Της Ελένης Γκίκα
Gyrha Lodge «Κρυμμένη στο χώμα», Μετάφραση: Ιλάειρα Διονυσοπούλου, εκδ. Διόπτρα, σελ. 472
«… παρακινείστε τέσσερα μέλη της ομάδας να σκοτώσουν τον πέμπτο με την αιτιολογία ότι τους εξαπατά, ο φόνος θα τους ενώσει…» Αυτό το απόσπασμα από τους «Δαιμονισμένους» του Ντοστογιέφσκι, θα μπορούσε και να είναι μότο στο νουάρ μυθιστόρημα «Κρυμμένη στο χώμα». Μια αινιγματική ιστορία που εξελίσσεται αντίστροφα, από το τέλος προς την αρχή, εξάλλου οι ήρωές της μονάχα ως εκείνοι που έγιναν πια θα μπορούσαν να αναγνωρίσουν αυτό που τους έχει συμβεί, αποδεικνύοντας σε όλους εκείνο που φανταζόμαστε: ότι το παρελθόν μας είναι, τελικά, μια ξένη χώρα.
Η Gytha Lodge που το υπογράφει, πολυβραβευμένη θεατρική συγγραφέας, μυθιστοριογράφος, σεναριογράφος βιντεοπαιχνιδιών και τηλεοπτικών σειρών, με σπουδές αγγλικής φιλολογίας στο Κέμπριτζ και αργότερα δημιουργικής γραφής στο UEA, πρωτοέγινε γνωστή για τα παράξενα, σκοτεινά αλλά και διασκεδαστικά θεατρικά της.
Εθισμένη στο τσάι, έτσι δηλώνει, στα σταυρόλεξα και τα λογοπαίγνια, όταν δεν γράφει, διευθύνει μια ομάδα κειμενογράφων σε μια διεθνή μεταφραστική εταιρεία, και φροντίζει να περνούν από τα χέρια της όλα τα κείμενα των βιντεοπαιχνιδιών. Το αστυνομικό της μυθιστόρημα «Κρυμμένη στο χώμα» στάθηκε η αφορμή να υπογράψει συμβόλαιο με τον εκδοτικό οίκο Penguin Random House για τα πρώτα τρία βιβλία της αστυνομικής σειράς της, με πρωταγωνιστή τον επιθεωρητή Τζόνα Σινς. Είναι ο επιθεωρητής που θα ξεθάψει μια υπόθεση από τα συρτάρια της αστυνομίας μετά από τριάντα χρόνια, μαζί με την εξαφανισμένη μικρή Ορόρα.
Οι φάκελοι ανοίγουν, οι πληροφορίες διασταυρώνονται εκ νέου, οι ανακρίσεις ξεκινούν και οι ιατροδικαστικές αναφορές ρίχνουν φως στα σκοτεινά χθεσινά σημεία και μυστικά. Η παρέα που πια έχει μεγαλώσει, συσπειρωθεί, προκόψει, καταξιωθεί, θα αναγκαστεί να ξαναθυμηθεί όλα όσα έκαναν όλοι μαζί ή ο καθένας τους χώρια.
Επιστρέφοντας εκεί όπου ξεκίνησαν όλα. Στο δάσος, τον Ιούλιο του 1983, όταν εκείνοι τότε, μια παρέα εφήβων αποφασίζουν τη νύχτα τους να περάσουν την νύχτα τους. Όλοι τους νέοι, έξυπνοι, όμορφοι, θερμόαιμοι, πανέτοιμοι για ξέφρενο νυχτερινό γλέντι εκτός από την μικρότερη της παρέας, την Ορόρα Τζάκσον, η οποία τους ακολούθησε, την αδελφή της δηλαδή, με το «έτσι θέλω» που αποσύρεται νωρίς για να κοιμηθεί.
Μόνο που το επόμενο πρωί, η Ορόρα θα έχει εξαφανιστεί.
Όλοι αρχίζουν να την ψάχνουν, κανείς δεν θα μπορεί να τη βρει. Και κανείς τους δεν είναι σε θέση να καταλάβει και τι συνέβη.
Τριάντα χρόνια αργότερα, το πτώμα της Ορόρα θα βρεθεί θαμμένο σε μια κρυψώνα στο δάσος, εκεί ακριβώς όπου είχαν κατασκηνώσει οι επτά φίλοι.
Ο επιθεωρητής Τζόνα Σινς −ο οποίος συμμετείχε και τότε στις έρευνες για τον εντοπισμό της κοπέλας− αναλαμβάνει την υπόθεση, γυρίζει τον χρόνο ανάποδα σαν το πουλόβερ, στήνει τους έξι φίλους στον τοίχο. Το παρελθόν για όλους βρίσκεται κάπου εκεί πίσω και οι αποφάσεις εκείνης της βραδιάς έχουν ήδη στιγματίσει τη ζωή τους για πάντα.
Ατελείωτες ανακρίσεις, μισές αλήθειες ειπωμένες αλλιώς κάθε φορά ώστε να προκύπτει και από ένα άλλο κομμάτι αλήθειας, ανακρίβειες και δισταγμοί. Όλη η ομάδα του Τζόνα Σινς συμβάλει στις έρευνες, ο ολιγόλογος Λάιτμαν, η συμπονετική Χάνσον, αλλά και ο ιδιόρρυθμος Ο’ Μάλι.
Και όλοι της εφηβικής τότε παρέας έχουν φροντίσει για άλλοθι, αλλά έχουν και κίνητρο: Ο Κόνορ, η Τζότζο, η Κόραλι, ο Μπρετ, ο Μπένερς και η Τόπαζ που βιώσαν μαζί τη φρίκη της εξαφάνισης και η απώλεια της Ορόρα τους έχει ενώσει πια σε μια γροθιά. Φρόντισαν να ενώσουν αδυναμίες, τύψεις κι ανησυχίες και έστησαν έτσι στο εξής τη ζωή τους, στηρίζοντας ο ένας τον άλλον.
Αλλά το παρελθόν τους είναι κινούμενη άμμος. Έτσι, το πτώμα της Ορόρα, 30 χρόνια μετά, θα ανατρέψει φιλίες, συνεργασίες, συμμαχίες, συμπεριφορές. Ακόμα και τους αστυνομικούς που ερευνούν την υπόθεση, θα επηρεάσει ανακινώντας και το δικό τους παρελθόν. Συμβάντα φαινομενικά άσχετα με την υπόθεση ξαφνικά συνδέονται και ενώνονται λίγο- λίγο τα κομμάτια του παζλ αυτής της βραδιάς.
Με αφήγηση που κινείται παράλληλα σε δυο χρόνους, ξαναζούμε λάθη και συμπεριφορές που οδήγησαν στο αναπόδραστο, και παρακολουθούμε τον αγώνα τους να μην ανατραπεί το παρόν τους, ωστόσο το φταίξιμο μπορεί και να είναι και να μην είναι όλο κανενός.
Μια ιστορία με κινηματογραφική ατμόσφαιρα, σχεδόν θεατρικούς διαλόγους, αντιφατική και εσωτερική παραφορά: τύψεις, φόβοι, διλήμματα, οδηγούν σε μια νύχτα που όλοι εύχονται να ήταν αλλιώς. Έτσι, ένας ιστός από ψέματα, λάθη, παρεξηγήσεις και συμμαχίες που γιγαντώθηκαν στο πέρασμα των χρόνων, ξαφνικά κόβεται και το μυθιστόρημα μας παραπέμπει σε εκ των υστέρων ενόρκους που θυμίζουν τις καλές εποχές της Άγκαθα Κρίστι.
Και στη διαπίστωση πως τελικά δεν υπάρχει απολύτως γνωστό και φωτεινό παρελθόν.
