Θα σας πω μια ιστορία, κύριε Πρόεδρε. Απ' αυτές που είχα υποσχεθεί να γράψω σε ένα βιβλίο, για να το δημοσιεύσουν οι κληρονόμοι μου μετά θάνατον. Μεγάλη ιδέα, θα πείτε, έχει αυτός ο άνθρωπος για τον εαυτό του. Που νομίζει ότι θα βγάλει απομνημονεύματα και θα έχουν και ενδιαφέρον. Η αλήθεια, κύριε Πρόεδρε, είναι ότι αυτή είναι μία απειλή που επαναλαμβάνω διαρκώς προς τον εαυτό μου. Ότι θα γράψω ιστορίες. Αν θα είναι ενδιαφέρουσες; Θα σας πω, λοιπόν, μία από την κατηγορία των διδακτικών. Απ' αυτές που λέει η δασκάλα στα παιδιά και μετά την περίληψη τους ζητάει να βγάλουν τα διδάγματα. Και ύστερα μαζεύονται τόσα πολλά διδάγματα που ο συγγραφέας δεν είχε καν ονειρευτεί. Αυτός ξεκίνησε απλά να πει μία ιστορία…
Ήταν λίγο πριν ξεκινήσω την προσπάθεια του liberal.gr, πριν από τέσσερα χρόνια και κάτι εβδομάδες. Στις 2 Νοεμβρίου, κύριε Πρόεδρε, κλείσαμε 4 χρόνια στο liberal. Μιλάμε για το καλοκαίρι του 2015. Πώς και αποφάσισα να ξεκινήσω μια επιχειρηματική προσπάθεια στην έρημο του 2015, μέσα σε περιβάλλον capital controls; Αυτή είναι μία άλλη ιστορία που θα τη φυλάξω για τα απομνημονεύματα…
Τα media χρειάζονται διαφήμιση για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Εκτός κι αν ο εκδότης διαθέτει καράβια ή κάνει άλλες προσοδοφόρες εργασίες. Μεταξύ των επιχειρήσεων, λοιπόν, που απευθύνθηκα ήταν και μία μεγάλη ελληνική και παραδοσιακή εταιρεία. Θεώρησα ότι οι ιδιοκτήτες της θα μπορούσαν να μου ανοίξουν μία μικρή πόρτα στο εμπορικό τους τμήμα. Επειδή στο παρελθόν είχαν εμφανιστεί φιλικοί προς διάφορες φιλελεύθερες προσπάθειες.
Τέλος πάντων, πήγα στο ραντεβού γεμάτος προσδοκία. Πίστευα ότι ο αστικός χώρος θα είχε να αντιμετωπίσει στη συνέχεια πολλές δοκιμασίες και ότι η ελίτ της χώρας θα είχε τη θέληση να συνδράμει μία προσπάθεια σαν αυτή του liberal.gr.
Το ραντεβού δεν πήγε καλά από την αρχή. Κι αυτό διότι ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας μού ξεκαθάρισε ότι πολιτική του Ομίλου ήταν να μην μπλέξουν με την πολιτική και τα media και να μην έρθουν σε σύγκρουση με την κυβέρνηση: «Αντιλαμβάνομαι ότι θα ασκήσετε σκληρή αντιπολίτευση στην κυβέρνηση. Κι εμείς δεν θέλουμε να έχουμε κακές σχέσεις μαζί της. Δεν θέλουμε να έχουμε κακές σχέσεις με την οποιαδήποτε κυβέρνηση». Πολύ ευγενικά ο άνθρωπος μου έδειχνε την πόρτα της εξόδου στο τρίτο λεπτό της συνάντησής μας. Δεν καταχράστηκα τον χρόνο του. Αν και θα μπορούσε από την αρχή να μου αρνηθεί τη συνάντηση, να με βγάλει από τον κόπο…
Τόλμησα μόνο να ρωτήσω αν υπήρχε η πιθανότητα να χορηγήσουν με 1.000 ευρώ την έκδοση ενός βιβλίου του ΚΕΦίΜ: «Το ΚΕΦίΜ θέλει να εκδώσει κάποια βιβλία για να διαδώσει τις φιλελεύθερες απόψεις, τις οποίες και ξέρω ότι ασπάζεστε. Το πρώτο βιβλίο έχει κόστος έκδοσης περί τις 3.000 ευρώ. Το ΚΕΦίΜ θα βάλει τα 1.000 ευρώ και τα άλλα 1.000 θα τα βάλω εγώ, παρά το γεγονός ότι βρίσκομαι στην αρχή ενός εγχειρήματος και μου είναι πολύτιμο και το τελευταίο ευρώ. Βάζετε εσείς άλλα 1.000 ευρώ;». Με κοίταξε με ένα ύφος βαθιάς απαξίωσης και μέχρι να κατεβάσει τα μάτια του κάτω στο χαρτί που είχε μπροστά του και να αρχίσει να το μουτζουρώνει, πρόλαβε να πει το εξής: «Πολύ φοβάμαι, κύριε Μαυρίδη, ότι το αίτημα θα απορριφθεί από το διοικητικό συμβούλιο». Τον ευχαρίστησα και με αργά βήματα αποχώρησα από το γραφείο του, κλείνοντας με προσοχή πίσω την πόρτα. Δεν ήθελα να δείξω τη βαθιά μου απογοήτευση. Όχι τόσο από την άρνησή του να διαφημιστεί στο liberal. Θεωρούσα και θεωρώ ότι δεν ήταν υποχρεωμένος. Εγώ θα του ήμουν ευγνώμων αν γινόταν πελάτης της ιστοσελίδας. Αλλά υποχρεωμένος δεν ήταν, όπως δεν είναι και ο οποιοσδήποτε επιχειρηματίας δέχεται μια οποιαδήποτε πρόταση συνεργασίας από ένα media. Η απογοήτευσή μου είχε να κάνει με την απάντησή του για τα βιβλία. Επειδή στους κοινωνικούς του κύκλους διέδιδε ο ίδιος πόσα πολλά του όφειλε το φιλελεύθερο κίνημα στην Ελλάδα. Τρία χρόνια αργότερα βρήκα την ευκαιρία και κυκλοφόρησα αυτά τα βιβλία μέσω του «Φιλελεύθερου». Κόστισε κάτι παραπάνω, αλλά έβγαλα, τουλάχιστον, το άχτι μου…
Η ιστορία, κύριε Πρόεδρε, έχει και συνέχεια: Συγγενής του διευθύνοντος, έμαθε τα όσα διαδραματίστηκαν και με πήρε τηλέφωνο: «Είναι απαράδεκτος. Θα σου στείλω εγώ μία εντολή διαφήμισης. Προχώρα»… Το απόγευμα έφτασε πράγματι μία εντολή αξίας… 100 ευρώ. Μάζευε κι ας είν'' και ρώγες…
Δεν είναι ωραίες οι γενικεύσεις. Και είναι και άδικες. Αλλά η ιστορία αυτή μου έδωσε πολλά χρήσιμα διδάγματα: Ότι δεν μπορούσα να στηρίζομαι σε αυτή την ελίτ. Ότι θα έπρεπε να το πάρω απόφαση πως το δόγμα Μποδοσάκη έχει ρίξει άγκυρα στη χώρα και έχει διαμορφώσει τη νοοτροπία του επιχειρηματικού κόσμου. Κι ότι είχα πάρει τη λάθος απόφαση να ανοίξω το liberal.gr και όχι τον φούρνο που είχα αρχικά αποφασίσει εκείνο το καλοκαίρι του 2015.
Τέσσερα χρόνια αργότερα μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι το ταξίδι αυτό ήταν πολύ δύσκολο. Ότι εξακολουθώ και θέλω να ανοίξω φούρνο και ότι σας καταλαβαίνω απόλυτα όταν αναζητάτε επενδύσεις στο εξωτερικό. Διότι στο εσωτερικό μπορείτε να στηριχτείτε σε ελάχιστους ανθρώπους. Σε αυτούς που έχουν ήδη εκδηλώσει την πρόθεσή τους να επενδύσουν στο μέλλον της χώρας.
Θανάσης Μαυρίδης
[email protected]
Στηρίζουμε τον Κυριάκο, ελέγχουμε την εξουσία. Εμένα μου αρέσει αυτό. Άλλοι στήριζαν την αλλαγή, εμείς τον Κυριάκο! Ξέρω, θα είμαστε και δυσάρεστοι. Και η εξουσία δεν είναι φίλη με τους δυσάρεστους. Αλλά δεν ψάχνουμε φίλους. Ανθρώπους να προχωρήσουν τις μεταρρυθμίσεις αναζητούμε...
Όσοι θέλετε να το διαβάσετε νωρίτερα στον Φιλελεύθερο που κυκλοφορεί το πρωί στα περίπτερα.