Η είδηση δεν σχολιάστηκε όσο θα έπρεπε. Κι όμως, η απόφαση της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Μάλτας και της Ελλάδας ως χώρες πρώτης εισόδου των μεταναστευτικών και προσφυγικών ρευμάτων, να συνάψουν συμμαχία και ενόψει της Συνόδου Κορυφής του Δεκεμβρίου να καταθέσουν υπόμνημα προς την Κομισιόν για το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο είναι πολύ σημαντική.
Η σύνταξη του κοινού υπομνήματος προφανώς είναι προϊόν διαβουλεύσεων που ξεκίνησαν, με πρωτοβουλία της Ελλάδας, μεταξύ των τεσσάρων χωρών πρώτης εισόδου για να καταλήξουν στην υιοθέτησή του, στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο, αφού το υπόμνημα που κατατέθηκε φέρει την υπογραφή τεσσάρων πρωθυπουργών.
Καταρχάς πρέπει να υπογραμμίσουμε ως εξαιρετικά θετική τη στρατηγική επιλογή της Ελλάδας να χτίζει μέσω μιας ενεργητικής διπλωματίας συμμαχίες ώστε να είναι σε θέση να περιγράφει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, είτε είναι οι Ελληνοτουρκικές Σχέσεις είτε το προσφυγικό, ως ευρωπαϊκά προβλήματα που για να επιλυθούν απαιτούν δράσεις από το σύνολο των χωρών-μελών της ΕΕ.
Είχαμε βαρεθεί να ζούμε σε μια Ελλάδα στην άκρη της Ευρώπης η οποία απλώς «γαυγίζει» μόνη, σαν φοβισμένο σκυλί με τρόπο που τελικά να καταλήγει να δείχνει γραφική. Η κυβέρνηση έχει καταφέρει τα προβλήματα της Ελλάδας στα σύνορά της να θεωρούνται προβλήματα των συνόρων της Ευρώπης. Κι αυτό είναι επιτυχία.
Η διαπραγμάτευση για το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευσης και το Άσυλο θα είναι εξαιρετικά δύσκολη και το αποτέλεσμά της θα πρέπει να κωδικοποιηθεί σε νομικά κείμενα τα οποία θα πρέπει να επικυρωθούν από τα εθνικά κοινοβούλια κι αν σε αυτή τη σύνθετη και μακρά διαδικασία η Ελλάδα είναι μόνη της, θα έχουμε πρόβλημα. Η κατάθεση του υπομνήματος με την υπογραφή των τεσσάρων πρωθυπουργών λοιπόν στέλνει παντού το μήνυμα ότι προσερχόμαστε στη διαπραγμάτευση με σχέδιο.
Όμως, το υπόμνημα των τεσσάρων πρωθυπουργών στέλνει κι ένα καθαρό πολιτικό μήνυμα στην ομάδα Βίσεγκραντ που ισχυρίζεται ότι η πρακτική της επανεγκατάστασης προσφύγων σε όλες τις χώρες της ΕΕ, λειτουργεί ως πρόσκληση σε όσους σκέφτονται να μεταναστεύσουν στην Ευρώπη. Στην πραγματικότητα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: με δεδομένο ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι μετανάστες έχουν προορισμό τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης και ειδικά τη Γερμανία η προοπτική να βρεθούν στην Ουγγαρία ή στην Πολωνία μόνο ελκυστική δεν είναι. Αντίθετα απ’ ό,τι πιστεύουν οι διάφοροι Όρμπαν κανένας, ούτε ο πιο απελπισμένος, δεν ονειρεύεται να βρεθεί στις χώρες τους.
Κι εάν οι χώρες της ομάδας αυτής είχαν αντιληφθεί τι είναι η Ευρώπη, τότε θα καταλάβαιναν κι αυτό που επισημαίνει η ελληνική πλευρά δια στόματος του αναπληρωτή Υπουργού Μετανάστευσης, Γιώργου Κουμουτσάκου: Με το μεταναστευτικό η Ευρώπη ζει τις συνέπειες της επιτυχίας της ως πολιτικός οργανισμός ελευθερίας, δημοκρατίας, ευημερίας.
Η δύσκολη διαπραγμάτευση για το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο ξεκινάει με μια Ελλάδα που φέρεται ως ενήλικας. Θα είναι μια διαπραγμάτευση δύσκολη και μάλιστα με ένα τρόπο αφόρητα άδικο αλλά όπως έχουμε μάθει μέχρι σήμερα, τα πληγωμένα αισθήματα και η επίκληση του δικαίου με μεταφυσικούς όρους μπορεί να είναι καλά για εσωτερική κατανάλωση αλλά στο διεθνές τραπέζι των διαπραγματεύσεων δεν λειτουργούν. Εκεί, πετυχαίνει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα όποιος έχει σχέδιο, έχει συνάψει συμμαχίες και πάνω απ’όλα όποιος έχει αυτό που στη Μάνη λένε «κρύο αίμα».
