Του Δημήτρη Γκιόκα*
Εύλογα ερωτηματικά προκαλεί το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2017, που κατατέθηκε προ ημερών στη βουλή. Πρώτον, στηρίζεται σε υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Δεύτερον, η επίτευξη των συμφωνημένων δημοσιονομικών στόχων βασίζεται σε μια άνευ προηγουμένου φοροκαταιγίδα αμφιβόλου αποτελέσματος, καθώς και στις περικοπές των συντάξεων. Την ίδια στιγμή η μισθολογική δαπάνη αυξάνεται σημαντικά, τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις καταποντίζονται και οι δαπάνες εξοπλιστικών προγραμμάτων συνεχίζονται αμείωτες. Τρίτον, βρίθει από υποκειμενικές αναλύσεις, συμπεράσματα κατά το δοκούν και απαράδεκτες εκφράσεις, όπως αυτή για την κατάργηση του ΕΚΑΣ, η οποία χαρακτηρίζεται ως «κατάργηση των στρεβλώσεων του ασφαλιστικού συστήματος».
Παρακάτω παρατίθενται τα αμφιβόλου ποιότητας στοιχεία που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό, μαζί με άλλες ενδιαφέρουσες επισημάνσεις:
Παραδοχές:
- Παραδοχή για ανάπτυξη 2,7% το 2017, όταν οι μέχρι στιγμής προβλέψεις κάνουν λόγω για άνοδο του ΑΕΠ από 0,7% (8 Γερμανικά Think Tanks) έως 1,5%-2% (ΙΟΒΕ).
- Πώς όμως θα έρθει η ανάπτυξη?
- Με αυξήσεις φόρου σε καφέ, μπύρα, τσιγάρα, καύσιμα, τηλεφωνία και τηλεόραση?
- Με υψηλότερη φορολογία εισοδήματος και έκτακτη εισφορά?
- Με ΦΠΑ στο 24% και κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ και στα υπόλοιπα νησιά?
- Με περικοπές στις συντάξεις και παράλληλη εκτίναξη των ασφαλιστικών εισφορών?
- Με μηδενική παροχή ρευστότητας από τις τράπεζες και τη χώρα να παραμένει πιθανότατα εκτός του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης?
- Με εχθρικό επιχειρηματικό περιβάλλον και ανηλεή πόλεμο των ιδιωτικοποιήσεων?
- Με 24 χιλ. λουκέτα επιχειρήσεων στο οκτάμηνο φέτος, έναντι 18 χιλ. πέρυσι?
- Παραδοχή για αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης 1,8% (-0,6% το 2016), παρότι το ανεξάρτητο δημοσιονομικό συμβούλιο προβλέπει ότι δε θα ξεπεράσει το 1%
- Αύξηση των επενδύσεων κατά 9,1%. Εξίσου φιλόδοξος στόχος, αν συνυπολογίσουμε τη μείωσή τους κατά 65% έναντι του 2009, αλλά και την εχθρική διάθεση πλήθος κυβερνητικών στελεχών προς την ιδιωτική πρωτοβουλία
- Αύξηση των εξαγωγών κατά 5,3%, όταν φέτος προβλέπεται για 2η χρονιά μείωσή τους κατά -6,3%
Έσοδα:
- Νέα φορολογικά μέτρα ύψους €3,1 δισ. Αν σε αυτά προσθέσουμε τους φόρους που επιβλήθηκαν από τον Ιούλιο 2015 μέχρι σήμερα, ύψους €2,8 δισ, το συνολικό ποσό των φόρων σε διάστημα 2,5 ετών ανέρχεται σε €5,9 δισ.
- Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής αποδεικνύεται καταστροφικό. Πιο συγκεκριμένα:
- Τα φορολογικά έσοδα φέτος εκτιμώνται σε €41,5 δισ (κατόπιν επιστροφών), δηλαδή αυξημένα μόλις €0,6 δισ έναντι του 2014 (=€40,9 δισ).
- Το ίδιο πενιχρά προβλέπονται τα έσοδα του 2017: θα ανέλθουν σε €43,3 δισ, αυξημένα €2,4 δισ, ήτοι απόκλιση σε σύγκριση με τα νέα μέτρα 3,5 δισ (χωρίς να συνυπολογίσουμε την ανάπτυξη) και εισπραξιμότητα 40%.
- Τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις θα είναι μόλις €437 εκ, πολύ χαμηλότερα σε σχέση με τη μνημονιακή δέσμευση για 2,2 δισ, όπως και σε σχέση με φέτος (€1,5 δισ).
Δαπάνες:
- Αύξηση του μισθολογικού κόστους του δημοσίου (δεν διευκρινίζεται πόσο, υπολογίζεται σε €500 εκ), με την αιτιολογία ότι αλλάζει η αναλογία προσλήψεων – αποχωρήσεων από 1 προς 5 σε 1 προς 4. Παραπάνω βέβαια αυτοαναιρείται ο συντάκτης αφού εκτιμά ότι οι αποχωρήσεις δημοσίων υπαλλήλων λόγω συνταξιοδότησης θα είναι μειωμένες το 2017, αρά προφανώς και οι νέες προσλήψεις! Στην πραγματικότητα οι κυβερνόντες έχουν επιδοθεί σε έναν μαραθώνιο προσλήψεων ημετέρων, που ξεπερνούν τις 20 χιλ., οι οποίοι βρίσκονται διασκορπισμένοι στις πιο απίθανες θέσεις του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα.
- Υπεραισιόδοξος στόχος για μείωση του ταμιακού ελλείμματος του ενιαίου ταμείου κοινωνικής ασφάλισης από -2 δισ το 2016 σε -1 δισ.
- Εξοικονόμηση €1,55 δισ από τις περικοπές συντάξεων, αύξηση εισφορών και σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ.
- €760 εκ για την παροχή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, αλλά ακόμα δεν έχει ξεκινήσει καν η πιλοτική εφαρμογή του σε 30 δήμους.
- Μείωση κατά €88 εκ των δαπανών του υπουργείου άμυνας, παρότι πέρυσι η εξοικονόμηση ήταν μόλις €12 εκ αντί για €500 εκ που είχε προβλεφθεί!
- Μείωση της κρατικής επιχορήγησης προς τον ΕΟΠΥΥ κατά €200 εκ
Η κυβέρνηση το δείχνει όσο πιο ξεκάθαρα μπορεί. Στόχος είναι να χτίσουμε το δικό μας πελατειακό κράτος και να υπερασπιστούμε την εκλογική μας πελατεία. Τσακίζουμε ταυτόχρονα όλους τους υπόλοιπους, διαλύουμε τη μεσαία τάξη, δημιουργώντας νεόπτωχους, ώστε μετά να τους φανούμε απαραίτητοι με την προσφορά κουπονιών. Αδιαφορούμε για το κόψιμο της σπατάλης, εκδιώκουμε τις επενδύσεις και υπονομεύουμε οποιαδήποτε πρωτοβουλία για την ανάκαμψη, αν δεν μπορούμε να την καρπωθούμε εκλογικά.
Αν όμως το καράβι δεν αλλάξει πορεία η σύγκρουση με τα βράχια είναι θέμα χρόνου.
* Ο κ. Δημήτρης Γκιόκας είναι Οικονομικός Αναλυτής
