Στους κύκλους των αγορών ο κερδισμένος είναι εκείνος που καταφέρνει στην πτώση να χάσει λιγότερα απ' όσα κέρδισε στην άνοδο. Το κακό για εμάς είναι ότι εδώ και δέκα χρόνια έχουμε ξεχάσει τι πράγμα είναι αυτός ο «ανοδικός κύκλος», την ώρα που οι διεθνείς αγορές έχουν βάλει τα χειμωνιάτικά τους και αναμένουν ακραία καιρικά φαινόμενα. Με άλλα λόγια, πάλι ξύλο θα φάμε!
Μοιάζει με τις κωμωδίες του Βωβού κινηματογράφου. Ο πτωχός έτρωγε πάντα ξύλο, βρισκότανε μπλεγμένος σε απίστευτες καταστάσεις, πλήρωνε σχεδόν πάντα το τίμημα της χαμηλής καταγωγής του. Η Ελλάδα έχει γίνει ένας παρίας. Και μπορεί στον κινηματογράφο ο Τσάρλι Τσάπλιν να είχε πλήθος θαυμαστών, αλλά στην πραγματική ζωή κανείς δεν θα ήθελε να έχει για συνέταιρο έναν… Σαρλό.
Η κρίση στις διεθνείς αγορές είναι ήδη εδώ. Μπορεί ο πρόεδρος Τραμπ να δηλώνει ότι το μοναδικό πρόβλημα της Οικονομίας των ΗΠΑ είναι η… Κεντρική Τράπεζα, αλλά η αλήθεια μοιάζει να είναι διαφορετική. Εδώ και χρόνια το «σύστημα» πάσχει από την ασθένεια του αέρα! Πολλά χαρτιά, μετοχές, παράγωγα, δάνεια επί δανείων. Ένας μαγικός γυάλινος κόσμος μπορεί ανά πάσα στιγμή να γίνει θρύψαλα, προκαλώντας σε όλο τον κόσμο ανυπολόγιστες ζημιές. Το αν αυτό θα συμβεί τώρα, σε έξι μήνες ή… ποτέ, είναι κάτι που ειλικρινά δεν το ξέρουμε. Εκείνο που καταλαβαίνουμε είναι ότι πολιτικές σαν του προέδρου Τραμπ είναι αυτές που μπορούν κάλλιστα να ρίξουν το βάζο από το τραπέζι, επειδή πλήττουν την εμπιστοσύνη. Είναι αυτό που οι ιστορικοί ονομάζουν κάθε φορά ως «ατύχημα», όταν θέλουν να εξηγήσουν τι πήγε πραγματικά άσχημα στην εξέλιξη της ιστορίας της ανθρωπότητας.
Ο πρόεδρος Τραμπ μπορεί να είναι ένας θαυμάσιος πολιτικός για τα συμφέροντα του μέσου αμερικάνου. Αυτό δεν το γνωρίζω και από αυτή την οπτική γωνία δεν με ενδιαφέρει να δω το θέμα. Επειδή δεν έχουμε σχέση με τον μέσο αμερικάνο κι επειδή τα δικά μας συμφέροντα δεν ταυτίζονται απαραίτητα με εκείνα της Αμερικής. Εκείνο που σίγουρα μας αγγίζει, όμως, είναι η κατάσταση στις διεθνείς αγορές. Αν υπάρχει ενθουσιασμός στις αγορές, τότε μπορεί κάποιος διαχειριστής να ρίξει το βλέμμα του σε αυτή την φτωχή γωνιά του κόσμου που την λένε Ελλάδα. Αν γίνεται της Κολάσεως, τότε ο διαχειριστής δεν θα δίνει νερό ούτε στον άγιό του. Όχι κεφάλαια στην Ελλάδα που οι κάτοικοί της θεωρούν ακόμη και σήμερα το κέρδος ποινικό αδίκημα.
Ότι περάσαμε πέντε χρόνια και η καλή τύχη του υπόλοιπου κόσμου δεν μας άγγιξε, αυτό είναι κάτι που πρέπει να το δούμε σοβαρά. Ότι κινδυνεύουμε να μπούμε σε μία νέα φάση ύφεσης, μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα επικίνδυνο. Πόσο μάλλον όταν όλα τα «καλά σενάρια» για την ελληνική Οικονομία έχουν μία βασική προϋπόθεση: Το καράβι να πλέει σε μια γαλανή και ήρεμη θάλασσα.
Θανάσης Μαυρίδης
