Του Ανδρέα Ζαμπούκα
«Ένα επίσης σημαντικό ζήτημα το οποίο πρέπει να συζητήσουμε είναι η αναθεώρηση του επιχειρηματικού μοντέλου με βάση το οποίο λειτουργούμε εδώ και τόσο καιρό. Η ελληνική επιτροπή έχει ένα κόστος δυσβάσταχτο, δηλαδή από το 1 ευρώ μόνο τα 0,30 ευρώ πηγαίνουν στα παιδιά που τα έχουν ανάγκη. Τα υπόλοιπα 0,70 είναι για τα εσωτερικά έξοδα... για ένα προσωπικό αυξημένο κατά 40% έναντι άλλων επιτροπών».
Τα παραπάνω λόγια είναι του απεσταλμένου της Unicef PFP Γκιουζέπε Φούσκο στην τακτική συνεδρίαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ελληνικής Unicef (8 Φεβρουαρίου 2018)!
Διαβάζοντας κανείς για αυτή την αναλογία δαπάνης - εσόδων, αναρωτιέται τι ακριβώς συμβαίνει σε έναν οργανισμό (ΜΚΟ) που είναι καταξιωμένος στη συνείδηση των Ελλήνων ως ο πιο έγκυρος για την ανθρωπιστική βοήθεια που προσφέρεται στα μικρά παιδιά.
Αυτό όμως αφορά μια γενικότερη εικόνα που εντάσσεται, ούτως ή άλλως, στη συνηθισμένη μορφή που έχουν οι περισσότεροι φορείς στην Ελλάδα, είτε βρίσκονται υπό την αιγίδα του ελληνικού κράτους είτε συνδέονται πιο χαλαρά μαζί του ως «ανεξάρτητοι».
Να σημειωθεί ότι η ελληνική επιτροπή της Unicef έχει απολέσει το σήμα της από τις 19 Απριλίου 2018, με απόφαση της εκτελεστικής διευθύντριας της Unicef την οποία κοινοποίησε ο διευθυντής PFP Γκάρι Σταλ εξαιτίας των ανησυχιών που προέκυψαν από έλεγχο ανεξάρτητου φορέα (PriceWaterhouseCoopers).
Από τότε ως σήμερα αποκαλύπτονται συνεχώς στοιχεία τα οποία δημιουργούν και τα ανάλογα σενάρια για το πώς έφτασαν τα πράγματα ως εδώ αλλά και τι πρόκειται να συμβεί στο μέλλον. Όπως επίσης και για τον ρόλο που έχει παίξει ο καθένας από τους εμπλεκόμενους.
Επισημαίνω ότι το σκάνδαλο δεν είναι οικονομικό αλλά διαχειριστικό. Οι παρατυπίες και τα φουσκωμένα έξοδα για κάποια ταξίδια αφορούν σε μικρά ποσά τα οποία δικαιολογούνται ως νόμιμα στις αποδείξεις. Επιπλέον, οι τεράστιοι μισθοί των μόνιμων διοικητικών υπαλλήλων είναι επίσης νόμιμοι, μολονότι αποτελούν πρόκληση μέχρι σήμερα για την ελληνική πραγματικότητα.
Στην υπόθεση Unicef εμπλέκονται -άμεσα ή έμμεσα- οι εξής «παρατάξεις»: η παλιά ομάδα που βρισκόταν στο πλευρό του θανόντος προέδρου Κανελλόπουλου, η σημερινή πρόεδρος Σοφία Τζιτζίκου με την πρώην οικονομική διευθύντρια Αγγελική Δάμου, η κεντρική Unicef της Γενεύης, τρία μέλη της κυβέρνησης (Κατρούγκαλος, Φωτίου, Αμανατίδης) και τέλος, η κα Τζιτζίκου μόνη της, με μόνη επίσης την κα Δάμου...
Πώς φτάσαμε όμως ως εδώ;
Η κα Τζιτζίκου ανέλαβε καθήκοντα τον Μάιο του 2016, ενώ το προηγούμενο διάστημα ήταν αντιπρόεδρος του οργανισμού.
Mετά τον Ιανουάριο του 2017 ανατίθεται διαχειριστικός έλεγχος στην εταιρεία Deloitte. Ο έλεγχος διαπίστωσε κακοδιαχείριση και δυσλειτουργίες, πολλές εκ των οποίων οφείλονταν στον εσωτερικό κανονισμό που είχε συντάξει ο σημερινός υπουργός και ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ελληνικής Unicef, Γιώργος Κατρούγκαλος...
Στις 7 Απριλίου 2017, παρουσία εκπροσώπων της Deloitte, συζητήθηκε στο Ε.Σ. η έκθεση της εταιρείας και αποφασίστηκε μεταξύ άλλων να μειωθούν οι μισθοί των εργαζομένων και πολλά άλλα διαχειριστικά έξοδα. Τον Νοέμβριο του ''17 λαμβάνεται νέα απόφαση με συγκεκριμένους πλέον στόχους μείωσης. Και τελικά μειώνονται, μετά τις απειλές και το ξέσπασμα του σκανδάλου, την 1η Απριλίου 2018!!!
Στις 31 Μαΐου 2017, στη συνεδρίαση του Ε.Σ. αποφασίζεται η πρόσληψη της Αγγελικής Δάμου, πτυχιούχου της ΑΣΟΕΕ κατά δήλωσή της, αναλαμβάνοντας η πρόεδρος να ελέγξει τους τίτλους σπουδών της και τα υπόλοιπα δικαιολογητικά που ζητούσε η προκήρυξη. Σε μεταγενέστερο συμβούλιο τον Μάρτιο του 2018 κατατέθηκε αντίγραφο πτυχίου της κας Δάμου από την ΑΣΟΕΕ το οποίο ήταν ακριβώς το ίδιο με το πτυχίο του 1ου επιτυχόντα με τον ίδιο αύξοντα αριθμό, πτυχιούχου και τον ίδιο αριθμό πρωτοκόλλου...
Σε ερώτημα που απευθύνθηκε στην τ. ΑΣΟΕΕ, νυν ΟΠΑ, επιβεβαιώθηκε ότι το πτυχίο που παρουσιάστηκε δεν ανήκε στην κα Δάμου και η υπόθεση παραπέμφθηκε στην Εισαγγελία.
Στα τέλη Οκτωβρίου 2017 η οικονομική δ/ντρια κα Δάμου πηγαίνει στη Γενεύη για συνάντηση με τη Unicef και λίγες μέρες μετά η Ελληνική Εθνική Επιτροπή ενημερώνεται πως η Unicef αποφάσισε να αναθέσει στην ελεγκτική εταιρεία PWC 15ετή διαχειριστικό έλεγχο. (Εκ των υστέρων αποκαλύπτεται πως η πρόεδρος και η Δάμου στη Γενεύη κατήγγειλαν «σκάνδαλα» του παρελθόντος και απέσπασαν προστασία μάρτυρα -whistle blower- από την ηγεσία της Unicef.)
Το πόρισμα της PWC επιβεβαιώνει τα ευρήματα της Deloitte, για τα οποία το Ε.Σ. είχε αποφασίσει σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση της κακοδιαχείρισης και των δυσλειτουργιών, η εφαρμογή δε των διορθωτικών μέτρων που αποφασίστηκαν καρκινοβατούσε εξαιτίας της προέδρου, που είχε παράλληλα αδρανοποιήσει πλήρως τον εκτελεστικό δ/ντή Ηλία Λυμπέρη.
Λόγω του πορίσματος η Unicef θέτει την Ελληνική Εθνική Επιτροπή υπό «εποπτεία» και ο εκτελεστικός δ/ντής της Γενεύης Γκάρι Σταλ σε επιστολή αναφέρει 8 κατευθυντήριες οδηγίες οι οποίες είναι υποχρεωτικές για τη συνέχιση της συνεργασίας της Unicef με την Ελληνική Εθνική Επιτροπή.
Τελικά στις 19 Απριλίου 2018 αίρεται το σήμα και η Ελληνική Εθνική Επιτροπή της Unicef περιμένει τον εκκαθαριστή της για να δρομολογηθεί η μετάβαση σε νέο φορέα.
Aπό τα παραπάνω προκύπτουν πολλά ερωτηματικά για κάθε εμπλεκόμενο:
- Η ομάδα των «παλιών». Οι άνθρωποι που είχαν συνδεθεί με τη διοίκηση Κανελλόπουλου μέχρι την ανάληψη της προεδρίας από την κα Τζιτζίκου. Είναι μάλλον σαφές ότι δεν εκκρεμεί καμία παραβατική συμπεριφορά εις βάρος τους. Το έλλειμμα στοιχείων ενεργητικού αξίας 347.000 ευρώ που παρουσίασε η PWC φαίνεται να μην ισχύει, δεδομένης της απόφασης για τη διαγραφή των παγίων της 8ης συνεδρίασης του Ε.Σ. το 2013 με παρόντα μέλη, μεταξύ άλλων, την τότε αντιπρόεδρο και νυν πρόεδρο κα Τζιτζίκου και τον νυν υπουργό κ. Κατρούγκαλο. Παρ'' όλα αυτά, γιατί τα παλαιά μέλη του Ε.Σ. δεν αντέδρασαν εξαρχής στους υψηλούς μισθούς και τις νόμιμες μεν αλλά υψηλές δαπάνες της διαχείρισης;
- Η αρχική «στενή συνεργασία» Δάμου - Τζιτζίκου. Ολα δείχνουν ότι από την πρώτη μέρα που η κα Δάμου ανέλαβε τα καθήκοντά της, «συνεργάστηκε» υποδειγματικά με την πρόεδρο, προκειμένου να «ξεσκεπάσουν» όλα τα «εγκλήματα» του παρελθόντος και να δημιουργήσουν συνθήκες «κάθαρσης» στον οργανισμό. Μόνο που η μεν κα Δάμου είχε προσληφθεί με πλαστό πτυχίο το οποίο η κα Τζιτζίκου έκρυβε στον φάκελο πρόσληψης στο γραφείο της, που στη συνέχεια εκλάπη... αλλά στο τέλος προσκομίστηκε ύστερα από λυσσαλέες αντιδράσεις των μελών -όπως ο κ. Χρονόπουλος- για να αποδειχθεί ότι ήταν πλαστό! Εκτός αυτού, και σύμφωνα πάντα με τα υπόλοιπα μέλη, οι δύο κυρίες δεν παρουσίαζαν τα έξοδα της Ελληνικής Επιτροπής στην περίοδο Τζιτζίκου - Δάμου...
- Η διεθνής επιτροπή της Unicef. Γιατί έπρεπε να περάσουν τόσα χρόνια για να «ανακαλύψουν» την υψηλή δαπάνη διαχείρισης; Γιατί δέχτηκαν το αμφιλεγόμενο πόρισμα της PWC και ασχολήθηκαν μόνο με τις προστατευόμενες μάρτυρες Tζιτζίκου και Δάμου; Επίσης, γιατί τελικά, αποφάσισαν να πάρουν το σήμα από την Ελληνική Επιτροπή, αντί να ζητήσουν αντικατάσταση του Εκτελεστικού Συμβουλίου; Kαι κυρίως, γιατί συναντήθηκε το πρωί της 19ης Απριλίου 2018 ο Γκάρι Σταλ, παρουσία της κας Τζιτζίκου με εκπροσώπους της κυβέρνησης όπως ο κ. Κατρούγκαλος, η κα Φωτίου και ο κος Αμανατίδης;
- H «τρόικα» των παραπάνω κυβερνητικών. Ο κ. Κατρούγκαλος είναι ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ελληνικής Unicef. Συμμετείχε μέχρι να αναλάβει κυβερνητικό ρόλο και γνωρίζει τα πάντα. Οι άλλοι δύο εμπλέκονται από τις αρμοδιότητές τους. Γιατί όμως παρεμβαίνουν σε μία ανεξάρτητη ΜΚΟ ή γιατί η διεθνής Unicef τους συναντάει σε συνεννόηση με την κα Τζιτζίκου που πολιτεύεται με τον ΣΥΡΙΖΑ;
- Αυτονόμηση δράσης Τζιτζίκου και Δάμου. Τι είναι αυτό που μεσολαβεί και «χωρίζουν» η πρόεδρος με την οικονομική διευθύντρια; Eίναι μόνο η αποκάλυψη του πλαστού πτυχίου ή μήπως και κάτι νέο που προέκυψε από το «σκληρό ροκ» της στρατηγικής Τζιτζίκου ή από τη σύγκρουση αφηγημάτων ως «προστατευόμενες» μάρτυρες στη Γενεύη;
Επεδίωκε η κα Τζιτζίκου την άρση λειτουργίας της Ελληνικής Eθνικής Επιτροπής της Unicef;
Από το ιστορικό της προεδρίας Τζιτζίκου προκύπτει από τη μία ο υπερβάλλων ζήλος για «κάθαρση» κι από την άλλη η προκλητική αδράνεια στην αποκατάσταση της τάξης: απόφαση για μείωση μισθών που δεν εφαρμόζεται, πλήρης απομόνωση του εκτελεστικού διευθυντή Λυμπέρη, απροθυμία για παρουσίαση οικονομικών στοιχείων, μεθόδευση απαξίωσης της διοίκησης Κανελλόπουλου και όχι αποκάλυψη «επιβαρυντικών» στοιχείων. Και τέλος, ακόμα και σήμερα, κωλυσιεργία για τη στοιχειώδη ομαλή μετάβαση στην επόμενη μέρα.
Υπάρχει σχέδιο για τη δημιουργία Unicef - ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα;
Η δυσφήμηση της Unicef είναι πλέον γεγονός. Όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Ήταν μόνο το αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας κακοδιαχείρισης ή η εκπόνηση ενός σχεδίου δημιουργίας ενός νέου οργανισμού ελεγχόμενου από το κυβερνών κόμμα; Mε καινούργια λειτουργική δομή, προκειμένου να αποκτήσει ευχέρεια ως ΜΚΟ στο Προσφυγικό; Επιπλέον, μήπως η Γενεύη διέκρινε ότι οι «εγγυήσεις» της κυβέρνησης εξυπηρετούν με τον καλύτερο τρόπο τον επανασχεδιασμό της ΜΚΟ στην Ελλάδα;
Ο κάθε πολίτης που έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει την πορεία των δύο τελευταίων χρόνων, εκεί θα κατέληγε αν αξιοποιούσε τις «αποχρώσες ενδείξεις» που αναδεικνύονται. Κι αν ακόμα δεν έχει την πρόσβαση σε αποδείξεις, δικαιούται να εγείρει υποψίες ότι περί αυτού πρόκειται.
Από σήμερα αναμένεται στην Ελλάδα νέα αντιπροσωπεία από τη Γενεύη, με κορύφωση των συναντήσεων την Παρασκευή σε ανώτατο επίπεδο. Η υπόθεση εξελίσσεται και πολύ γρήγορα θα αποκαλυφθεί, εκ των πραγμάτων, αν πρόκειται για ένα σύμπλεγμα διαχειριστικής ανικανότητας ή για άλλο ένα «φιλόδοξο» σχέδιο κομματικού ελέγχου οργανισμού από τον ΣΥΡΙΖΑ...
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Φιλελεύθερο στις 7 Μαΐου.
