Του Νικήτα Παπαντωνίου
Άκουγα τον πρωθυπουργό σε ομιλία του και ανέφερε δύο-τρία πράγματα εξαιρετικά διφορούμενα. Ο πρωθυπουργός λοιπόν πιστεύει ότι η ανάπτυξη έρχεται και μάλιστα είναι δίκαιη γιατί κατά την γνώμη του γίνεται με σωστή κατανομή των φορολογικών βαρών και επιβραβεύονται οι φτωχότεροι στο τέλος του χρόνου με το εθιμοτυπικό πλέον έκτακτο επίδομα που θα ήθελε να ονομάζεται 13η σύνταξη. Το διφορούμενο του πράγματος είναι ότι Αλέξη μου, αν πάνε τόσο καλά τα πράγματα δεν θα χρειαζόταν και το επίδομα.
Ο πρωθυπουργός μίλησε ξαφνικά και για νούμερα (δεν είναι το αγαπημένο του αλλά το προσπαθεί) και είπε μεταξύ άλλων, ότι αυξήθηκαν οι καταθέσεις τον προηγούμενο μήνα (προφανώς των νοικοκυριών και επιχειρήσεων). Να θυμίσω στον κύριο πρωθυπουργό ότι ήταν Αύγουστος με τον τουρισμό στο peak και ταυτόχρονα είναι ο μόνος μήνα του τελευταίου εξαμήνου που δεν έχει πληρωμή φόρου. Επιτυχία αυτή την αύξηση δεν την λες πάντως.
Η Thatcher έλεγε και ξαναέλεγε ότι το σοσιαλισμός τελειώνει όταν τελειώσουν τα λεφτά των άλλων. Πρόσθετε δε, ότι ο σοσιαλισμός κάνει τους φτωχούς φτωχότερους και τους πλούσιους λιγότερο πλούσιους. Αυτό σίγουρα δεν το λες οικονομική αναβάθμιση κανενός είτε αυτός είναι πλούσιος είτε φτωχός. Για μένα είναι μία πολιτική και οικονομική παράνοια.
Το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού είναι από την έμμεση φορολογία, δηλαδή τον γνωστό μας ΦΠΑ. Για το 2016 το ποσοστό των εσόδων από έμμεσους φόρους ήταν στο 55% ενώ όλοι οι υπόλοιποι άμεσοι φόροι στο 45%. Το σφυροκόπημα της μεσαίας τάξης στην άμεση φορολογία συνεχίζεται αλλά και οι φτωχότεροι δεν πάνε πίσω.
Μία έρευνα από το ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών) η οποία έδειξε αυτό που όλοι μας νιώθουμε όταν πηγαίνουμε Super Market. Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα έδειξε ότι ο σταθμισμένος ΦΠΑ για ένα τυπικό καλάθι, το 2017 (κατά εκτίμηση) στο Super Market είναι στο 15,9% από το 9,7% το 2008. Έγινε σχεδόν διπλασιασμός στα βασικά είδη και αγαθά. Αλλά είπαμε το επίδομα-επίδομα, μην το ξεχνάμε. Απλά σύντροφοι αν είναι να δίνουμε 300 ευρώ επίδομα το χρόνο και οι αυξήσεις ετησίως να είναι πάνω από 700 ευρώ (βάζοντας και μετακινήσεις και άλλα βασικά αγαθά εκτός Super Market) τότε είναι άδικος κόπος το επίδομα και για τους φορολογούμενους που στέναξαν με το πλεόνασμα του 4% για το 2016. Το συμπέρασμα είναι ότι όλοι γίναμε φτωχότεροι και η Θάτσερ έχει πάλι δίκιο.
Οι καταθέσεις αυξήθηκαν τον Αύγουστο κατά 1,4 δις ευρώ για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις μαζί με τα money market funds, αλλά σε ετήσια βάση είναι κάτω κατά -0,2% σε ένα διάστημα που υποτίθεται η οικονομία κατά τον πρωθυπουργό τρέχει και καλά και δίκαια. Αν δούμε και λίγο καλύτερα τα αποτελέσματα τότε απλά βλέπουμε ότι γέμισαν οι όψεως και τα ταμιευτήρια των εταιρειών και φυσικών προσώπων λόγω τουρισμού που πάντα αυξάνει την ρευστότητα του συστήματος τον Αύγουστο. Με αυτά και με αυτά δεν πανηγυρίζουμε που απλά δεν πήγαμε πολύ πιο κάτω σε σχέση με πέρσι. Τελικά, η αριστερή ανάπτυξη είναι δύσκολα αντιληπτή στο σύνολο της Ελληνικής κοινωνίας.
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι η όποια ανάπτυξη έχει έρθει ως αποτέλεσμα της έντονης προσαρμογής της περιόδου 2010-2014 και απλά αφού πέρασε ένας ανεμοστρόβιλος το 1ο εξάμηνο του 2015 με την γνωστή και πλήρως αποτυχημένη διαπραγμάτευση, η οικονομία μπαίνει σε μία ασταθή κανονικότητα που είναι το αποτέλεσμα των φυσικών αντιστάσεων της ελληνικής κοινωνίας. Στα μάτια μου ούτε δίκαιο, ούτε αναπτυξιακό είναι το μοντέλο του κυρίου πρωθυπουργού.
* Ο κ. Νικήτας Παπαντωνίου είναι πρώην CFO της Nobacco, στέλεχος σε εταιρεία ενέργειας και αναλυτής της Eurobank και νυν σύμβουλος στο ΕΒΕΑ, πολιτικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας, που έχει περάσει από τη διαδικασία του Μητρώου Πολιτικών Στελεχών μετέχοντας στις επιτροπές Οικονομίας, Ανάπτυξης και Ενέργειας.
