Από τις πλέον ευνοημένες των μέτρων που έλαβε χθες το Eurogroup είναι η Ελλάδα, αναφέρει στο liberal.gr ο Παναγιώτης Πετράκης για την απόφαση που οδηγεί σε κατάργηση για φέτος του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%. Είναι η πρώτη φορά που, όπως λέει, η Eυρωπαικη Επιτροπή λειτουργεί ως μια ολοκληρωμένη οντότητα με οδηγίες για την άσκηση επιιμέρους πολιτικών σε εθνικό επίπεδο, όπως για παράδειγμα για την παροχή εγγυήσεων σε επιχειρήσεις, προσθέτοντας με νόημα "ποιος θα το φανταζόταν πως ένας ιός, θα καταργούσε τις ιδεοληψίες ετών".
"Εάν ο κόσμος έδωσε τρισεκατομμύρια ευρώ για να σώσει το 2008 τον εαυτό του από το παραπαίων χρηματοοικονομικό σύστημα, προφανώς το ίδιο θα κάνει και τώρα για να μειώσει την αβεβαιότητα και να ξαναδώσει πνοή στην οικονομία", αναφέρει ο κ. Πετράκης, χαρακτηρίζοντας τα μέτρα του Eurogroup ως εξαιρετικά σημαντικά.
Σε αυτό το πρωτόγνωρο σοκ που βιώνει ο πλανήτης, ο καθηγητής του ΕΚΠΑ τονίζει ότι θα πρέπει να ετοιμαζόμαστε για την μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου και την μεγαλύτερη αναδιάρθρωση που έχει γίνει ποτέ στην παγκόσμια ιστορία, προσθέτοντας ότι "ευάλωτες επιχειρήσεις θα κλείσουν, άλλες θα υποστούν αναδιάρθρωση, κάποιες οικονομίες, οι πιο αδύναμες, θα πληγούν περισσότερο και άλλες λιγότερο και καποιοι αναμφίβολα θα ωφεληθούν, οι περισσότεροι όμως όχι".
Και σημειωνει ότι η πανδημία αποκάλυψε τις ανισορροπίες της παγκόσμιας οικονομίας, δηλαδή μια σειρά από προβλήματα που ξεκινούν από την προσφορά και την ζήτηση και φθάνουν στα υπερδανεισμένα χαρτοφυλάκια και τις επιχειρήσεις, στην μείωση της παραγωγικότητας και στον πετρελαικό πόλεμο τιμών.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Την κάνουλα της ρευστότητας άνοιξε χθες το Eurogroup, ανακοινώνοντας μια μεγάλης έκτασης δημοσιονομική ευελιξία με το πρώτο πακέτο μέτρων σε εθνικό επίπεδο να φτάνει το 1% του ΑΕΠ, ενώ υπάρχει δέσμευση να προσφερθεί ρευστότητα ίση τουλάχιστον με το 10% του ΑΕΠ. Πως το σχολιάζετε ;
Τα μέτρα που ανακοίνωσε σήμερα το Eurogrοup είναι εξαιρετικά σημαντικά. Νομίζω ότι είναι πρώτη φορά που βλέπω η EυρωπαΪκη Επιτροπή να λειτουργεί ως ένα πλαίσιο ολοκληρωμένης οντότητας αφού δίνει οδηγίες για την άσκηση επι μέρους πολιτικών σε εθνικό επίπεδο σε θέματα που δεν ίσχυε κάτι τέτοιο παλαιότερα (πχ εγγυήσεις σε επιχειρήσεις ).
Πάντως υπάρχουν ορισμένα θέματα να διευκρινιστούν όπως πχ τι σημαίνει επί πλέον ρευστότητα μέχρι 10%. Εάν δεν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος τι θα συμβαίνει; Θα ενεργοποιηθούν και κανάλια νομισματικής πολιτικής;
Εμεις ως Ελλάδα μάλλον είμαστε από τους πλέον ευνοημένους από τα μέτρα αφού φαίνεται να αποδυναμώνονται οι μάλλον άδικοι και μη χρήσιμοι περιορισμοί που αντιμετωπίζαμε στην εγχώρια οικονομική πολιτική.
Ότι ένας ιός θα καταργούσε τις ιδεοληψίες ετών δεν το είχαμε φανταστεί.
- Αρκετοί θεωρούν ότι το πιθανότερο σενάριο για την ευρωπαϊκή, ίσως και για την παγκόσμια οικονομία, είναι η ύφεση. Ποια η δική σας γνώμη;
Να ετοιμαζόμαστε για την μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου και την μεγαλύτερη αναδιάρθρωση που έχει γίνει ποτέ στην παγκόσμια ιστορία.
Ευάλωτες επιχειρήσεις θα κλείσουν, άλλες θα υποστούν αναδιάρθρωση, κάποιες οικονομίες, οι πιο αδύναμες, θα πληγούν περισσότερο και άλλες λιγότερο. Κάποιοι αναμφίβολα θα ωφεληθούν και οι περισσότεροι όχι.
Δυστυχώς ο μαύρος κύκνος του ιού αποκάλυψε στην παγκόσμια οικονομία μία σειρά από προβλήματα τα οποία ξεκινούν από τα προβλήματα προσφοράς και ζήτησης (λόγω αβεβαιότητας) φθάνουν στην μείωση των κεφαλαιακών στοιχείων που πιέζει αφόρητα τα υπερδανεισμένα χαρτοφυλάκια και επιχειρήσεις, στην μείωση της παραγωγικότητας και σε παράπλευρες απώλειες (πόλεμος τιμών πετρελαίου κ.τ.λ.). Γνωρίζαμε εδώ και ενάμιση χρόνο ότι η καμπύλη επιτοκίου είχε αντιστραφεί στις ΗΠΑ και περιμέναμε την ύφεση την οποία όμως συνεχώς ανέβαλε το υπερβολικό φούσκωμα ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες. Τώρα έχουν έρθει στην επιφάνεια πραγματικά προβλήματα. Έτσι είναι εμφανές ότι η περιορισμένη αρνητική επίπτωση που αρχικά βλέπαμε έχει δώσει την θέση της σε σοβαρότερες πιθανές υφεσιακές πιέσεις. Τονίζω την λέξη πιθανές διότι όλα αυτά υπολογίζονται χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη μας την παγκόσμια θετική αντίδραση στην επερχόμενη ύφεση που ομολογουμένως πάντως δεν είχαμε μέχρι τώρα δει. Το τελικό αποτέλεσμα (σε επίπεδο έτους) μπορεί να είναι τελικά καλύτερο από ότι σήμερα νομίζουμε εάν βεβαίως οι κυβερνήσεις δράσουν με κύρια έμφαση την δημοσιονομική πολιτική.
- Καθώς τα δεδομένα αλλάζουν συνεχώς, μαζί τους αλλάζουν και οι προβλέψεις. Αυτό που έμοιαζε δυσμενές σενάριο προ ημερών, πλέον είναι το βασικό. Σήμερα επομένως ποιο είναι το καλό και πιο το εφιαλτικό σενάριο για την ελληνική οικονομία;
Για να εκτιμήσουμε το τελικό αποτέλεσμα στην Ελληνική οικονομία θα περιμένουμε πρώτα να δούμε την εξέλιξη της επιδημιολογικής κρίσης και στην συνέχεια την έκταση των αντιδράσεων των κυβερνήσεων και των κεντρικών τραπεζών καταρχήν σε παγκόσμιο επίπεδο και βεβαίως στην Ελλάδα.
Τελικά έχω την αίσθηση ότι η δημοσιονομική σταθεροποίηση που επιτεύχθηκε τα τελευταία χρόνια είναι το καλύτερο εφόδιο για να αντιμετωπίσουμε την κρίση.
Δε νομίζω ότι τις πολιτικές στήριξης θα σταματήσουν στα όρια της δημοσιονομικής πειθαρχίας (3,5%).
Εάν ο κόσμος έδωσε τρις ευρώ για να σώσει το 2008 τον εαυτό του από το παραπαίον χρηματοοικονομικό σύστημα θα κάνει τώρα το ίδιο για να μειώσει την αβεβαιότητα και να ξαναδώσει πνοή στην οικονομία. Ο Κευνς έρχεται ξανά ως σωστός άγγελος και όχι ως φάντασμα που το καλούσαν για να δώσει λύσεις σε θέματα που δεν μπορούσε να λύσει (προβλήματα προσφοράς). Τώρα μπορεί.
- Στο σενάριο που μπει σε καραντίνα όλη η χώρα, κατά το μοντέλο της Ιταλίας και της Ισπανίας, ανατρέπονται οι παραπάνω υπολογισμοί; Σε μία τέτοια περίπτωση τι να περιμένουμε;
Είναι γεγονός ότι οι υπολογισμοί μας που αποτιμούσαν την επίπτωση της κρίσης μέχρι ένα -0,3% εάν έμπαινε σε καραντίνα μία σημαντική πάντως παραγωγική περιοχή της Ελλάδος. Τώρα μιλάμε σχεδόν για όλη την οικονομία. Άρα είναι προφανές ότι οι προβλέψεις θα πρέπει να μετακινούνται προς το αρνητικότερο σενάριο ιδίως εάν οι αποκλεισμοί συνεχίσουν για μακρύ διάστημα. Όμως τα πάντα θα εξαρτηθούν όπως είπαμε από την αντίδραση κυβερνήσεων, κεντρικών τραπεζών και βεβαίως το πακέτο των μέτρων στο οποίο θα έλθω παρακάτω. Οι επιχειρήσεις αλλά και οι ιδιώτες πιέζονται σημαντικά γεγονός που δημιουργεί χαμηλές προσδοκίες για την ανάπτυξη άρα και υφεσιακό κλίμα. Ξέρετε η Ελληνική οικονομία έχει μία βαριά εξάρτηση από τις υπηρεσίες και ιδιαίτερα από τον τουρισμό αλλά από την άλλη δεν είναι και από τις πιο ανοικτές οικονομίες. Επιπροσθέτως το μάθημα της καθυστέρησης της αντίδρασης του 2008 για την διεθνή οικονομία ελπίζω ότι έχει δοθεί. Στην Ελληνική οικονομία ήρθε η ώρα να δείξουμε ότι μπορούμε να μην κάνουμε καινούρια λάθη ιδίως τώρα που είμαστε σε θέση να διαχειριστούμε τα του οίκου μας.
- Μπορούμε να κάνουμε κάποιες ασφαλείς προβλέψεις με βάση την εξέλιξη της καμπύλης των κρουσμάτων στην επαρχία Χουμπέι από την οποία και ξέσπασε ο κορονοϊός, ως προς την κορύφωση της πανδημίας;
Σωστά, η πρώτη σας ερώτηση αφορά το επιδημιολογικό ζήτημα γιατί πάνω απ’ όλα είναι μία κρίση υγείας του πληθυσμού και στην συνέχεια είναι θέμα οικονομικό. Με άλλα λόγια εάν η κρίση δεν ελεγχθεί από πλευράς υγείας δεν θα ισορροπήσει και το οικονομικό κλίμα.
Ο τρόπος εξέλιξης της κρίσης σε τρεις περιοχές που μας ενδιαφέρουν (Hubei, Ιταλία και Ελλάδα) είναι καταρχήν εξαιρετικά όμοιος. Όμως εμφανίζει πλέον διαφορές είτε για τυχαίους παράγοντες, όπως ήταν η Κινέζικη πρωτοχρονιά είτε η ηλικιακή επιβάρυνση της Β. Ιταλίας είτε ο διαφορετικός χρονισμός και αυστηρότητα των μέτρων. Οι παράγοντες αυτοί τελικά οδηγούν την Ιταλία να εμφανίζει μία καλύτερη εξέλιξη από την Hubei και την Ελλάδα καλύτερη από την Ιταλία όταν λαμβάνεται υπόψη και η πυκνότητα των νέων κρουσμάτων στους διαφορετικούς πληθυσμούς.
Εάν δεχτούμε λοιπόν ότι η Hubei είναι η χειρότερη περίπτωση, τότε μπορούμε να δούμε ότι το φαινόμενο υποκύπτει στα μέτρα και από ένα σημείο και μετά κάμπτεται. Εάν ακολουθηθεί το πρότυπο της Hubei γνωρίζουμε ότι τώρα και για τις δύο επόμενες εβδομάδες στην Ελλάδα θα ζήσουμε την κορύφωσή του. Όμως η συσσώρευση του συνόλου των νέων κρουσμάτων πραγματοποιείται γύρω στο δεύτερο και τρίτο δεκαήμερο του Απριλίου και στη συνέχεια μειώνονται απολύτως οι νοσούντες. Αυτό που συζητείται είναι ότι καθυστερούμε δέκα ημέρες από την Ιταλία αλλά όταν περάσουν οι δέκα ημέρες θα έχουμε φθάσει το επίπεδο της Ιταλίας είναι λάθος. Η καμπύλη εξέλιξης του φαινομένου έχει μετακινηθεί προς τα κάτω και έτσι ακολουθούμε καλύτερη εξέλιξη. Φαίνεται ότι οι πολιτικές μας είναι πιο επιτυχημένες και πιο έγκαιρες.
