Τα καλά νέα τα γνωρίζετε ήδη, η Fitch μας αναβάθμισε. Τα κακά νέα γράφτηκαν στην Liberal Markets, την Οικονομική εφημερίδα που κυκλοφορεί το Σάββατο μαζί με τον Φιλελεύθερο: Η επιτροπή μεγάλων δανείων συστημικής τράπεζας έχει να συνεδριάσει περισσότερο από έναν μήνα, καθώς δεν υπάρχει ούτε ένα αίτημα για νέο δάνειο! Που σημαίνει ότι η εγχώρια ολιγαρχία δεν βάζει το χέρι στην τσέπη.
Είναι σαφές ότι το Οικονομικό κλίμα έχει αλλάξει αισθητά από την επομένη των εκλογών. Μία φιλελεύθερη – μεταρρυθμιστική κυβέρνηση είναι μία καλή ευκαιρία για να αλλάξει η ψυχολογία της αγοράς και για να ανέβουν οι τιμές των μετοχών. Αυτό στο επίπεδο ψυχολογίας. Στο επίπεδο της πραγματικής οικονομίας τα πράγματα δεν είναι τόσο χαρωπά. Στο πάνω πάτωμα, στο πάρτι των προσδοκιών έχει ουρές που περιμένουν να εισέλθουν στην ήδη κατάμεστη αίθουσα. Στο κάτω πάτωμα, στο πάρτι των επενδύσεων η μεγάλη αίθουσα έχει άτομα μετρημένα στα δάκτυλα του ενός χεριού…
Το τμήμα της Τράπεζας για το οποίο σας έκανα λόγο συνεδρίαζε μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου, δύο φορές την εβδομάδα για να αποφασίσει σχετικά με τα αιτήματα δανείων των μεγάλων πελατών. Στο παρελθόν η επιτροπή αυτή είχε φτάσει να συνεδριάζει μέχρι και τρεις φορές την εβδομάδα. Και φτάσαμε σήμερα να μην υπάρχει ούτε ένα αίτημα για νέο δάνειο.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειώσουμε ότι το δάνειο είναι το τελευταίο στάδιο μιας σχεδιαζόμενης επένδυσης. Πράγμα που σημαίνει ότι από τον Σεπτέμβριο οι επίδοξοι επενδυτές δεν έχουν αγγίξει επενδυτικό σχέδιο, παρά το γεγονός ότι το επενδυτικό κλίμα φαίνεται να έχει βελτιωθεί!
Εκ πρώτης όψεως η εικόνα αυτή μοιάζει να είναι λίγο παράξενη. Μεγάλες προσδοκίες από την μία, οι οποίες και συντηρούνται από τα αποτελέσματα στα δημοσιονομικά, και απουσία ουσιαστικής επενδυτικής δραστηριότητας από την άλλη. Κι όμως! Μπορεί να συμβαίνουν και τα δύο. Για ένα κάποιο διάστημα. Σίγουρα όχι δια παντός. Η χώρα για να βγει από την κρίση χρειάζεται έναν βομβαρδισμό επενδύσεων. Η σημερινή εικόνα της απραξίας θα μας οδηγήσει και πάλι σε καταστάσεις τύπου 2015.
Υπάρχουν δύο ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις. Η πρώτη είναι ότι η χώρα παραμένει όρθια ακόμη και όταν η άρχουσα τάξη της έχει μεταφέρει όλα τα ασημικά της εκτός των συνόρων. Αυτό συμβαίνει επειδή είμαστε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ελλάδα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης και με δεδομένη τη σημερινή απραξία, θα ήταν μία χώρα σε απόλυτη δυστυχία. Το μέλλον της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι μία άλλη συζήτηση και δεν αναιρεί αυτή την πρώτη παρατήρηση. Η δεύτερη παρατήρηση είναι ότι η εγχώρια άρχουσα τάξη που έχει τα χρήματα και έχει τη δυνατότητα να επενδύσει στην χώρα είναι και πάλι απούσα. Με ελάχιστες (γνωστές) εξαιρέσεις. Αλλά δεν μπορεί οι επενδύσεις των Στασινόπουλων, του Μυτιληναίου και του Περιστέρη να είναι συνεχώς άλλοθι για όλους τους άλλους.
Ο κ. Μητσοτάκης ορθώς έχει διαγνώσει ότι η χώρα χρειάζεται επειγόντως επενδύσεις. Είναι ο μόνος δρόμος για να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και να αυξηθεί ο πλούτος. Αλλά η αρχή γι αυτό το αναμενόμενο (;) κύμα επενδύσεων δεν πρόκειται να έρθει από τους Έλληνες επιχειρηματίες. Δεν υπάρχει τέτοια διάθεση. Αν υπήρχε θα το είχαμε αντιληφθεί. Γι' αυτό και η κυβέρνηση θα πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της για να φέρει επενδυτές από το εξωτερικό. Μόνο έτσι θα «σπάσει» την νοοτροπία της εγχώριας ολιγαρχίας και θα αλλάξει τις ισορροπίες, πετυχαίνοντας κανόνες Δικαιοσύνης στο επιχειρηματικό παιγνίδι. Η επιτυχία της οικονομικής πολιτικής του κ. Μητσοτάκη περνάει μέσα από αυτό τον δρόμο. Να φέρει επενδύσεις από το εξωτερικό και να εξαναγκάσει με αυτό τον τρόπο την επιτροπή δανείων της μεγάλης τράπεζας να συνεδριάζει τρεις και τέσσερις φορές την εβδομάδα!
Θανάσης Μαυρίδης
[email protected]
