Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος είναι ο διάδοχος του Χριστόδουλου στην ηγεσία της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του, θεωρήθηκε από πολλούς, μειλίχιος και ηπιότερος στις διεκδικήσεις του, έναντι του προκατόχου του. Και πράγματι, στα χρόνια που πέρασαν, δεν είχαμε ούτε συλλαλητήρια ούτε λάβαρα στους δρόμους ούτε και ιαχές θρησκευτικού παροξυσμού.
Επειδή όμως, οι άνθρωποι- ακόμα και οι «άγιοι»- φαίνονται στα δύσκολα, η κόντρα του με τον υπουργό Παιδείας, Νίκο Φίλη, αναδεικνύει τις «αρετές» του χαρακτήρα του. Στην προχθεσινή συνέντευξή του στον ΣΚΑΙ και στον Αλέξη Παπαχελά, ο Αρχιεπίσκοπος είχε την ευκαιρία να «ακονίσει τα δόντια του» και να κάνει σαφές σε όλους, ότι είναι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού. Φρόντισε, με τις παρεμβάσεις του, να τοποθετήσει τρία περίστροφα στο τραπέζι, για όσους νόμισαν ότι η Εκκλησία μπορεί να σεβαστεί τις επιταγές της οποιασδήποτε πολιτείας.
Η πρώτη παρέμβαση ήταν η αναφορά στον μητροπολίτη Καλαβρύτων, Αμβρόσιο, γνωστό για τους «ιερούς» κεραυνούς του. Χαρακτηριστικά είπε πως ο τρόπος του ενοχλεί αλλά έχει δίκιο για όσα μεταφέρει στον δημόσιο λόγο. Σαν να μας έλεγε πως, όποτε το θελήσει, έχει τον τρόπο να απελευθερώσει τα ακραία στοιχεία της Εκκλησίας- κάποιος πιο in θα τα έλεγε trolls-, προκειμένου να ριχτούν στη μάχη εναντίον των «απίστων».
Η δεύτερη «υπενθύμιση» ήταν ο απίστευτος χαρακτηρισμός του υπουργού Παιδείας, Νίκου Φίλη, ως «προβληματικού ανθρώπου»! Mετάφραση: Όποτε θελήσω, φωνάζω λίγο περισσότερο και πας σπίτι σου, τέτοιος που είσαι. Προκλητική δήλωση για έναν θρησκευτικό ηγέτη η οποία, σε οποιοδήποτε άλλο πολιτισμένο κράτος, θα ξεσήκωνε αντιδράσεις και απαιτήσεις ανάκλησης του χαρακτηρισμού. Πρώτα από τον πρωθυπουργό και βεβαίως από τον ίδιο τον θιγόμενο. Αλλά τι να περιμένει κανείς από μία κυβέρνηση όπου η αναξιοπρέπεια και ο αμοραλισμός είναι η σημαία της πολιτικής της;
Η τρίτη και πιο δηλητηριώδης «απειλή» ήταν η δημοσιοποίηση της «πράξης υποτέλειας» του «Ανεξάρτητου Έλληνα» Πάνου Καμμένου. Δεν μιλάμε για οποιονδήποτε «κουβαλητή» πολιτικό αλλά για τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης ο οποίος το είπε ανοιχτά ότι είναι έτοιμος να ρίξει την κυβέρνηση για χάρη του! Τι σημαίνει αυτό; Ότι ανά πάσα στιγμή, η Εκκλησία μπορεί να αποφασίσει για το πότε θα γίνουν εκλογές και μάλιστα, παρεμβαίνοντας στην ατζέντα του προεκλογικού αγώνα…
Όσο για τον κίνδυνο «αφελληνισμού» και «αποχριστιανισμού» του έθνους, που ανέφερε, η Εκκλησία είναι ο τελευταίος αρμόδιος να τον αποτρέψει, δεδομένης του πνευματικού της ρόλου και όχι του πολιτικού. Τι θα κάνει δηλαδή στο μέλλον; Θα προτείνει θεοκρατικό κράτος απέναντι στην ανεπάρκεια της πολιτείας;
Όλα αυτά είναι πρωτοφανή και απαράδεκτα για μία πολιτικά οργανωμένη κοινότητα. Για μία πολιτεία που διαθέτει θεσμούς και όχι «γραφές» και «ευαγγέλια» για την διακυβέρνησή της. Όμως, εδώ ακριβώς βρίσκεται και το πρόβλημα: Η αδυναμία των περισσοτέρων Ελλήνων να αντιληφθούν την σημασία του κράτους δικαίου απέναντι στο εθιμικό δίκαιο και την παράδοση. Αυτό έχει σαν συνέπεια να επικρατεί σύγχυση στην κοινή γνώμη, σχετικά με τους διακριτούς ρόλους της πολιτείας και της Εκκλησίας αλλά και μεταξύ ομολογίας πίστης και εξουσίας.
Σε κάθε περίπτωση, δεν φαίνεται το πρόβλημα να λύνεται ούτε και με την πολλά υποσχόμενη «αριστερή» κυβέρνηση. Αντίθετα, για ένα ζήτημα που χρειάζεται μία δυναμική συναίνεση όλων των σκεπτόμενων Ελλήνων, ο κ. Φίλης και το κόμμα του θυσιάζουν τις λίγες ελπίδες προόδου, στο βωμό της υποκριτικής τακτικής τους (ο υπουργός μάχεται δήθεν υπέρ της πολιτείας και ταυτόχρονα ο πρωθυπουργός παραδίδεται άνευ όρων στην Ιεραρχία).
Δυστυχώς, η ελληνική κοινωνία συνεχίζει να υφίσταται τα δεινά του πολιτικού και θρησκευτικού λαϊκισμού της. Παραμένει συντηρητική και παραδομένη στις ορέξεις ολοκληρωτικών συστημάτων που εκμεταλλεύονται την έλλειψη παιδείας και την «αυτιστική» εσωστρέφεια του λαού της.
Όλα αυτά εντάσσονται στο τεράστιο πολιτισμικό και πολιτικό πρόβλημα που βιώνουμε. Η αλαζονεία του Αρχιεπισκόπου είναι ζήτημα δημοκρατίας. Όμως, η υπεράσπισή της δεν είναι θέμα του κάθε πολίτη αλλά των επίσημων θεσμών της πολιτείας του. Αν αυτοί δεν ανταποκρίνονται στο χρέος τους να την προστατεύσουν, τότε κανείς άλλος δεν μπορεί. Ούτε καν ο ίδιος ο θεός…
