Του Γιάννη Κουζηνού
Ας μιλήσουμε σήμερα για την πεινά. Όχι την πνευματική πείνα ή την πείνα την ερωτική. Το είδος της πείνας που οι γονείς μας και οι παππούδες μας, μας είπαν αμέτρητες φορές πως η γενιά μας δεν έζησε ποτέ. Για την πείνα που κατά τον μεγάλο μας εικαστικό Γιάννη Τσαρούχη δίνει κίνητρο στον άνθρωπο.
Κάθε φορά που γράφω κάποιο κείμενο για την κατάσταση στην Βενεζουέλα πάντα θα βρεθεί ένας σχολιαστής να παρουσιάσει σαν σχόλιο τα συνηθισμένα στατιστικά που αφορούν τα πρώτα χρόνια διακυβέρνησης του Τσάβες και αναφέρουν μείωση της φτώχειας, του αναλφαβητισμού κλπ. Αυτό που δεν καταλαβαίνουν είναι ότι εγώ προσωπικά δεν αμφισβήτησα ποτέ αυτά τα στοιχεία όσο φουσκωμένα και να παρουσιαζόταν από το καθεστώς. Το πρόβλημα είναι στον τρόπο που επιτεύχθηκαν δημιουργώντας μια συγκυριακή μείωση και ανακούφιση της φτώχειας μην δίνοντας καμία σημασία στην οικοδόμηση μιας κοινωνίας και μιας οικονομίας που θα έλυνε μια για πάντα το πρόβλημα και που θα μπορούσε να ανταπεξέλθει σε μια πιθανή μελλοντική κρίση λόγω πτώσης της τιμής του πετρελαίου. Ο Τσάβες είχε την τύχη να κυβερνήσει με υψηλά ποσοστά αποδοχής από τον κόσμο και το σημαντικότερο ο Τσάβες καθ' όλη την διάρκεια της προεδρίας του είχε την τιμή του πετρελαίου στα ύψη. Με αλλά λόγια είχε στα χέρια του την ελευθερία, τον χρόνο αλλά και τα δισεκατομμύρια να δημιουργήσει μια χώρα πρότυπο. Δύο χρόνια μετά τον θάνατο του η χώρα έχει καταρρεύσει κυριολεκτικά και τα ποσοστά φτώχειας είναι πολλαπλάσια από εκείνα πριν την προεδρία του.
Δεν έχουμε αυτοκίνητο. Δεν έχουμε εξοχικό. Κανένα μέλος της οικογένειας μου δεν έχει smart phone και έχουμε να κάνουμε διακοπές πέντε χρόνια. Δεν τρώμε σε εστιατόρια δεν κυκλοφορούμε έξω μετά τις 6 και η τελευταία φορά που πήγαμε στον κινηματογράφο ήταν τα Χριστούγεννα. Παρόλα αυτά είμαστε από τους πολύ τυχερούς διότι ακόμα μπορούμε να πληρώνουμε τα εξωφρενικά πλέον ποσά για οποία προϊόντα διατροφής καταφέρνουμε να βρούμε. Ανήκουμε στην αποδεκατισμένη μεσαία τάξη. Η μεγάλη πλειοψηφία του λαού στην Βενεζουέλα είναι εργάτες του κατώτατου μισθού. Είναι οι άνθρωποι που μένουν στα barrios ( φτωχογειτονιές) και ήταν η βάση των ψηφοφόρων του Τσάβες. Και αυτός ο κόσμος είναι που αυτή την στιγμή στην κυριολεξία πεθαίνει από την πείνα.
Η κυβέρνηση ορίζει τις τιμές όλων των βασικών προϊόντων. Η κυβέρνηση εισάγει και διανέμει τα προϊόντα στα κρατικά, απαλλοτριωμένα πρώην ιδιωτικά Super Market και από αυτά τα καταστήματα είναι οι φωτογραφίες με τις ατελείωτες ουρές που βλέπετε στα κοινωνικά δίκτυα. Λόγω έλλειψης ρευστότητας οι εισαγωγές τροφίμων ολοένα και λιγοστεύουν. Η χωρά δεν παράγει σχεδόν τίποτα ενώ παράλληλα ο στρατός και η αστυνομία έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο μαύρης αγοράς και λαθρεμπορίου που είτε περνάει τόνους τροφίμων σε γειτονικές χώρες για να πουληθούν σε μεγαλύτερες μη ελεγχόμενες τιμές είτε τα διαθέτει σε εξωφρενικές τιμές στην Βενεζουέλα. Ο πρόεδρος Μαδούρο κραυγάζει καθημερινά για την guerra economica - οικονομικό πόλεμο που δέχεται η κυβέρνηση του από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τα οικονομικά συμφέροντα μεγάλων εταιρειών και από τον Asgard. Αδυνατεί ή δεν θέλει να δει ότι η διαφθορά που θέριεψε τα τελευταία 16 χρόνια βρίσκεται στον πυρήνα του τρόπου διακυβέρνησης της χώρας από τον Τσάβες και από τον ίδιο.
Οι Βενεζολάνοι δεν κοιτάζονται πια στα ματιά. Στον δρόμο όταν κρατάς σακούλα, εκεί είναι που θα πέσουν τα μάτια τους. Ψάχνουν να δουν τι έχεις, τι ψώνισες και να σε ρωτήσουν από που και πόσο. Ακόμα και το ψωμί είναι πια δυσεύρετο καθώς αλεύρι δεν υπάρχει.
Κόσμος που τρέφεται απευθείας από τα σκουπίδια. Καθημερινά βλέπω με τα μάτια μου ανθρώπους να ανοίγουν τις σακούλες σκουπιδιών και να τρώνε επιτόπου ότι βρίσκουν φαγώσιμο. Οι άνθρωποι εδώ δεν ζητιανεύουν ζητώντας χρήματα αλλά οτιδήποτε μπορείς να τους δώσεις σε τρόφιμα. Δεν πάει μια εβδομάδα που ένα τετράγωνο από το σπίτι μας ένας πλανόδιος πωλητής empanadas (τοπικό street food) πυροβολήθηκε στο πρόσωπο μόνο για να του αρπάξουν το φαγητό.
Έλα μην κλαις θα φάμε πάλι αύριο σε λίγη ώρα θα περάσει ο πόνος. Η αγαπημένη μας φίλη Julie με δάκρυα στα μάτια μας περιέγραφε πριν λίγες μέρες πως παρηγορούσε η 10χρόνη κόρη της την 4χρόνη αδελφή της που δεν καταλαβαίνει γιατί η μητέρα της δεν της έδινε φαγητό ενώ πεινούσε. Η Julie μένει σε barrio και εργάζεται σαν cachifa - οικιακή βοηθός - ο σύζυγος της σαν σερβιτόρος και όπως και η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου στην Βενεζουέλα πλέον δεν μπορούν να ταΐσουν τα παιδιά τους.
Ο Μαδούρο μιλάει για πραξικοπήματα και υποκινούμενες αντιδράσεις για να ρίξουν την κυβέρνηση του. Ο Μαδούρο δεν θέλει να παραδεχτεί ότι την κυβέρνηση του θα την ρίξουν άνθρωποι σαν την Julie διότι, για να θυμηθούμε ξανά τον Γιάννη Τσαρούχη που αναφέρω στην αρχή του κειμένου...
«Αυτή την στιγμή οι άνθρωποι στην Βενεζουέλα δεν έχουν τίποτα άλλο, παρά μόνο κίνητρο»