Του Κωνσταντίνου Μήλα*
Μακάρι να μπορέσουμε να εισέλθουμε στο πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης της ΕΚΤ αλλά το βρίσκω εξαιρετικά αμφίβολο. Μάλιστα, την ίδια πεποίθηση έχουν και πλείστοι όσοι αναλυτές οι οποίοι ζουν εκτός Ελλάδας κάτι που εγείρει ερωτηματικά σχετικά με την αξιοπιστία των όσων προβάλλουν οι έλληνες κυβερνώντες. Τι γνωρίζουμε λοιπόν μέχρι σήμερα ως προς το θέμα της Ποσοτικής Χαλάρωσης;
- Αλλεπάλληλες εκθέσεις του ΔΝΤ εκτιμούν το ελληνικό χρέος ως εξαιρετικά μη βιώσιμο. Τίποτα απολύτως δεν έχει αλλάξει ως προς τα οικονομικά δεδομένα της Ελλάδας (αν μη τι άλλο, επιστρέψαμε σε ύφεση) που να δίνει την ελπίδα ότι υπάρχει αναστροφή σε...βιωσιμότητα χρέους.
- Για να εισέλθουμε στο πρόγραμμα της Ποσοτικής Χαλάρωσης, θα πρέπει η ΕΚΤ να εκπονήσει έκθεση βιωσιμότητας του χρέους η οποία θα το κρίνει (εξαιρετικά;) βιώσιμο. Η αξιοπιστία της ΕΚΤ θα κλονισθεί ανεπανόρθωτα εαν, ακόμα και στο βαθμό που ληφθούν μέτρα απομείωσης του χρέους, το κρίνει βιώσιμο χωρίς προηγουμένως το ΔΝΤ να έχει εκπονήσει δική του έκθεση η οποία, ίσως με μαγικό τρόπο(;), βαπτίσει το ελληνικό χρέος βιώσιμο.
- Εδώ λοιπόν αρχίζουν τα τεχνικώς δύσκολα. Τόσο το ΔΝΤ, όσο και η ΕΚΤ, θα εκπονήσουν εκθέσεις οι οποίες θα περιλαμβάνουν σειρά σεναρίων και τούτο διότι είναι αδιανόητο να προβλέψει κανείς με βεβαιότητα την ελληνική ανάπτυξη μέσα στα επόμενα 40 (ή και περισσότερα) έτη. Με απλά λόγια, και προκειμένου να υπερασπισθούν την αξιοπιστία τους, τόσο το ΔΝΤ όσο και η ΕΚΤ είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα περιλαμβάνουν, στην έκθεση τους, ένα σενάριο βιωσιμότητας του χρέους (ίσως με μια πιθανότητα άνω του 50%) και, ταυτόχρονα, ένα σενάριο μη βιωσιμότητας χρέους (ίσως με πιθανότητα μικρότερη του 50%). Μπορεί λοιπόν ο Mario Draghi να δώσει το «πράσινο φως» στην ένταξη μας στο πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης χωρίς η έκθεση της ΕΚΤ να «επαληθεύει»(sic) 100% την βιωσιμότητα του χρέους μας; Ασφαλώς όχι!
- Ακόμα όμως και εάν παραβλέψουμε τα παραπάνω, ας μην λησμονούμε ότι από την στιγμή που τα ελληνικά ομόλογα βρίσκονται καθηλωμένα στην περιοχή του δημοσιονομικού σκουπιδότοπου, τόσο οι Γερμανοί, όσο και οι άλλοι σκληροπυρηνικοί Ευρωπαίοι, θα χλευάσουν ατέρμονα την ΕΚΤ εάν τολμήσει να μας εντάξει στο πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης. Την λύση-«σανίδα σωτηρία» τόσο σε εμάς, όσο και στην ΕΚΤ, θα μπορούσαν να δώσουν οι οίκοι αξιολόγησης εάν έκριναν ότι η όποια απομείωση του χρέους μας δικαιολογεί μεγάλη αναβάθμιση της πιστοληπτικής μας ικανότητας. Πολύ δύσκολο να συμβεί αυτό καθώς νέα επιστημονική εργασία του γράφοντος (με τον διδακτορικό φοιτητή του Liverpool Περικλή Μπουμπάρη και τον καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Θεόδωρο Παναγιωτίδη, βλέπε: εκτιμά ότι ένα γενναίο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους (το οποίο σημειωτέον δεν βρίσκεται στο διαπραγματευτικό τραπέζι!) από το 179,7% του ΑΕΠ το 2016 στο 143,7% του ΑΕΠ το 2017 δεν είναι ικανό (από μόνο του) να «κινητοποιήσει» τους οίκους αξιολόγησης έτσι ώστε να μας «οδηγήσουν» εκτός δημοσιονομικού σκουπιδότοπου.
Συγγνώμη που θα το πω αλλά, με βάση τα σημερινά δεδομένα, πρόκειται περί ουτοπίας η Ποσοτική Χαλάρωση για την Ελλάδα..
*Ο Κωνσταντίνος Μήλας είναι Καθηγητής και Πρόεδρος του Ερευνητικού Τομέα στο Τμήμα Οικονομικών, Χρηματοοικονομικών και Λογιστικής, University of Liverpool.
