Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Ο Ίρβιν Γιάλομ γράφει στο "Όταν έκλαψε ο Νίτσε": «Κάθε άνθρωπος πρέπει να επιλέγει πόση αλήθεια μπορεί να αντέξει» και «η απελπισία είναι το τίμημα που πληρώνει κανείς για να φτάσει στην αυτογνωσία. Κοιτάξτε βαθιά στη ζωή σας και θα διαπιστώσετε ότι η απελπισία βρίσκεται παντού».
Αυτές οι διαπιστώσεις θα ήταν πολύ χρήσιμες στην περίπτωση που οι Έλληνες αποφάσιζαν να ξαπλώσουν στο κρεβάτι της ψυχανάλυσης. Όχι για να θεραπευτούν αλλά κυρίως για να ανακαλύψουν πιο εύκολα την εξήγηση που δίνει ο ίδιος ο Νίτσε στην "Γέννηση της Τραγωδίας" .
Πόση αλήθεια μπορούν άραγε, οι Έλληνες να αντέξουν μέσα στο 2019; Και πόση διάθεση για αυτογνωσία θα επιδείξουν στις κρίσιμες πολιτικές στιγμές που θα κληθούν να συμμετάσχουν;
Ο Παπαρηγόπουλος γράφει ότι οι Έλληνες την επόμενη μέρα της ανεξαρτησίας τους δεν ήξεραν πώς να αυτοχαρακτηριστούν. Δεν υπήρχε ο επίσημος και καθολικά αποδεχτός όρος που θα τους προσδιόριζε ως έθνος. Ήταν «Γραικοί», «Ρωμιοί» ή «Έλληνες»;
Τελικά, επικράτησε το «Έλληνες» και ο Παπαρηγόπουλος επέβαλε την ιστορική συνέχεια του έθνους δηλαδή το αξίωμα ότι η ιστορία των Ελλήνων είναι συνεχής και αδιαίρετη με τις εξής τρεις μεγάλες περιόδους: αρχαία Ελλάδα – Βυζάντιο – σύγχρονη Ελλάδα...
Αυτό είναι και το μόνο συνεκτικό δέσιμο της κοινωνίας. Κατά τα άλλα, αυτοί οι Έλληνες είναι σήμερα δημόσιοι υπάλληλοι, συνταξιούχοι, αριστεροί, δεξιοί, ολυμπιακοί, παοκτζήδες, ελεύθεροι επαγγελματίες. Και κάθε κατηγορία κουβαλάει στις πλάτες της τον δικό της ανεξάρτητο κόσμο. Την αυτόνομη και περιχαρακωμένη "φυλή", της οποίας την "τεχνογνωσία" κληρονόμησαν όλες οι σύγχρονες ομάδες του "υπαρκτού νεοελληνισμού".
Στη δίνη των εξελίξεων που θα ζήσουμε όλοι μαζί, το 2019, θα βιώσουμε την εμπειρία ο καθένας ξεχωριστά. Και σε ό τι αφορά την αλήθεια που έχουμε να επωμιστούμε είναι αμφίβολο αν είμαστε σε θέση να την αντέξουμε.
Μιλώντας πλέον για μεγέθη και αριθμούς, είναι σχετικά δύσκολο να σηκώσουν οι Έλληνες μία νέα πραγματικότητα ικανή να σώσει τη συλλογικότητα, περιορίζοντας την ατομικότητα. Ένα νέο κύμα κοινωνικής ανάτασης το οποίο όμως θα περικόπτει προνόμια και "κεκτημένα" δεκαετιών για όλες τις "φυλές" των επαγγελμάτων και των τάξεων.
Να μερικά δείγματα επώδυνης αλήθειας με την προϋπόθεση ότι μετά τις βουλευτικές εκλογές, θα μας προκύψει μία λογική κυβέρνηση, με προθέσεις "κανονικότητας":
Δημόσιο. Αξιολόγηση και μετατάξεις υπαλλήλων για να αποφευχθούν οι απολύσεις. Επίσης, τέλος στην ανανέωση συμβασιούχων χωρίς ειδικότητα, με προοπτική την πρόσληψη απαραίτητων ειδικοτήτων.
Παιδεία. Νομιμότητα στα πανεπιστήμια. Πειθαρχία και ποινές σε έναν χώρο που για δεκαετίες βολόδερνε στη φαντασίωση της εξέγερσης του Πολυτεχνείου...
Ασφάλεια. Αναβάθμιση του ρόλου της αστυνομίας και της Δικαιοσύνης. Για παράδειγμα, εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου παντού και εκκαθαρίσεις σε περιοχές της Αθήνας που ανθεί η εγκληματικότητα.
Οικονομία. Αδειοδότηση για νέες επενδύσεις εκεί όπου ο τοπικισμός και το συνδικαλιστικό κατεστημένο κυριαρχεί και επιβάλλει τον αυταρχισμό του. Περιορισμός της ανεξέλεγκτης επιδοματικής πολιτικής και κράτος πρόνοιας μόνο για αυτούς που το έχουν ανάγκη. Εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος με διαχείριση των κόκκινων δανείων εις βάρος αυτών που απολαμβάνουν σήμερα την ασυλία του νόμου Κατσέλη.
Στην μετα- Τσίπρα εποχή, η νέα κυβέρνηση έχει να σπάσει αυτό που ο Φρόιντ ονομάζει "βράχο του ευνουχισμού". Να σταματήσει τον φόβο και την αγωνία για την απώλεια του κρατισμού και του εκούσιου δεσποτισμού.
Πόση αλήθεια μπορεί να αντέξει η χώρα; Και πόσους Γιάλομ έχει ανάγκη για ψυχανάλυση;