Της Μαίρης Βενέτη*
Παρόλο που οι επενδυτές συνεχίζουν να έχουν ιδιαίτερη ευαισθησία στα στοιχεία για την πορεία του πληθωρισμού στις ΗΠΑ, ο νέος Πρόεδρος της Fed J. Powell, έβαλε την Τρίτη τα «πράγματα στη θέση τους».
Ανέφερε ότι η εφαρμοζόμενη νομισματική πολιτική θα εξακολουθήσει να είναι σχετικώς υποστηρικτική προς την κατεύθυνση της επιπλέον ενίσχυσης της απασχόλησης, αλλά και της αύξησης του πληθωρισμού προς το στόχο του 2%.
Εν ολίγοις υπενθύμισε ότι ο πληθωρισμός σε αυτή τη φάση είναι ένα από τα ζητούμενα και ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ προτίθεται να συνεχίσει τη σταδιακή αύξηση του επιτοκίου, γιατί απλά δεν έχει λόγο να μην το κάνει.
Μήνυμα που προφανώς το έλαβαν οι επενδυτές, για αυτό και την Τετάρτη παρά την αρχική νευρικότητα που συνόδεψε την ανακοίνωση υψηλότερου των εκτιμήσεων πληθωρισμού -πέριξ του 1,8%- οι αγορές γύρισαν εν κατακλείδι σε θετικό έδαφος.
Μην πυροβολείτε τον πληθωρισμό
Ο πληθωρισμός-εντός ορίων- δεν είναι απαρραίτητα κακή εξέλιξη.
Ναι, είναι γεγονός ότι οι εποχές χαμηλού πληθωρισμού τελείωσαν, αλλά όλα δείχνουν ότι επιστρέφουμε σε μια κανονικότητα φυσιολογικού πληθωρισμού, που οι αγορές, εθισμένες από τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης, πρέπει απλά να τη οικειοποιηθούν εκ νέου.
Άλλωστε η επιστροφή του πληθωρισμού σε normal επίπεδα, δεν ήταν και ο στόχος των Κεντρικών Τραπεζών μέσω των QE;
Όσο και να ακούγεται περίεργο, ο πληθωρισμός σε λελογισμένα επίπεδα βοηθάει τα κράτη να κάνουν πιο εύκολη και πιο αποτελεσματική τη δημοσιονομική προσαρμογή.
Για παράδειγμα, μια έμμεση συνέπεια του πληθωρισμού είναι ότι «φουσκώνει» το ονομαστικό ΑΕΠ, με αποτέλεσμα να ενισχύονται τα έσοδα, εφόσον δεν μειωθεί η κατανάλωση.
Οι φόροι, όπως ο ΦΠΑ, εφαρμόζονται στις ονομαστικές τιμές και όχι στις αποπληθωρισμένες. Επειδή αυξάνονται οι τιμές, μπορεί να αυξηθεί ο τζίρος της οικονομίας και να ενισχυθεί το ονομαστικό ΑΕΠ.
Η αύξηση αυτή με τη σειρά της μπορεί να βελτιώσει λογιστικά την εικόνα του χρέους προς ΑΕΠ. Αυτό υπό κάποιες προϋποθέσεις μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του κόστους δανεισμού.
Υπό αυτή την οπτική γωνία εξηγείται απόλυτα γιατί μια υγιής και λελογισμένη αύξηση του πληθωρισμού είναι το ζητούμενο από τις Κεντρικές Τράπεζες.
Ειδικά για τη FED, εν μέσω των ανησυχιών για το όριο του χρέους, αλλά και του ύψους του δημοσιονομικού ελλείμματος που ενδεχομένως θα διαμορφωθεί υψηλότερα του αναμενόμενου, μπορεί- υπό προυποθέσεις -να λειτουργήσει και σαν «από μηχανής θεός».
Η αληθινή αρκούδα του χρηματοπιστωτικού συστήματος
Ο νέος Πρόεδρος της Fed δίνοντας το στίγμα των προτεραιοτήτων του, μας υπέδειξε στην ουσία ποια μάκρο θα κρίνουν αν θα συνεχιστεί το bull market ή όχι.
Ποιες είναι λοιπόν αυτές οι προτεραιότητες;
Σταδιακή σύσφιξη τώρα που οι οικονομικές συνθήκες το επιτρέπουν, με ταυτόχρονη υποστήριξη και εξασφάλιση του τρέχοντος ρυθμού ανάπτυξης.
Γιατί η ιεραρχία των στόχων παραμένει προσηλωμένη στην εξασφάλιση ενός ικανοποιητικού ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ;
Γιατί είναι ο μόνος τρόπος προς το παρόν να κρατήσουμε σε «καταστολή» την αληθινή αρκούδα των αγορών:
Τον λόγο Χρέους/ΑΕΠ.
Η πρόκληση του να κρατήσουμε «το θεριό δεμένο», δεν είναι μόνο πρόκληση των ΗΠΑ, αλλά του χρηματοπιστωτικού συστήματος με την ευρύτερη έννοια.
Σύμφωνα με το Institute of International Finance (IIF), το παγκόσμιο χρέος- περιλαμβάνει τα χρέη των κρατών, νοικοκυριών, χρηματοοικονομικών και μη εταιρειών -σκαρφάλωσε στο επίπεδο-ρεκόρ των 230 τρισ. δολαρίων το τρίτο τρίμηνο του 2017, εμφανίζοντας αύξηση 16 τρισ. σε σχέση με το τέλος του 2016.
Το ιδιωτικό χρέος δε του μη χρηματοοικονομικού τομέα, ανέβηκε σε επίπεδα-ρεκόρ στον Καναδά, την Γαλλία, το Χόνγκ-Κόνγκ, την Κορέα, την Ελβετία και την Τουρκία.
Είναι λογικό λοιπόν μια μερίδα οικονομολόγων να ανησυχούν ότι οι αυξητικές τάσεις των επιτοκίων ίσως τροφοδοτήσουν κάποια στιγμή τις ανησυχίες για την ικανότητα εξυπηρέτησης του χρέους, τόσο σε επίπεδο κυβερνήσεων όσο και σε επίπεδο επιχειρήσεων με μεγάλα χρέη.
Βάσιμες ανησυχίες, αλλά προς το παρόν πρώιμες.
Ο ρυθμός ανάπτυξης κρατάει τον λόγο ΧΡΕΟΣ/ΑΕΠ υπο έλεγχο
Μπορεί το παγκόσμιο χρέος, με πρωταγωνιστή το αμερικανικό, να είναι συνεχώς αυξανόμενο, όμως αυξανόμενος είναι και ο ρυθμός αύξησης του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο λόγος του παγκόσμιου χρέους προς το ΑΕΠ να εμφανίζεται μειωμένος για τέταρτο συνεχόμενο τρίμηνο.
Ο λόγος διαμορφώνεται τώρα κοντά στο 318% του ΑΕΠ ,σύμφωνα με το IIF, μειωμένος κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το υψηλό επίπεδο που κατεγράφη το 3ο τρίμηνο του 2016.
Γι' αυτό και δεν αντιδρούν ακόμα οι αγορές στα ολοένα και πιο βαριά στοιχεία για το παγκόσμιο χρέος και ειδικά σε αυτά του αμερικανικού.
Όσο ο ρυθμός ανάπτυξης βαίνει αυξανόμενος, θα αντισταθμίζονται οι ανησυχίες για τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής ή για την αύξηση του χρέους.
Μέσα από αυτή την οπτική γωνία, δίνεται και η εξήγηση γιατί οι Κεντρικοί Τραπεζίτες είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, ώστε επουδενί λόγο να μη δημιουργηθεί ανασφάλεια στον πιο εύθραστο τομέα: Αυτόν της πίστωσης.
Τι προσπαθούν να προεξοφλήσουν οι αγορές
Η πίστωση είναι η πιο ευάλωτη σε συνθήκες νομισματικής σύσφιξης και ιστορικά, η πρώτη που έρχεται υπό πίεση καθώς οι χρηματαγορές κινούνται στα τελευταία στάδια του κύκλου.
Εως τώρα η επανατιμολόγηση του επικίνδυνου ενεργητικού έχει πιέσει τις αποδόσεις των αμερικανικών τίτλων, αλλά προς το παρόν δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις που υποδεικνύουν ότι αυτό το σοκ έχει το απαραίτητο momentum να προκαλέσει μακροπρόθεσμη σύσφιξη των χρηματοοικονομικών συνθηκών τέτοιου ρυθμού ,που να οδηγήσει σε μεταγενέστερη αύξηση πιστωτικών απωλειών.
Έχουμε όμως περάσει στη φάση της ανησυχίας, ότι οι πιο σφιχτές χρηματοπιστωτικές συνθήκες θα αυξήσουν το κόστος όχι μόνο των στεγαστικών δανείων και της χρηματοδότησης για τις εταιρείες, αλλά ακόμα και των χρηματοδοτικών αναγκών της αμερικανικής κυβέρνησης που βαίνουν αυξανόμενες.
Αυτός είναι και ο αληθινός λόγος του volatility των αγορών και όχι η άνοδος του πληθωρισμού στις ΗΠΑ.
Παρόλο λοιπόν που έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για υψηλότερα επιτόκια, αυτό δε σημαίνει ότι «δεν θα υπάρξει πόνος», ή ότι κάποιες αγορές δεν θα χρειαστούν ανατιμολόγηση του ρίσκου που ενέχουν.
Για αυτό και η μετάβαση αυτή θα έχει περιόδους έντονης μεταβλητότητας, όπως αυτή που ζούμε αυτές τις ημέρες
Ο ρυθμός της ανάπτυξης και το σωστό «tempo» αύξησης των επιτοκίων θα καθορίσουν το τέλος ή όχι του bull market.
*Η κα Μαίρη Βενέτη είναι Πιστοποιημένη Διαχειριστής από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς
[email protected]
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή, ή προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερομένων προϊόντων.
Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται, βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δεν δίνεται ότι είναι ακριβείς ή πλήρεις και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.