Του Θάνου Παπαδημητρίου
Το περιστατικό σύλληψης δύο στρατιωτικών μας στον Έβρο παρόλο που σαν γεγονός θα μπορούσε να θεωρηθεί μεμονωμένο αποτέλεσε ένα ορόσημο γιατί έβγαλε στην επιφάνεια αυτό που όλοι βλέπαμε αλλά κανένας δε τολμούσε να παραδεχθεί, ότι η αμυντική ικανότητα της χώρας υποβαθμίστηκε τα τελευταία δέκα χρόνια με τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Άμυνας να νιώθει τη πίεση πριν ακόμα η χώρα προσφύγει στο ΔΝΤ και την ΕΕ.
Υπήρξε μια αξιέπαινη πρωτοβουλία του κου Ανδρεάδη, πρώην πρόεδρου του ΣΕΤΕ που θύμισε τις εποχές των μεγάλων ευεργετών που συνέβαλαν στην επέκταση των εδαφών της πατρίδας με τη συνεισφορά τους στην άμυνα της χώρας που κάλεσε τους εύπορους Έλληνες να συγκεντρώσουν το ποσό του ενός δισεκατομμυρίου για την ενίσχυση της άμυνας της χώρας.
Το ερώτημα είναι πόσο αποτελεσματική θα είναι μια τέτοια πρωτοβουλία ακόμα και αν υλοποιηθεί στο ακέραιο; Πόσο θα μπορέσει να βοηθήσει και σε ποιο τομέα θα πρέπει να δοθεί βαρύτητα; Δυστυχώς το κόστος της άμυνας έχει ξεφύγει ειδικά για τις δυτικές χώρες. Πρακτικά η δύση, στην ουσία το ΝΑΤΟ, αγοράζει πλέον όλα της τα αμυντικά συστήματα υπερκοστολογημένα. Γιατί πως αλλιώς μπορεί να εξηγηθεί ότι το ΝΑΤΟ ξοδεύει δώδεκα φορές περισσότερα χρήματα από τη Ρωσία και παρόλα αυτά βλέπει – και δικαίως – τη Ρωσία ως απειλή; Πως μπορεί διαφορετικά να εξηγηθεί ότι ενώ τα κόστη είναι δωδεκαπλάσια οι δυνάμεις σε πολλές περιπτώσεις είναι ισοδύναμες;
Το ΝΑΤΟ έχει αποτύχει να ελέγξει το κόστος της άμυνας γεγονός που ξεκινά από τις ΗΠΑ που αποτελούν το βασικότερο μέλος του. Το τελευταίο αεροπλανοφόρο USS Gerald R. Ford που παραδόθηκε στο πολεμικό ναυτικό των ΗΠΑ στοίχισε το δυσθεώρητο ποσό των 13 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ποσό εξωπραγματικό ακόμα και για τις ΗΠΑ.
Το ενδιαφέρον στη σύγκριση μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας και στη στρατηγική που ακολουθούν οι δύο πλευρές ήταν ότι υπήρξε η δυνατότητα να γίνουν συγκρίσεις σχετικά με την αποτελεσματικότητά της κάθε φιλοσοφίας στη σύγκρουση που εξελίσσεται στη Συρία. Στις 14 Απριλίου 2018 το ΝΑΤΟ εξαπολύει μαζική επίθεση με πυραύλους cruise εναντίον επιλεγμένων στόχων στη χώρα με σκοπό τη καταστροφή εγκαταστάσεων που ισχυρίζονταν ότι χρησιμοποιούνταν για τη παραγωγή χημικών όπλων.
Σύμφωνα με ρωσικές πηγές, η αεράμυνα της Συρίας κατέρριψε 71 από τους 103 πυραύλους. Στις 19 Απριλίου το Αμερικανικό Πεντάγωνο επιβεβαίωσε ότι κατά τη διάρκεια της επίθεσης ενεπλάκη το Ρωσικό Σύστημα διοίκησης και ελέγχου χωρίς όμως να εμπλακεί με εκτοξεύσεις πυραύλων ενώ ισχυρίστηκε ότι κανένας αμερικανικός πύραυλος δεν καταρρίφθηκε.
Ανεξάρτητοι ειδικοί που είχαν πρόσβαση σε συντρίμμια πυραύλων δεν αποφάνθηκαν ξεκάθαρα για το αν οι πύραυλοι καταστράφηκαν στον αέρα ή όταν έπληξαν το στόχο. Συνεπώς είναι δύσκολο να μάθουμε την αλήθεια. Η έκταση των ζημιών βέβαια συνηγορεί ότι πράγματι δεν κατάφεραν όλοι οι πύραυλοι να φτάσουν στο στόχο τους.
Οι Ρώσοι φαίνεται ότι ενέπλεξαν το σύστημα διοίκησης και ελέγχου «???????? – ??» στο οποίο φρόντισαν να διασυνδέσουν πέρα από τις δικές τους δυνάμεις , τα συστήματα αεράμυνας των Σύριων. Το ενδιαφέρον εδώ βρίσκεται στο ότι τα περισσότερα από τα Συριακά συστήματα αεράμυνας είναι παλιάς τεχνολογίας. Προφανώς τα αναβάθμισαν σε ψηφιακή τεχνολογία και τα ενσωμάτωσαν σε ένα ευρύ δίκτυο. Φαίνεται λοιπόν ότι υπάρχει τρόπος με στοχευμένες παρεμβάσεις τα παλιά συστήματα να αποδώσουν όπως τα σύγχρονα!
Η Ελλάδα ως χώρα μέλος του ΝΑΤΟ προφανώς δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτό το σύστημα ούτε είναι στόχος να το ενσωματώσει. Για το ΝΑΤΟ το μέλλον του δικτυοκεντρικού πολέμου που αποτελεί τη φυσική εξέλιξη στο συντονισμό των επιχειρήσεων στηρίζεται στη πλατφόρμα Link 16. Η χώρα μας ήδη διαθέτει επιλεγμένα συστήματα που έχουν τη δυνατότητα ανταλλαγής δεδομένων με το σύστημα Link 16, όπως είναι τα ιπτάμενα ραντάρ Erieye, ενώ αντίστοιχες δυνατότητες θα έχουν τα αναβαθμισμένα F-16 όταν εκσυγχρονιστούν. Η επέκταση του συστήματος Link 16 σε όλες τις μονάδες των Ενόπλων Δυνάμεων είναι πέρα από τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας και πιθανόν να μην αξίζει το υπέρμετρο κόστος.
Η πρόταση είναι η δημιουργία ενός δικτύου επικοινωνίας μεταξύ όλων των κλάδων που να στηρίζεται σε εξοπλισμό διαθέσιμο στην ελεύθερη αγορά και να λειτουργεί με βάση το κοινό πρωτόκολλο TCP/IP και η διασύνδεση συστημάτων παλιάς τεχνολογίας σε αυτό. Τεχνολογίες χρήσης του internet μέσω radio ή μέσω δορυφόρου είναι διαθέσιμες με κόστος που προσεγγίζεται εύκολα. Η δημιουργία ενός δικτύου που θα εφαρμοστεί από κοινού στον Ελληνικό Στρατό, τη Πολεμική Αεροπορία και το Πολεμικό Ναυτικό θα δώσει τη δυνατότητα στη χώρα να εξελίξει τις τακτικές άμυνας, να μειώσει τους χρόνους απόκρισης και να αναπτύξει τη διακλαδικότητα. Θα δώσει τη δυνατότητα ανταλλαγής δεδομένων που σήμερα είναι αδύνατο να μεταφερθούν.
Πρόσφατα το Πολεμικό Ναυτικό απένειμε την «Επιβράβευση Αριστείας – Εξαίρετων Πράξεων» σε μια ομάδα αξιωματικών του για την Διασύνδεση του Συστήματος Διεύθυνσης βολής με το τακτικό σύστημα του σκάφους σε επίπεδο hardware – software γλιτώνοντας τεράστια ποσά για το σώμα. Απέδειξε ότι υπάρχουν οι άνθρωποι που μπορούν να εργαστούν για την ενσωμάτωση τεχνολογιών χωρίς την προσφυγή στις μεγάλες αμυντικές βιομηχανίες.
Η δημιουργία μιας διακλαδικής ομάδας αξιωματικών με γνώσης πληροφορικής και η συνεργασία με εταιρίες πληροφορικής θα μπορούσαν να φέρουν εις πέρας το εγχείρημα. Θα μπορούσε πιλοτικά να επιλεγεί κάποιος γεωγραφικός χώρος ή κάποια συστήματα όπου θα εφαρμόζονταν το νέο σύστημα ώστε να δοκιμαστεί στη πράξη και σε δεύτερο χρόνο να επεκταθεί στο σύνολο των ενόπλων δυνάμεων.
Η χρηματοδότηση μιας τέτοιας πρωτοβουλίας απαιτεί μικρό μόλις κλάσμα του κόστους που έθεσε ως στόχο ο πρώην πρόεδρος του ΣΕΤΕ και θα είχε πολλαπλάσια οφέλη, ίσως τη καλύτερη δυνατή απόδοση της επένδυσης.
*Ο Θάνος Παπαδημητρίου είναι Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ/M.Sc/Μ.Δ.Ε/IWE, μέλος της Εθνικής Επιτροπής του κόμματος «Δημιουργία, ξανά!»
Φωτογραφία: Πολεμική Αεροπορία
