Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Ένας από τους πιο χυδαίους αστικούς μύθους είναι «το αμετάφραστον» κάποιων ελληνικών λέξεων όπως κέφι και φιλότιμο. Ειδικά όταν ακούγονται από χείλη προσώπων που η κουλτούρα του λαϊκισμού τους επέβαλε στην συνείδηση του πλήθους. Λέξεις που το σημαινόμενο απέχει πολύ από το σημαίνον, μεγαλώνοντας την απόσταση μεταξύ ρητορικής και ουσίας.
Χθες, εν τω μεταξύ, στη Βρετανία και στη Βουλή των Λόρδων, συνέβη κάτι αναπάντεχο για να μας θυμίσει ένα πιο ανθρώπινο πρόσωπο της πολιτικής, από αυτά που έχουμε συνηθίσει στη δική μας χώρα. Ο Michael Bates, υφυπουργός της κυβέρνησης May στο υπουργείο Διεθνούς Ανάπτυξης, άφησε τους πάντες εμβρόντητους, όταν παίρνοντας τον λόγο ανακοίνωσε την παραίτησή του μ΄αυτά τα λόγια: «Θα ήθελα να μου επιτρέψετε να ζητήσω ειλικρινά συγγνώμη από την συνάδελφό μου, τη βουλευτή Lister, που δεν ήμουν στη θέση μου για να απαντήσω στις ερωτήσεις της, πάνω σε ένα εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα. Εδώ και πέντε χρόνια που βρίσκομαι στη βουλή των Λόρδων και απολαμβάνω το προνόμιο να απαντάω ερωτήματα εκ μέρους της κυβέρνησης πίστευα πάντα ότι αποτελεί καθήκον μας να ανταποκρινόμαστε στα υψηλότερα πρότυπα ευγένειας και σεβασμού. Ντρέπομαι βαθιά που σήμερα δεν ήμουν στη θέση μου όταν έπρεπε. Ως αποτέλεσμα αυτού, θα υποβάλλω την παραίτησή μου»...
Το πρώτο που εντυπωσιάζει είναι ότι ο άνθρωπος αυτός ντρέπεται. Και το δεύτερο ότι ντρέπεται μολονότι είναι Λόρδος! Κάτι που θα του έδινε την δυνατότητα να μην ντρέπεται. Ή τουλάχιστον, να ντρέπεται κρυπτόμενος και όχι σε δημόσιο χώρο, τσαλακώνοντας το προφίλ του και επιδεικνύοντας «αδυναμία» ως εκπρόσωπος εξουσίας.
Με την ευκαιρία του περιστατικού, μπορεί κανείς να διακρίνει τη διαφορά μεταξύ βρετανικής αστικής εξουσίας και ελληνικής. Αν βέβαια, αφήσει στην άκρη την φονταμενταλιστική του διάθεση που τον κρατάει δεμένο στο διαχρονικό ανατολικό-βαλκανικό του σύνδρομο. Αυτό που δεν του επιτρέπει να κατανοήσει ότι άλλο είναι να μιλάμε για αστικό πολιτισμό και άλλο για ταξικό «ηθικό πλεονέκτημα».
Οι Βρετανοί ήταν αυτοί που θεμελίωσαν στον νεώτερο κόσμο τον κοινοβουλευτισμό, παίρνοντας τη σκυτάλη απευθείας, από την Αθηναϊκή Δημοκρατία. Όπως και αυτοί που εκπολίτισαν τον μισό πλανήτη ακολουθώντας ακριβώς την ίδια πορεία με τους προγόνους μας - λέμε και καμιά εξυπνάδα να πορευόμαστε... Έχτισαν πρώτα έναν αστικό πολιτισμό με την παιδεία και το εμπόριο στις θάλασσες του πλανήτη και στη συνέχεια, οι χορτασμένοι αστοί τους δημιούργησαν την κοινοβουλευτική δημοκρατία. Κάπως παρόμοια με την επίσης αστική πολιτεία των δικών μας.
Αντίθετα, στη δική μας νεοελληνική πραγματικότητα, το αστικό πολίτευμα αναπτύχθηκε ως εισαγόμενο, χωρίς αστούς και με πρωταγωνιστές τους «φύλαρχους» και τις ημιαστικές οικογένειες που προέκυψαν από τον εύκολο πλουτισμό των κρατικών εγγυήσεων. Με λίγα λόγια, στη Βρετανία οι πλούσιοι αστοί δημιούργησαν το πολίτευμα ενώ σε μας, το πολίτευμα δημιούργησε τους πλούσιους «αστούς».
Εξ ου λοιπόν, η ελληνική «αιδώς» και η αθηναϊκή «δίκη» του Πρωταγόρα να ευδοκιμεί ακόμα στους Βρετανούς ενώ στους Νεοέλληνες να μην υπάρχει.
Και επειδή, όσο γράφω, με ακολουθεί η σπαστική φωνή του «ηλίθιου» που προσπαθεί να μου πει για τους ξενέρωτους, αποικιοκράτες, αναίσθητους και δεν ξέρω τι άλλο Άγγλους, πρέπει να του θυμίσω ότι δεν συγκρίνω λαούς αλλά δημοκρατίες. Και προφανώς δεν αναφέρομαι στο Farage και στους ομοίους του. Τα δείγματα αποδεικνύουν τον πολιτισμό γύρω μας και όχι οι λαϊκοί μύθοι και οι αντιλήψεις μας...
