Του Σάκη Μουμτζή
Το υπουργείο Παιδείας προτίθεται να επαναφέρει την λειτουργία των μαθητικών συμβουλίων, ενός θεσμού που έχει τις ρίζες του στην εποχή του «μαχητικού» ΠΑΣΟΚ, στο 1986. Η Παιδεία σε αυτά τα 35 χρόνια (1981-2016) γνώρισε την απαξίωση και τον ευτελισμό, αρχής γενομένης το 1982 με την κατάργηση του θεσμού των επιθεωρητών που αντικαταστάθηκαν από τους σχολικούς συμβούλους, κατ΄απαίτηση της ΟΛΜΕ. Επιδίωξη των καθηγητών η κατάργηση κάθε μορφής ελέγχουν και αξιολόγησης της δουλειάς τους μέσα στο σχολείο.
Το επόμενο βήμα έγινε, το 1986, με την λειτουργία των μαθητικών συμβουλίων που συμβόλιζαν την «συμμετοχή των μαθητών στα κοινά, την άσκηση τους στην δημοκρατική διαδικασία και την συμβολή τους στην βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας».
Το τι έγινε το ξέρουμε. Τα σχολεία αντί να παράγουν γνώση, παρήγαν λαϊκούς αγωνιστές που κραύγαζαν μαζί με τους «προοδευτικούς εκπαιδευτικούς» το σύνθημα «δεν θα περάσει» και το «κάτσε καλά Γεράσιμε», καθώς αγωνίζονταν να μην υλοποιηθεί ο νόμος Αρσένη για την Μέση Εκπαίδευση στην δεκαετία του 90.
Οι «λαϊκοί αγωνιστές» έγιναν σήμερα υπουργοί και μάλιστα ένας από αυτούς και πρωθυπουργός. Δυστυχώς, γιατί αυτή ήταν η μόνη δραστηριότητα στο βιογραφικό του. Ήταν λογικό λοιπόν να θελήσουν να αναβιώσει αυτός ο θεσμός στον οποίον διακρίθηκαν, που τον έντυσαν με τον μανδύα του «κοινωνικού συμβολαίου» --μεταξύ ποίων; - και την «κουλτούρα της συλλογικότητας».
Ανέκαθεν η Αριστερά τις μπουρδολογίες που διακήρυσσε, τις περιέβαλλε με βαρύγδουπες και περίπλοκες εκφράσεις, κάτω από τις οποίες έκρυβε την κενότητα του λόγου της. Παντού στον χώρο της Εκπαίδευσης έβλεπε εξουσιαστικές σχέσεις που επεδίωκε να τις ανατρέψει. Την φυσιολογική διαδικασία, ο κατέχων την γνώση, δηλαδή ο καθηγητής, να προσπαθεί να την μεταδώσει σε αυτόν που δεν την κατέχει, στον μαθητή, την θεώρησαν και την θεωρούν πηγή αυταρχισμού και επιβολής. Έτσι θα καθιερώσουν την συμμετοχή των μαθητών στον «ετήσιο σχεδιασμό δράσης σε κάθε σχολική μονάδα». Να είμαστε σίγουροι, πως πολύ σύντομα οι μαθητές θα συμμετέχουν στην βαθμολόγηση των γραπτών τους.
Δεν πρέπει να παραξενευόμαστε με όλα αυτά που γίνονται και στον χώρο της Μέσης Εκπαίδευσης. Πάγια θέση της ΟΛΜΕ, με σύμφωνη γνώμη όλων των παρατάξεων, είναι η αποφυγή του ελέγχου και της αξιολόγησης των καθηγητών. Κάτω από την ιδεοληπτική θέση για ένα «συνεργατικό σχολείο» κρύβεται η επιθυμία για την ήσσονα προσπάθεια και την πλήρη διαστρέβλωση του ρόλου του. Από εργαστήριο παραγωγής γνώσης έχει μετατραπεί σε φυτώριο παραγωγής ημιμαθών μπαχαλάκηδων. Με τις φωτεινές εξαιρέσεις, βέβαια.
Γιατί η παραγωγή γνώσης απαιτεί προσπάθεια τόσο από τον καθηγητή, όσο και από τον μαθητή. Η παραγωγή γνώσης έχει μια μοναδική και αναμφισβήτητη φορά. Από αυτόν που γνωρίζει προς αυτόν που πρέπει να μάθει. Δεν είναι αμφίδρομη η σχέση. Είναι μονής κατευθύνσεως.
Γνωρίζω τον αντίλογο των αριστερών και των «ροζέ». Υπάρχει, λένε, διαλεκτική σχέση μεταξύ όλων των παραγόντων της Εκπαίδευσης. Μια πομφόλυγα που αναιρεί όχι μόνον τον ρόλο του σχολείου, αλλά συγχρόνως υπονομεύει τον ρόλο και το έργο του καθηγητή, για το οποίο αυτός αμείβεται.
Συνεπώς, αν θέλουμε να έχουμε ένα λειτουργικό σχολείο θα πρέπει να επαναφέρουμε την αξιολόγηση των καθηγητών, την αξιολόγηση της σχολικής μονάδας και βέβαια την αξιολόγηση των μαθητών. Μια διαδικασία που οι τεμπέληδες και οι ημιμαθείς απεχθάνονται.