Οι επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία, από το lockdown που ανακοινώθηκε, δεν θα είναι τόσο δραματικές, όσο αυτές του Μαρτίου, σύμφωνα με τον καθηγητή του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτη Πετράκη. Και αυτό όπως εξηγεί οφείλεται στο γεγονός ότι δεν διακόπτεται η παραγωγή παρά μόνο μέρος της κατανάλωσης.
Επίσης σημειώνει ότι το 2021 θα υπάρξει ισχυρή ανάπτυξη της τάξεως του 5%, εκτός και αν επιβεβαιωθούν τα δυσμενή σενάρια, ενώ για το χρέος δεν πιστεύει πως θα καταστεί μη διαχειρίσιμο.
Συνέντευξη στον Θανάση Παπαδή
- Ποιο είναι το σχόλιό σας για το σημερινό πακέτο μέτρων για την στήριξη της οικονομίας;
Παρακολουθεί τις εξελίξεις στα πλαίσια των δημοσιονομικών δυνατοτήτων που έχουμε. Δυστυχώς η πανδημία συνεχίζεται. Σίγουρα είναι μία ανάσα που θα βοηθήσει τους δοκιμαζόμενους πολίτες και επιχειρήσεις.
- Υπάρχει λύση σε αυτή την δύσκολη άσκηση;
Το θέμα είναι επιδημιολογικό. Ξέρουμε πολύ καλά ότι οι εμβολιασμοί θα ξεκινήσουν το πρώτο 6μηνο του 2021, αλλά τα εμβόλια θα αρχίσουν να λειτουργούν ουσιαστικά από το δεύτερο 6μηνο. Η διαδικασία της ανάκαμψης βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Ωστόσο μετά το lockdown, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρώπη, θα δούμε μία μείωση των ρυθμών και βέβαια θα έχουμε λίγο μεγαλύτερη ύφεση. Σύμφωνα με τις δικές μας εκτιμήσεις, αντί για μείωση του ΑΕΠ κατά 8,2%, θα πρέπει να μιλάμε πλέον για 9% ή 9,2%.
- Μάλλον αισιόδοξο σας βρίσκω…
Το νέο lockdown δεν έχει τα χαρακτηριστικά του Μαρτίου. Δεν διακόπτουμε την παραγωγή, αλλά ένα μέρος της κατανάλωσης. Σίγουρα είναι μία υφεσιακή εξέλιξη, αλλά δεν θα την χαρακτήριζα και ως δραματική. Θα έχουμε μία αύξηση του δημοσίου χρέους, η οποία θα είναι της τάξεως των 2- 3 δις. θα αυξηθούν ελαφρά τα ελλείμματα, αλλά όχι πολύ περισσότερο των αρχικών μας προβλέψεων, δηλαδή 4% - 5% του ΑΕΠ για το πρωτογενές αποτέλεσμα το 2020.
- Η αύξηση του χρέους είναι διαχειρίσιμη ή μήπως μπούμε ξανά σε έναν φαύλο κύκλο;
Ναι είναι διαχειρίσιμη σε ένα σημαντικό βαθμό. Το χρέος δεν είναι ένα μονοσήμαντο μέγεθος. Δεν μπορούμε να μιλάμε μόνο για το ονομαστικό χρέος. Μία παράμετρος έχει να κάνει το αν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα συνεχίζει να αγοράζει και η απάντηση είναι ναι και θα αυξήσει το όριο, κατά τουλάχιστον 200 δισ. μέσα στον Δεκέμβριο. Και βέβαια καθοριστικό στοιχείο είναι και ο παρονομαστής, δηλαδή ο ρυθμός ανάπτυξης.
Ακόμη και 4% να έχουμε το 2021 το κάνει αμέσως βιώσιμο, με την προϋπόθεση βέβαια ότι τα ελλείμματα θα επιστρέψουν σε μία διαχειρίσιμη κατάσταση. Κατά συνέπεια δεν νομίζω ότι θα υπάρξει θέμα για το άμεσο μέλλον.
- Ποια η εκτίμησή σας για το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας το επόμενο έτος;
Θεωρητικά θα κινηθούμε με έναν ρυθμό της τάξεως του 5%, δεδομένου ότι έχουμε υποχωρήσει σημαντικά, ως το προς ύψος του ΑΕΠ. Ουσιαστικά η ανάπτυξη θα προέλθει από το δεύτερο 6μηνο του έτους. Και βέβαια επιστροφή στα μεγέθη του 2019 να μην περιμένουν πριν από το τέλος του 2021, ίσως και τα μέσα του 2022. Σε όλα αυτά βέβαια υπάρχει και ένας σημαντικός βαθμός αβεβαιότητας που έχει να κάνει με τα επιδημιολογικά δεδομένα. Και το λέω αυτό διότι μέχρι σήμερα πολλές φορές έχουμε διαψευσθεί και επιβεβαιώνονται τα δυσμενή σενάρια.
* Ο Παναγιώτης Πετράκης είναι καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.