Του Γιάννη Παντελάκη
Ο Τσίπρας, έχει ένα πλεονέκτημα που οι άλλοι δεν έχουν. Για την ακρίβεια, υστερούν σ'' αυτό. Οσμίζεται αυτό που υπάρχει στην ατμόσφαιρα και είναι ικανός με μια κίνηση να μετατρέψει μια απόλυτα αρνητική για τον ίδιο κατάσταση, σε θετική. Η αποτελεσματικότητά του στη δημιουργία εντυπώσεων, είναι μοναδική. Αν δεν είχε ασχοληθεί με την πολιτική, θα έκανε εξαιρετική καριέρα στην πολιτική επικοινωνία, αρκεί οι πελάτες του να ήταν αρκετά κυνικοί για ν'' ακολουθούν τις συμβουλές του. Το έλλειμμα προσωπικής συγκρότησης, η μειωμένη πολιτική ηθική, ακόμα και τα ολοφάνερα ψέμματα, καλύπτονται μ'' ένα μαγικό λες τρόπο, από μια κίνηση που θα κάνει κάθε φορά η οποία θα ενθουσιάσει θεαματικά πολλούς. Μερικές φορές ακόμα και ορκισμένους εχθρούς του.
Ειδικά το τελευταίο, αναδείχθηκε με την (επικοινωνιακά) εμπνευσμένη κίνησή του να καλέσει στο Μέγαρο Μαξίμου τον μικρό Αμιρ και να του δώσει τη σημαία. Η θετική υποδοχή που είχε η πράξη του αυτή, ξεπέρασε το συνήθες ακροατήριο του ΣΥΡΙΖΑ και έφτασε μέχρι σε εντελώς αντίθετους πολιτικούς χώρους. Αν κάποιος παρατηρούσε τις αντιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, θα εντυπωσιαζόταν από χρήστες που έγραφαν για το θετικό πρόσημο που είχε η προχθεσινή του πρωτοβουλία με τον εντεκάχρονο Αφγανό και οι οποίοι αμφιβάλω αν έχουν εκφράσει άλλη φορά καλό λόγο για τον πρωθυπουργό.
Παρ ότι η επιτυχία της υποκατάστασης της παραγωγής πολιτικής από το πολιτικό μάρκετινγκ, δεν είναι ιδιαίτερα τιμητική για την κοινωνία στην οποία απευθύνεται (και η οποία ανταποκρίνεται σε μεγάλο βαθμό), δεν παύει ν αποτελεί μια αλήθεια. Η οποία, αφορά σε πολλές Δυτικές κοινωνίες. Υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι οι οποίοι στην επιλογή «συμβολισμός ή ουσία», περιορίζονται στο πρώτο. Μοιάζει να τους αρκεί, ενδεχομένως να είναι απόλυτα απογοητευμένοι από το δεύτερο, να μην έχουν πια ιδιαίτερες προσδοκίες και μη έχοντας άλλο δρόμο που θα απαντήσει στα πολιτικά τους διλήμματα, απαντούν περίπου πως «κάτι είναι κι αυτό». Ο συμβολισμός.
Ο συμβολισμός συνοδεύει τον Τσίπρα σε κάθε του κίνηση. Από την πρώτη ημέρα τον Ιανουάριο του 2015 που κέρδισε τις εκλογές. Η πρώτη του κίνηση, ήταν να επισκεφτεί το Σκοπευτήριο της Καισαριανής, κάτι που οδήγησε πολλούς να παραληρούν και ένα καθηγητή με πλούσια προϊστορία στο ΠΑΣΟΚ να γράφει ότι του θύμισε την γονυκλισία του Βίλι Μπράντ στο εβραϊκό μνημείο της Βαρσοβίας. Δεν είμαι σίγουρος αν ο ίδιος άνθρωπος (ο καθηγητής) που τότε θεωρούσε τον Τσίπρα σαν συνεχιστή του Μακάριου, του Κάστρο και του Αλιέντε, εξακολουθεί να έχει την ίδια άποψη μετά τις πολιτικές γονυκλισίες του Τσίπρα στον Τράμπ. Αλλά δεν έχει και σημασία. Αν δεν το κάνει ο καθηγητής το κάνουν πολλοί άλλοι.
Η κίνηση με τον Αμιρ που υποδέχτηκε ο Τσίπρας, σε πρώτο επίπεδο περιέχει ένα θετικό συμβολισμό. Σε δεύτερο επίπεδο ο συμβολισμός ακυρώνεται. Σαν τον Αμιρ, υπάρχουν χιλιάδες προσφυγόπουλα που βιώνουν άθλιες συνθήκες και ρατσιστικές συμπεριφορές κυρίως στους κατ'' ευφημισμό χώρους φιλοξενίας στη Μόρια και αλλού. Εκεί οπού τον περυσινό χειμώνα χάθηκαν ανθρώπινες ζωές για τις οποίες, όχι απλά κανένας δεν ανέλαβε την πολιτική ευθύνη, αλλά ο αρμόδιος υπουργός (Μουζάλας) προτείνεται από την κυβέρνηση για επίτροπος ανθρωπίνων δικαιωμάτων! Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι οι συνθήκες στους καταυλισμούς δεν συνδέονται με την έλλειψη πόρων – έως τώρα έχουν διατεθεί 450 εκατ. από την Ε.Ε. και υπάρχουν επιπλέον πόροι ανεκμετάλλευτοι – αλλά με την κυβερνητική αδιαφορία; Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί, περιορίζονται στο πρώτο επίπεδο και με τη βοήθεια της κυβερνητικής προπαγάνδας αφήνουν στην άκρη το δεύτερο.
Οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων και μεταναστών, υπάρχουν εδώ και τουλάχιστον δυο χρόνια. Μόλις χθες ο Βρετανικός Guardian, τις περιέγραψε μ ένα χαρακτηριστικό τρόπο. Έγραψε ότι οι πρόσφυγες έχουν φτάσει στο σημείο να εύχονται να αρρωστήσουν για να καταφέρουν να φύγουν από τα νησιά και οι γυναίκες να μείνουν έγκυες ώστε να μπουν στην κατηγορία των ευπαθών ομάδων. Οι καταγγελίες γι αυτές τις συνθήκες, έχουν αναφερθεί σχεδόν σε όλες τις εκθέσεις μεγάλων οργανώσεων που ασχολούνται με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η κυβέρνηση, ήταν αρκετά στριμωγμένη για το θέμα αυτό με την έννοια ότι είχε χάσει την έξωθεν (του ακροατηρίου της δηλαδή) καλή μαρτυρία στο θέμα διαχείρισης των προσφύγων.
Αυτό την ενδιαφέρει άλλωστε, οι εντυπώσεις και όχι η ουσία. Ο Τσίπρας έκανε μια κίνηση η οποία δεν περιορίζεται σε μια απάντηση στους όποιους ρατσιστές και ξενοφοβικούς. Αλλά γενικότερα στην μεταχείριση των προσφύγων. Ένα υποτιθέμενο ενδιαφέρον γι αυτούς. Και όπως φάνηκε, η κίνηση πέτυχε, είχε σχετικά καλά αποτελέσματα. Η ΕΡΤ και τα φιλικά στον ΣΥΡΙΖΑ μέσα, εδώ και δυο ημέρες ξεκινούν τα δελτία τους με την «κίνηση υψηλού συμβολισμού». Να επισκεφτούν ένα χώρο διαμονής προσφύγων και να κάνουν ρεπορτάζ για τις συνθήκες διαβίωσης όπως αρκετά ξένα ενημέρωσης, δεν τους περνάει καν από το μυαλό.
Ο Τσίπρας, μπορεί με την ίδια ευκολία που παζάρευε με τους δανειστές την τύχη των προσφύγων ως αντάλλαγμα για μια καλύτερη συμφωνία, να κάνει θεαματικές επικοινωνιακά κινήσεις προς την αντίθετη κατεύθυνση. Πρόκειται για την ευκολία να φωνάζει τον Αμιρ στο Μέγαρο Μαξίμου, να καλεί τους φωτογράφους για να τον αποθανατίσουν και να τουιτάρει σχετικά. Ο Τσίπρας ξέρει να πουλάει οτιδήποτε, είναι εξαιρετικά καλός σ'' αυτό...
