Του Κωνσταντίνου Μουράτη*
Βρισκόμαστε στο έτος 2001, η γνωστή εταιρεία Enron φαίνεται ως μία από τις πιο ισχυρές του χώρου, ευνοημένη και με το παραπάνω από την γνωστή dot com bubble έχοντας την μετοχή της στα $90.75. Έτος 2002 η μετοχή της Enron βρίσκεται στα $0.67 και η πτώση της εταιρείας μένει στην ιστορία ως ένα από τα μεγαλύτερα οικονομικά σκάνδαλα που εισήγαγαν βιαίως την έννοια της δημιουργικής λογιστικής, αφήνοντας παράλληλα εκατοντάδες ανθρώπους ξεκρέμαστους.
Από εκείνο τον καιρό και μετά ακολούθησαν δεκάδες άλλα σκάνδαλα αντίστοιχης μορφής, συνεισφέροντας σημαντικά και στην διαμόρφωση μίας στρεβλής αντίληψης της παγκόσμιας οικονομίας περί οικονομικής ανάπτυξης, κάτι που φυσικά βρήκαμε μπροστά μας στην διάρκεια της κρίσης.
Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή. Από τις αρχές της μόρφωσης μας μαθαίνουμε ότι τα μαθηματικά εκφράζουν μία απόλυτη αλήθεια που δεν αμφισβητείται, π.χ. 1+1 = 2. Και παρότι οι αριθμοί δεν μπορούν να πουν ψέματα, ο τρόπος που θα εκφραστούν και θα ερμηνευτούν από κάποιο πρόσωπο αλλάζει ριζικά αυτό που έχουμε ως συνολική εικόνα στην οικονομία. Για παράδειγμα αν μιλάμε για σπίτια σε μία κοινωνία δύο πολιτών όπου ο ένας έχει δύο ακίνητα και ο άλλος μηδέν, μπορούμε να ερμηνεύσουμε την κατάσταση ως ότι κατά μέσο όρο ο κάθε πολίτης μας έχει ένα ακίνητο στο όνομα του ή μπορούμε να πούμε ότι έχουμε έναν πλούσιο πολίτη με δύο ακίνητα και έναν άστεγο. Το αποτέλεσμα φυσικά θα είναι πάντα, δύο σπίτια.
Κάπως έτσι πάει και η κατάσταση με την δημιουργική λογιστική όπου μετατίθεται βάρος από έναν λογαριασμό σε έναν άλλον, προκειμένου να αλλάξει η ερμηνεία της εικόνας μιας επιχείρησης/οργανισμού/κράτους, κάτι που φυσικά δεν αποτελεί τίποτε παραπάνω από το να κρύβουμε τα σκουπίδια κάτω από το χαλάκι.
Η σημερινή Κυβέρνηση μας έχει συνηθίσει δυστυχώς σε τέτοια τερτίπια όπου τα αποτελέσματα παρουσιάζονται θετικά με μία ολοένα και πιο δυσχερή πραγματικότητα να τα διαψεύδει.
Όταν λοιπόν έχουμε έναν προϋπολογισμό που φαίνεται να φιλοδοξεί, για λόγους που όλοι αγνοούμε, να πετύχει αποτελέσματα πέραν των προβλεπόμενων στόχων θα έπρεπε να ψάξουμε λίγο βαθύτερα... Οπότε ένα θετικό πρόσημο στον προϋπολογισμό μας μεταφράζεται αυτομάτως σε αύξηση έμμεσων και άμεσων φόρων, σε περικοπές σε υγεία, ασφάλιση και κοινωνική προστασία καθώς και σε μείωση επιδομάτων και συντάξεων.
Την ίδια στιγμή για την κυβέρνηση αυτό ερμηνεύεται ως απλά μία μικρή λεπτομέρεια που μας δείχνει το δέντρο ενώ θα έπρεπε να κοιτάμε το δάσος. Όμως όταν μιλάμε για πολίτες και ανθρώπους εξαρτημένους από την κάθε απόφαση που λαμβάνεται σε επίπεδο πολιτικής, η υποκειμενική ερμηνεία δεν χωράει. Περισσότεροι φόροι δεν είναι ανεκτοί, λιγότερες παροχές με μερικά επιδόματα δεν συνεπάγονται αύξηση του βιοτικού επιπέδου και φυσικά η αναμενόμενη οικονομική ανάπτυξη σίγουρα δεν είναι εφικτή.
Η ανάπτυξη μπορεί να έρθει μόνο με πραγματικές επενδύσεις και όχι από κρατικιστικές μανούβρες, η επιχειρηματική πρωτοβουλία μπορεί να ακμάσει μόνο με μειωμένη φορολογία και η ανεργία μειώνεται με μείωση των εισφορών και ακμή των παραπάνω φυσικά.
Η αγορά και η κοινωνία δεν ξεγελιέται πια από τακτικές αποπροσανατολισμού και εντυπωσιασμού περί πλεονάσματος, αλλά απαιτεί μία ρεαλιστική λύση στο στοίχημα της ανάπτυξης. Στόχος της κυβέρνησης και όλων μας θα έπρεπε να είναι να βοηθήσουμε πραγματικά να δημιουργηθούν ξανά προοπτικές ανάκαμψης και όχι να ξεγελάσουμε με δημιουργικούς τρόπους τον Έλληνα πολίτη.
*Ο Κωνσταντίνος Μουράτης είναι Επιχειρηματίας και Σύμβουλος Επιχειρήσεων. Έχει σπουδές στα Οικονομικά, την Τεχνητή Νοημοσύνη και το Διεθνές Επενδυτικό Δίκαιο. Πολιτικό Στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας που αναδείχθηκε από τη διαδικασία του Μητρώου Πολιτικών Στελεχών.