Σήμερα οι Βρετανοί θα αποφασίσουν αν θα μείνουν ή όχι στην ΕΕ. Ανεξάρτητα από το τι θα αποφασίσουν, η αλήθεια είναι ότι η Ευρώπη θα κινείται από εδώ και πέρα σε ένα ναρκοπέδιο. Ποιος θα εμποδίσει (και για ποιον λόγο άλλωστε) αύριο τους Γάλλους ή τους Ισπανούς να προχωρήσουν σε ένα ανάλογο δημοψήφισμα;
Όταν αντικρίζει κανείς την ευρωπαϊκή γραφειοκρατία, ίσως του περνάει από το μυαλό η επιθυμία να ήταν σήμερα στο Λονδίνο και να ψήφιζε υπέρ της αποχώρησης. Μπορεί υπέρ του Brexit να έχουν ταχτεί ακραίοι πολιτικοί κύκλοι στην Μεγάλη Βρετανία, αλλά κι από την άλλη πλευρά ο κ. Γιούνκερ δεν μπορεί να προσφέρει ελπίδα. Η Ευρώπη που θέλουμε δεν είναι εκείνη των ξενοφοβικών και αντιευρωπαϊστών που σηκώνουν σήμερα την σημαία του Brexit. Αλλά δεν είναι και η Ευρώπη των λογιστών.
Υπάρχει πρόβλημα! Αυτό το γνωρίζουμε. Μία πιθανή απόφαση των Βρετανών για Brexit δεν θα είναι η αιτία για μια νέα κρίση, αλλά η αφορμή για να βγουν τα μαχαίρια από τις θήκες τους. Το θέμα είναι ότι ακόμη κι αν ψηφίσουν την παραμονή τους στην ΕΕ οι Βρετανοί, αυτό δεν σημαίνει ότι κλείνει ο κύκλος της αμφισβήτησης για την Ευρώπη. Η «εμπιστοσύνη» θα διαρκέσει μέχρι το επόμενο δημοψήφισμα. Αυτό που δεν ξέρουμε είναι το που θα γίνει αυτό το επόμενο δημοψήφισμα!
Κάτω από ορισμένες συνθήκες η παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ μπορεί να μην σημάνει την σωτηρία της Ευρώπης και το Brexit μπορεί να μην είναι η καταστροφή της. Στο κάτω - κάτω της γραφής υπάρχουν και διαφορετικές αντιλήψεις για το τι ακριβώς πρέπει να είναι αυτή η Ενωμένη Ευρώπη για την οποία μιλάμε όλοι. Πρέπει να είναι μία ενιαία οντότητα όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερική ή μια χαλαρή ομοσπονδία κρατών; Και τι σημαίνει η πιθανή απόφαση των Βρετανών για παραμονή; Ότι η λύση είναι η χαλαρή ομοσπονδία; Τα πράγματα είναι από λίγο ως πολύ μπερδεμένα. Εξαρτάται ποιο ερώτημα βάζει κανείς κάθε στιγμή και πως θα επιχειρήσει να διαβάσει το εκλογικό αποτέλεσμα. Σε κάθε περίπτωση, δεν είμαι από εκείνους που υποστηρίζουν ότι το Brexit θα είναι το τέλος της Ευρώπης. Ούτε και είμαι σίγουρος ότι αν ζούσα στο Λονδίνο θα ταυτιζόμουν με τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών.
Για την Ελλάδα τα πράγματα είναι συγκεκριμένα. Μία απόφαση για Brexit θα φέρει μοιραία και πάλι την συζήτηση του Grexit στην επικαιρότητα κι αυτό δεν είναι καλό πράγμα. Η οποιαδήποτε αναταραχή στην Ευρώπη δεν είναι καλό πράγμα για μας. Χρειαζόμαστε χρόνο και πολλές ευκαιρίες. Και μία νέα κρίση ακυρώνει κάθε νέα ευκαιρία για την Ελλάδα.
Θανάσης Μαυρίδης
