Του Μιχάλη Τουτζιάρη*
Καθώς οδεύουμε προς ένα ακόμη δύσκολα προβλέψιμο νέο χρηματιστηριακό έτος, το χρηματιστηριακό παιχνίδι εξακολουθεί να μαγεύει και να ελκύει επενδυτές που αποσκοπούν σε γρήγορο και εύκολο πλουτισμό.
Πάνω σε αυτή την δίψα για κέρδη δημιουργήθηκε η τεράστια μηχανή παραγωγής πλούτου, οι χρηματαγορές. Δεκάδες υποδείγματα συμπεριφοράς χρηματιστηριακών τιμών (fair games, martingales, Random walk κ.λ.π.), χιλιάδες επενδυτικές εταιρείες-τράπεζες, χιλιάδες αναλυτές και τελευταία δεκάδες ηλεκτρονικά προγράμματα που αποσκοπούν στην προσέλκυση επενδυτών στα μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του πλανήτη. Και φυσικά οδήγησαν στη γιγάντωση και εξάρτηση του παγκοσμίου χρηματοπιστωτικού συστήματος από τις τυχαίες κινήσεις μιας πλατφόρμας. Με ότι αυτό επιφέρει στο άμεσο μέλλον.
Αναλύοντας όλα αυτά τα υποδείγματα που στηρίζονται σε οικονομικές υποθέσεις και σετ πληροφοριών θα ήθελα να σταθώ στο όνομα «martingales». Το όνομα «martingale» προέρχεται από μια γαλλική πόλη στην οποία οι κάτοικοι έπαιζαν ένα παιχνίδι στο πλαίσιο του οποίου κάθε φορά το στοίχημα διπλασιαζόταν.
Σε ένα τέτοιο παιχνίδι το αναμενόμενο κέρδος είναι μηδέν! (βλέπε ελληνικές τράπεζες- με τις συνεχείς ανακαιφαλαιοποιήσεις έχασαν όλες τις μετοχές τους οι επενδυτές που συνεχώς αγόραζαν, όπου κι αν αγόραζαν). Όσον αφορά ένα ακόμα υπόδειγμα το Random walk (τυχαίος περίπατος) τα πάντα αφήνονται στη θεά τύχη. Σύμφωνα με το υπόδειγμα εάν αφήσεις κάπου ένα μεθυσμένο το πιθανότερο σημείο όπου έχεις να ψάξεις για να τον βρεις είναι εκεί όπου τον άφησες. Υπάρχει όμως και η πιθανότητα να είναι ένα βήμα πιο μπροστά ή ένα βήμα πίσω!
Για τις χρηματιστηριακές τιμές αντίστοιχα η καλύτερη πρόβλεψη που μπορείς να έχεις για αύριο είναι η τιμή σήμερα! (Κάλλιο πέντε και στο χέρι, σύμφωνα με τη λαϊκή μας σοφία)
Βέβαια σήμερα έρχονται οι αλγόριθμοι να αποδείξουν ότι εμείς είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε τους επενδυτές να απομονώσουμε όλα αυτά τα υποδείγματα που δημιούργησαν άπειρες κρίσεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα του πλανήτη. Να γίνουμε καλύτεροι των τεχνικών αναλυτών, καθώς ο υπολογιστής μας ενσωματώνει όλες τις τεχνικές παραμέτρους, όλες τις ειδήσεις και όλα τα θεμελιώδη που θα σας οδηγήσουν γρήγορα και άμεσα στον πλουτισμό.
Σύμφωνα με τη θεωρία της πληροφοριακής αποτελεσματικότητας, οι τιμές των μετοχών στο Χρηματιστήριο αντανακλούν πλήρως και άμεσα οποιαδήποτε πληροφορία τις αφορά. Συνεπώς, η χρηματιστηριακή τιμή μιας μετοχής σε μια χρονική στιγμή πρέπει να αντιδρά μόνο στις πληροφορίες που την αφορούν, οι οποίες θεωρητικά είναι γνωστές σε όλους τους επενδυτές. Στην αποτελεσματική αγορά οι παρελθούσες πληροφορίες έχουν ήδη ενσωματωθεί στις χρηματιστηριακές τιμές και οι τιμές των μετοχών δεν θα πρέπει να αντιδρούν στις παλαιές αυτές πληροφορίες. Κάτι που συνέβη και στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά, καθώς το τελευταίο εξάμηνο μετά τις εκλογές παρέμεινε σε αδράνεια λόγω μη ύπαρξης νέων πληροφοριών και προς απογοήτευση πολλών που περίμεναν πολλά. Το σημαντικότερο αποτέλεσμα αυτής της υπόθεσης (πληροφοριακής αποτελεσματικότητας) είναι ότι εφόσον η είδηση έρχεται στην αγορά τυχαία, οι μεταβολές των τιμών, ως αποτέλεσμα της ενσωμάτωσης της είδησης, θα πρέπει να συμπεριφέρονται με τυχαίο τρόπο. Συμπέρασμα, καθίσταται αδύνατη η ορθή πρόβλεψη των τιμών των μετοχών. Ποιος λοιπόν ο λόγος ύπαρξης όλων των αναλυτών του πλανήτη,(χωρίς να εξαιρείται ο γραφών);
Θα συνεχίσει λοιπόν την άνοδο η Wall Street, θα υπεραποδόσει το ελληνικό χρηματιστήριο στο ενδεχόμενο να υπερβεί και φέτος η Wall Street τον εαυτό της; Μερικά από τα καίρια ερωτήματα που καλούμαστε και φέτος να απαντήσουμε. Ο βασικός κανόνας των αγορών μας λέει ότι στις αγορές πάντοτε γίνεται αυτό που πιστεύουν οι πολλοί, καθώς με τις πράξεις τους εκπληρώνουν τις προσδοκίες τους(τεχνική ανάλυση) και φυσικά εμάς τους αναλυτές με τις γραμμές τάσεις, τους αλγορίθμους που κινούνται σε στενά εύρη συναλλαγών με μοχλεύσεις κ.ο.κ. Θα ανέβει η Wall Street κι άλλο γιατί ο Τραμπ θα κερδίσει τις εκλογές, γιατί θα υπογράψει καλή συμφωνία με τους κινέζους, γιατί έχουν κέρδη οι εταιρείες, γιατί υπάρχει ανάπτυξη, για άπειρα γιατί ενσωματωμένα ως πληροφορίες μέσα στις τιμές των μετοχών, των δεικτών και της παγκόσμιας «υπερφούσκας» του πλανήτη. Θα ανέβει η ελληνική αγορά γιατί έρχεται η πολυπόθητη ανάπτυξη; και αν ανέβει εγχώριοι οι ξένοι επενδυτές θα ανέβουν στο «τρένο της ανόδου» και πότε; Μήπως κάποιοι ανέβηκαν και ετοιμάζονται να κατέβουν στην επόμενη στάση; Έχουν ενσωματωθεί όλα τα νέα στις τιμές των μετοχών ή περιμένουμε αυτό που θα κάνει τη διαφορά;
Το πόσο αποτελεσματικά μπορεί να λειτουργήσει μία χρηματιστηριακή αγορά έχει να κάνει μόνο από τον τρόπο και τη διάθεση με την οποία κοιτάμε κάθε φορά ένα δείκτη μια μετοχή ένα παράγωγο προϊόν. Με άλλη διάθεση κοιτάει ένας Έλληνας επενδυτής ή αναλυτής την χώρα που ζει και εργάζεται, με άλλη διάθεση την βλέπει ένα τερματικό από την Αμερική. Εκεί φυσικά που δεν υπάρχει καθόλου διάθεση είναι στα «ρομποτάκια» της Wall Street.
Θα κλείσω με ένα παλαιό ανέκδοτο:
“Δύο επενδυτές προχωρούν στην πολυσύχναστη οδό Wall Street 18. Ξαφνικά ο ένας από τους δύο γυρίζει και λέει στον άλλο:
-Κοίτα ένα 100δόλαρο στην άκρη του δρόμου!
Ο άλλος επενδυτής του απαντά:
-Μην ασχολείσαι! Εάν ήταν όντως κάποιο πραγματικό χαρτονόμισμα, κάποιος άλλος θα το είχε πάρει…!
Και συνέχισαν στο δρόμο τους…”
Ήταν όντως αληθινό το χαρτονόμισμα; Ίσως μερικές φορές να γίνεται και το απίθανο να βρούμε ένα μεγάλο χαρτονόμισμα στο δρόμο! Από καθαρή τύχη, έτσι απλά γιατί πιστέψαμε ότι υπάρχει μία πιθανότητα να συμβεί. Αν ήταν όντως αληθινό ο επενδυτής που το είδε έχασε εκατό δολάρια γιατί άκουσε τον δεύτερο επενδυτή και δεν έσκυψε να το πάρει. Ο δεύτερος επενδυτής έχασε και αυτός τα 100 δολάρια, καθώς ποτέ δε πίστεψε ότι θα έβρισκε αυτός χρήματα στο πεζοδρόμιο. Σκέφθηκε ότι αν ήταν αληθινά κάποιος άλλος θα τα είχε πάρει. Ο πρώτος έβλεπε μισογεμάτο το ποτήρι αλλά και πάλι έχασε καθώς επηρεάστηκε από τον δεύτερο που το έβλεπε μισοάδειο, καθώς θεώρησε αδιάφορη την πληροφορία που έλαβε από τον πρώτο επενδυτή.
Πλησιάζει η ώρα που η ενσωμάτωση όλων των πληροφοριών που λάβαμε τα τελευταία χρόνια θα δείξει αν το ποτήρι είναι μισοάδειο ή μισογεμάτο. Πλέον είμαστε πολύ κοντά!! Προσοχή λοιπόν και στα πεζοδρόμια! Υπάρχει μία πιθανότητα να συμβούν και τα απίθανα!!
*O κ. Ο Μιχάλης Τουτζιάρης είναι χρηματιστηριακός αναλυτής.