Του Παναγιώτη Καρκατσούλη
Ουσιαστική συζήτηση για τον τρόπο βελτίωσης της πολιτικής προστασίας στη χώρα μας δεν γίνεται. Δεν έγινε ούτε μετά τις πυρκαγιές στην Ηλεία, όπου η συζήτηση, μετά την καταστροφή, επικεντρώθηκε στα αλήστου μνήμης «τριχίλιαρα», ούτε μετά τις πλημμύρες στη Μάνδρα, όταν η περιφέρεια μας «ενημέρωσε» ότι τα αντιπλημμυρικά έργα «κολλάνε» στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Δεν έγινε και, μάλλον, δεν θα γίνει ούτε με αφορμή τις φονικές πυρκαγιές στο Μάτι. Η ανίδεη και ανίκανη κυβέρνηση κάτι ψέλλισε για αλλαγές στο σύστημα πολιτικής προστασίας και στη συνέχεια ανακοίνωσε ότι θα γκρεμίσει μερικές χιλιάδες αυθαίρετα. Στρίβειν διά του αρραβώνος…
Αλλά και η αντιπολίτευση περιορίστηκε σε μερικές γενικόλογες επισημάνσεις του τύπου «θα προσλαμβάνονται εφεξής μόνον οι άξιοι» και ότι ο γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας δεν θα είναι κομματικός εγκάθετος. Σταγόνες στον ωκεανό.
Επειδή στο θέμα της πολιτικής προστασίας συντρέχουν γενικότερες παθογένειες που επηρεάζουν το μέγεθος της καταστροφής, όπως και συγκεκριμένες αστοχίες και παραλείψεις στο στενότερο πεδίο πολιτικής, είναι κρίσιμο να ιεραρχηθούν οι όποιες μεταρρυθμιστικές προτάσεις, όπως στη συνέχεια:
1) Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας να αναβαθμιστεί σε Ανεξάρτητη Υπηρεσία Διαχείρισης Καταστροφών υπό τον πρωθυπουργό. Με δεδομένο τον βαθμό των επικαλύψεων αρμοδιοτήτων μεταξύ των υπουργείων αλλά και την περιχαράκωση καθενός στη διεκπεραίωση των αρμοδιοτήτων «του», κανένας γραμματέας κανενός κόμματος δεν μπορεί να «πείσει» έναν υπουργό να του εκχωρήσει αρμοδιότητες, και μάλιστα, κρίσιμες. Μέχρι να υπάρξει αποκάθαρση αρμοδιοτήτων και σύνδεσή τους μ' ένα ρεαλιστικό επιχειρησιακό σχέδιο, μόνον η εξουσία του πρωθυπουργού μπορεί να αποκαταστήσει το διασαλευμένο κύρος της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
2) Η ΓΓΠΣ πρέπει να έχει μόνο μία αντένα σε κάθε διοικητική περιφέρεια. Η «δημοκρατική» διασπορά αρμοδιοτήτων μεταξύ υπουργείων και τοπικών μονάδων πολιτικής προστασίας σε κάθε ΟΤΑ απλώς εξασθενεί την, ούτως ή άλλως, ελλιπή επιχειρησιακή ετοιμότητα του μηχανισμού αντιμετώπισης των καταστροφών. Περαιτέρω, ο συντονισμός των πολλαπλών εμπλεκόμενων στο στάδιο της πρόληψης καθίσταται ανέφικτος. Οι 13 περιφερειακές υπηρεσίες διαχείρισης καταστροφών πρέπει να υπακούουν στις επιχειρησιακές κατευθύνσεις της κεντρικής υπηρεσίας μέσω των εντολών του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας. Στις περιφερειακές υπηρεσίες πολιτικής προστασίας πρέπει να ενταχθούν όλες οι δυνάμεις που βρίσκονται, σήμερα, σε δήμους.
3) Το έλλειμμα προσωπικού και πόρων είναι σημαντικό. Μέχρι, όμως, να περιγραφούν επακριβώς καθήκοντα, να προκηρυχθούν οι θέσεις και να επιλεγούν με αξιοκρατικό και διαφανή τρόπο οι κατάλληλοι, επείγει να μετακινηθούν στις υπηρεσίες πολιτικής προστασίας οι έχοντες τα προσόντα και την εμπειρία. Αυτοί πρέπει να συμπληρώσουν είτε τις κενές θέσεις είτε να αντικαταστήσουν εκείνους που τις καταλαμβάνουν, χωρίς να έχουν τα εκ του νόμου απαιτούμενα προσόντα. Στο σημείο αυτό, η κινητικότητα μπορεί να αποτελέσει έναν κατάλληλο μηχανισμό μόχλευσης του προσωπικού.
Επιπλέον, στο στάδιο της καταστολής ορίζεται ένας μοναδικός εντολέας όλων των εμπλεκόμενων δυνάμεων - κι αυτός δεν μπορεί να είναι άλλος από τον αιρετό περιφερειάρχη.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο στις 6 Αυγούστου.
