Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Οι νεότεροι είναι πολύ πιθανόν να μην το θυμούνται, όμως πριν από είκοσι χρόνια στην Ελλάδα δραστηριοποιούντο πάνω από πενήντα ελληνικές και ξένες τράπεζες. Και αρκετές από αυτές τις ελληνικές τράπεζες είχαν είτε υποκαταστήματα στο εξωτερικό, είτε δικές τους θυγατρικές, κυρίως στο χώρο των Βαλκανίων.
Για να φρεσκάρουμε τη μνήμη μας, ας θυμηθούμε τις αλλοδαπές τράπεζες American Express, ABN Amro, ANZ Grindlays, Bank of America, Arab Hellenic Bank, Barclays Bank, Bank Saderat Iran, Standard Chartered Bank, Chase Manhattan, Credit Lyonnais, National Westminster (Natwest), Midland, Societe General, Citibank, Hypovereinsbank, Banque Paribas, Credit Commercial de France, Scotiabank και άλλες με μικρότερη παρέμβαση.
Οι εγχώριες τράπεζες ήταν η Εθνική Τράπεζα, η Τράπεζα Εργασίας, η Τράπεζα Πίστεως, η Εμπορική Τράπεζα, η Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα, η Eurobank, η Τράπεζα Πειραιώς, η Interbank, η Τράπεζα Αθηνών, η Τράπεζα Κρήτης, η Telesis Investment Bank, η Δωρική Τράπεζα, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, η Aspis Βank, η Omega Bank (που μετονομάστηκε σε Proton Bank), η Εθνική Κτηματική Τράπεζα της Ελλάδος, η Εθνική Στεγαστική Τράπεζα της Ελλάδος, η Probank, η Επενδυτική Τράπεζα της Ελλάδος, η ΕΤΕΒΑ, η ΕΤΒΑ, η First Business Bank, η Τράπεζα Επενδύσεων, η Τράπεζα Χίου, η Γενική Τράπεζα, η Τράπεζα Αττικής, η Τράπεζα Μακεδονίας – Θράκης, η Αγροτική Τράπεζα, η Τράπεζα Κεντρικής Ελλάδος, η Millenium Bank, η Εγνατία Τράπεζα, η Marfin Bank και οι κυπριακές τράπεζες όπως η Λαϊκή Τράπεζα, η Ελληνική Τράπεζα και η Τράπεζα Κύπρου.
Στην πορεία, οι περισσότερες αλλοδαπές τράπεζες αποχώρησαν από την Ελλάδα, ενώ παράλληλα είχε αρχίσει ο κύκλος των εξαγορών και των συγχωνεύσεων, που οδήγησε στην γιγάντωση των λεγόμενων εθνικών πρωταθλητών, όπως η Εθνική Τράπεζα, η Τράπεζα Πειραιώς, η Alpha Bank (πρώην Τράπεζα Πίστεως), η Eurobank και η Marfin Βank. Η εν τη πράξει πτώχευση του Δημοσίου, έφερε το τέλος της εποχής των παχέων αγελάδων και των παχέων τραπεζών, που οδήγησε σε μια βίαιη απορρόφηση των μικρών πτωχευμένων τραπεζών από τις μεγαλύτερες (και εξίσου πτωχευμένες) που διασώθηκαν σε πρώτη φάση από τα κεφάλαια των φορολογουμένων και σε δεύτερη φάση από την είσοδο μεγάλων στρατηγικών και μη επενδυτών.
Σήμερα πέραν των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και τη Τραπέζης Αττικής, στην Ελλάδα δραστηριοποιείται η IBG που ουσιαστικά λειτουργεί ως χρηματιστηριακή εταιρία, η Praxia που αποτελεί συνέχεια της Credicom), μια σειρά συνεταιριστικών τραπεζών, η HSBC (διάδοχος της βρετανικής Midland), η Aegean Baltic Bank με καθαρά ναυτιλιακό χαρτοφυλάκιο, μερικά υποκαταστήματα Τραπεζών με έδρα στην ΕΕ που λειτουργούν με κοινοτικό διαβατήριο και ένας μικρός αριθμός υποκαταστημάτων τραπεζών με έδρα σε χώρες εκτός ΕΕ, όπως για παράδειγμα η τουρκική τράπεζα T.C. ZIRAAT BANKASI A.S.
Η συρρίκνωση του αριθμού των τραπεζών δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Παντού σε όλον τον κόσμο, συγκροτούνται μεγάλοι όμιλοι, όπως για παράδειγμα στο Ηνωμένο Βασίλειο όπου και εκεί δραστηριοποιούνται πλέον μόλις έξη τράπεζες όπως η Barclays, η Lloyds, η RBS, η HSBC, η Santander και η Nationwide.
Δυστυχώς μετά από 20 χρόνια το εγχώριο τραπεζικό τοπίο εξακολουθεί να μην χαρακτηρίζεται από κεφαλαιακή ευρωστία και από δυνατότητα ανοίγματος πιστώσεων, η δε συμμετοχή των υποκαταστημάτων των αλλοδαπών τραπεζών στα οικονομικά δρώμενα, εστιάζεται στη διαχείριση περιουσίας και στη δανειοδότηση ναυτιλιακών ή άλλων εξειδικευμένων projects. Και ως γνωστόν, οικονομία χωρίς πιστώσεις δεν μπορεί να υπάρξει πουθενά, ούτε και στην Βενεζουέλα, στην χώρα πρότυπο της κυβερνητικής παράταξης.
*Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.