Βρισκόμαστε στα μέσα του 2016. Το μεσημέρι δίνονται στην δημοσιότητα από την Βουλή, τα «πόθεν έσχες» του 2013. Αφορούν στο οικονομικό έτος 2012, τις δραστηριότητες δηλαδή των βουλευτών εκείνης της εποχής, αρκετοί από τους οποίους δεν είναι καν βουλευτές σήμερα! Τι νόημα έχει όλο αυτό; Το ίδιο νόημα που έχουν τα ίδια τα «πόθεν έσχες», τα οποία καθιερώθηκαν για να διερευνάται ο τρόπος απόκτησης περιουσιακών στοιχείων των βουλευτών, αλλά ουσιαστικά απλά καταγράφουν τα περιουσιακά στοιχεία. Δεν αφορούν το «πόθεν».
Οι προσχηματικές αυτές δηλώσεις, ουσιαστικά αναδεικνύουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το πολιτικό σύστημα εδώ και αρκετά χρόνια. Με μεγάλη καθυστέρηση, καθιερώθηκαν οι δηλώσεις για να αντιμετωπιστεί ένα μεγάλο κλίμα καχυποψίας των πολιτών για όσους κυρίως διαχειρίστηκαν την εξουσία. Οι βουλευτές καταθέτουν δηλώσεις αλλά ούτε οι ίδιες, ούτε πολύ περισσότερο ο τρόπος ελέγχου δεν εξασφαλίζει διαφάνεια. Μαθαίνουμε τι έχουν, μαθαίνουμε την δικαιολογία που επικαλούνται ως τρόπο προέλευσης, αλλά αυτό δεν αποτελεί ουσιαστικό έλεγχο που να απαντά στο ερώτημα: ένας βουλευτής βγήκε πλουσιότερος ή φτωχότερος μετά την εμπλοκή του με την πολιτική;
Κάτι ανάλογο ισχύει με πολλές κοινωνικές ομάδες οι οποίες καλούνται να υποβάλουν ανάλογες δηλώσεις. Όπως οι δημοσιογράφοι. Καταθέτουμε εδώ και χρόνια σχετικές δηλώσεις οι οποίες ωστόσο σπάνια ελέγχονται. Απλά στοιβάζονται σε κάποια γραφεία και γεμίζουν σκόνη με το πέρασμα των χρόνων. Κι όμως, η ενδεχόμενη εμπλοκή δημοσιογράφων με παράνομους τρόπους πλουτισμού, δεν είναι απλά ένα ποινικό αδίκημα, αλλά αφορά και στην ίδια την λειτουργία της δημοκρατίας. Ένας δημοσιογράφος που γίνεται πλούσιος χωρίς αυτό να δικαιολογείται, προφανώς προσφέρει πληροφόρηση σκοπιμότητας.
Οι δηλώσεις που κατ' ευφημισμό λέγονται «πόθεν έσχες» ή πρέπει ν' αλλάξουν μορφή και να έχουν ένα ουσιαστικό περιεχόμενο ή δεν θα πρέπει να υπάρχουν. Έτσι όπως υπάρχουν σήμερα, απλά ρίχνουν στάχτη στα μάτια και απαξιώνουν περισσότερο την πολιτική, τη δημοσιογραφία κ.ο.κ.
Γιάννης Παντελάκης
