιοι ν' απόρησαν, καθώς μέχρι τώρα αυτή περνούσε μάλλον σε δεύτερη μοίρα ως υποτομέας του ευρύτερου χαρτοφυλακίου της ζωικής παραγωγής.
Κι όμως. Με τη συμβολική όσο και ουσιαστική αυτή κίνηση, ο Πρωθυπουργός θέλησε να καταδείξει τη σημασία, που αποδίδει σ' αυτόν τον εξωστρεφή και δυναμικό τομέα της πρωτογενούς παραγωγής.
Τα στοιχεία «μιλούν» από μόνα τους:
-η Ελλάδα κατατάσσεται στην 2η θέση της Ε.Ε. ως προς τον όγκο και την αξία παραγωγής ιχθυοκαλλιέργειας,
-το 80% της ελληνικής παραγωγής εξάγεται,
-τα αλιευτικά προϊόντα έφθασαν στο σημείο να «αμφισβητούν» την παραδοσιακή κυριαρχία του ελαιολάδου στις εξαγωγές τροφίμων, καθώς το 2017 οι εξαγωγές αλιευτικών προϊόντων αξίας 653,5 εκατομμυρίων ευρώ υπερκέρασαν αυτές του ελαιολάδου, κατακτώντας την πρώτη θέση,
-η ελληνική υδατοκαλλιέργεια προσελκύει, αποδεδειγμένα, πολύ μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον.
Είναι χαρακτηριστικό ότι:
-στα αναπτυξιακά μέτρα του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας και Θάλασσας (ΕΠΑΛΘ) έχουν κατατεθεί επενδυτικά σχέδια συνολικού ύψους 111 εκατομμυρίων ευρώ,
-ενώ 12 μεγάλα επενδυτικά funds έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους να δραστηριοποιηθούν στον κλάδο.
Με δεδομένο ότι:
-Αφενός η ποιότητα των ελληνικών αλιευτικών προϊόντων είναι αδιαμφισβήτητη και αναγνωρισμένη διεθνώς
-Αφετέρου οι υδατοκαλλιέργειες κερδίζουν ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο στην παγκόσμια αγορά, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, σύμφωνα με μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας (ως το 2030 το 60-63% των αλιευμάτων, που θα καταναλώνει ο άνθρωπος θα προέρχεται από υδατοκαλλιέργειες έναντι 50% περίπου σήμερα), είναι προφανή τα πολύ μεγάλα περιθώρια, που διανοίγονται για το συγκεκριμένο κλάδο στη χώρα μας.
Σύμφωνα με μετριοπαθείς υπολογισμούς των ανθρώπων της αγοράς, οι υδατοκαλλιέργειες μπορούν, τα επόμενα χρόνια, να προσελκύσουν επενδύσεις δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ και να αποτελέσουν την «επενδυτική αιχμή» του αγροδιατροφικού τομέα. Επενδύσεις τόσο αναπτυξιακές με την ίδρυση νέων μονάδων όσο και εκσυγχρονισμού υφιστάμενων μονάδων, που δρομολογούνται ήδη.
Προς την κατεύθυνση αυτή, είναι βέβαιο ότι θα συντελέσουν
-τόσο η δημιουργία φιλο-επενδυτικού περιβάλλοντος στη χώρα μας, που ως γνωστόν αποτελεί κεντρική προτεραιότητα της Κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη,
-όσο και η πολιτική μας στον Τομέα της Αλιείας, που έχει στόχο να αφήσει διακριτό το αναπτυξιακό της αποτύπωμα.
Σύμβουλός μας το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο, που έχει καταρτιστεί με τη συνεργασία της επιχειρηματικής και επιστημονικής κοινότητας, με στόχους, ως το 2030:
-μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 5%,
-διπλασιασμό της παραγωγής στους 220 χιλιάδες τόνους
-και αύξηση των εξαγωγών στους 200 χιλιάδες τόνους με την αξία τους στο 1 δις ευρώ και την εξωστρέφεια στο 85% - 90%.
Για την επίτευξη των στόχων αυτών θέτουμε τέσσερις στρατηγικές προτεραιότητες:
-Εξασφάλιση του «ζωτικού χώρου» για την ανάπτυξη του κλάδου. Σε συνεργασία με το καθ' ύλην αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος, θέτουμε σε προτεραιότητα την ολοκλήρωση του ειδικού χωροταξικού σχεδίου των υδατοκαλλιεργειών και την επιτάχυνση των διαδικασιών αξιολόγησης των αιτήσεων για την ίδρυση των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιέργειας (ΠΟΑΥ).
-Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Δέσμευσή μας είναι να «τρέξουμε» την απορρόφηση των πόρων του ΕΠΑΛΘ που ως τώρα έμεναν αναξιοποίητοι (το ποσοστό απορρόφησης στα αναπτυξιακά μέτρα του προγράμματος ανέρχεται μόλις στο τραγικό 4%...) και η αξιοποίηση των 16 μέτρων του Προγράμματος, τα οποία αφορούν, μεταξύ των άλλων, τις Οργανώσεις Παραγωγών και τα Σχέδια Παραγωγής και Εμπορίας.
-Εκσυγχρονισμό και απλοποίηση του θεσμικού πλαισίου ίδρυσης και λειτουργίας των μονάδων υδατοκαλλιέργειας. Ένα σύγχρονο και απλοποιημένο, νομοθετικό πλαίσιο, που να δημιουργεί συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού, να διευκολύνει την λειτουργία των εταιριών προσελκύοντας και όχι αποτρέποντας επενδύσεις, είναι αυτονόητος στόχος.
-Προώθηση των επενδύσεων ιδίως στην έρευνα και την καινοτομία για να δημιουργηθούν νέα πιστοποιημένα προϊόντα και βελτιωμένες διαδικασίες παραγωγής, συσκευασίας, διανομής και κατανάλωσης.
Η συγκυρία είναι ευνοϊκή, η ευκαιρία ιστορική: μια Κυβέρνηση που θέλει, ένας κλάδος, που μπορεί. Μπορούμε και θα τα καταφέρουμε.
*Η κ. Φωτεινή Αραμπατζή είναι Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων