Του Χάρη Θεοχάρη*
Η σύνταξη ενός προϋπολογισμού είναι δύσκολο παζλ ακόμη και σε χρόνια οικονομικής ευημερίας. Για την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια της κρίσης αποτελεί σταυρόλεξο για γερούς λύτες. Για άλλη μια χρονιά οι γεροί λύτες αναζητούνται! Μέχρι στιγμής η συζήτηση εντός και εκτός Κοινοβουλίου κινείται σε υποτονικό κλίμα. Δείγμα παραίτησης, απόφασης ότι είναι ένα ακόμη θέμα διεκπεραίωσης ή σημάδι γενικότερης απαισιοδοξίας άραγε;
Θεωρητικά η Ελλάδα βγαίνει από το 3ο μνημόνιο τον Αύγουστο του 2018. Και λογικά τίθεται το ερώτημα: «μπορεί ο προϋπολογισμός αυτός να λειτουργήσει ως πυξίδα απεγκλωβισμού από τη σπείρα των μνημονίων;». Ένας προϋπολογισμός με τέτοια κατεύθυνση, θα έπρεπε να είναι αναπτυξιακός, να στηρίζει και να δίνει προοπτική στους πιο ευάλωτους, να θέτει τις βάσεις για ένα αποτελεσματικό κράτος. Ας δούμε όμως εάν καλύπτονται αυτές οι προϋποθέσεις.
Είναι αναπτυξιακός;
Ο προϋπολογισμός του 2018 δίνει προβλέψεις σαφώς χαμηλότερες σε σχέση με πέρυσι για όλα τα μακροοικονομικά μεγέθη. Ακολουθεί η κυβέρνηση και φέτος το ίδιο μονοπάτι του 2017. Μονοπάτι που οδήγησε σε αύξηση του ΑΕΠ μεταξύ 1,1% και 1,3%, μακριά από τις αρχικές προβλέψεις για 2,7%. Εξαγωγές και κατανάλωση συνθέτουν μια αναιμική εικόνα για το 2018, εκτός των επενδύσεων για τις οποίες όμως η πρόβλεψη για αύξηση 11,4% φαίνεται εκτός πραγματικότητας. Οι δημόσιες επενδύσεις παραμένουν στο χαμηλό επίπεδο των 6,75 δις ευρώ και επιβάλλονται νέες φορολογικές επιβαρύνσεις ύψους 420 εκ. ευρώ χωρίς καμία προοπτική ελάφρυνσης.
Δημιουργεί συνθήκες για μείωση της φτώχειας και στήριξης των αδύναμων συμπολιτών μας;
Σε μια χώρα με το 35,6% του πληθυσμού σε συνθήκες κοινωνικού αποκλεισμού ο συγκεκριμένος προϋπολογισμός χρησιμοποιεί τις περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες ως το βασικό εργαλείο δημοσιονομικής προσαρμογής. Οι συνολικές δαπάνες ασφάλισης, περίθαλψης και κοινωνικής προστασίας μειώνονται κατά 1,6 δις ευρώ. Προγράμματα του ΟΑΕΔ, συντάξεις, προνοιακές παροχές, παροχές ασθενείας, επιδόματα ανασφάλιστων υπερηλίκων, δαπάνες νοσοκομείων, δαπάνες για την προστασία της πρώτης κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών θυσιάζονται στον βωμό της λογιστικής επίτευξης των δυσθεώρητων πρωτογενών πλεονασμάτων.
Μήπως προετοιμάζει το μετα-μνημονιακό κράτος;
Αντί να θέσει τον δημόσιο τομέα σε έντονο μεταρρυθμιστικό πλαίσιο, επιβεβαιώνει ότι το ενδιαφέρον της κυβέρνησης περιορίζεται στην πελατειακή διαχείριση της εξουσίας, καθώς αυξάνει το μισθολογικό κονδύλι στο Δημόσιο κατά 440 εκ. ευρώ τη στιγμή που επιβάλλει βαθιές περικοπές στον κοινωνικό προϋπολογισμό.
Συμπερασματικά, η κυβέρνηση καταθέτει έναν προϋπολογισμό «αναγκαστικής ωρίμανσης», ο πρωθυπουργός προβάλλει τη δική του στροφή στον ρεαλισμό ως success story, ενώ οι πολίτες βιώνουν αδιέξοδα που μονιμοποιούνται και πολλαπλασιάζονται. Με αυτές τις συνθήκες όμως και το πολιτικό σύστημα περιέρχεται σε αδιέξοδο γιατί δεν προσφέρει όραμα στους πολίτες. Κι ένα τέτοιο σύστημα έχει ημερομηνία λήξεως. Από εμάς εξαρτάται ποια θα είναι αυτή η ημερομηνία.
*Ο Χάρης Θεοχάρης είναι ανεξάρτητος βουλευτής
