Οι διαχωριστικές γραμμές Δεξιάς – Αριστεράς δεν μπορούν να απαντήσουν στις σύγχρονες προκλήσεις της εποχής. Η ρομποτική, για παράδειγμα, θα ανατρέψει την καθημερινότητά μας με τρόπο που δεν μπορούμε αυτή την στιγμή να φανταστούμε. Σκεφτείτε μόνο την κατάργηση των οδηγών στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Οι δυσκολίες θα είναι μεγάλες. Όπως και οι ευκαιρίες που δημιουργούνται!
Οι λαϊκιστές έχουν πιο εύκολες «λύσεις» γι αυτές τις περιπτώσεις. Το να απαγορεύσεις την κυκλοφορία λεωφορείων χωρίς οδηγούς είναι για παράδειγμα μία λύση. Είναι μία «λύση» που θα ικανοποιήσει το συνδικάτο των αυτοκινητιστών, αλλά θα είναι ανώφελη από την στιγμή που η τεχνολογία θα προσφέρει το πλεονέκτημα της ανταγωνιστικότητας σε άλλα έθνη. Εκείνη την στιγμή θα μοιάζει σαν να δίνουμε από μια τσάπα σε όλους τους άνεργους και να τους στέλνουμε στην ύπαιθρο για να αρχίσουν να ανοίγουν τρύπες.
Οι κοινωνίες τρομάζουν από κάθε τι καινούργιο, από τις όποιες ανατροπές. Κι αυτό έχει ως επίπτωση την αύξηση του λαϊκισμού ή ακόμη και του συντηρητισμού. Οι άνθρωποι είτε αναζητούν «εύκολες απαντήσεις» είτε επιστρέφουν στις ρίζες τους, σε αυτά που ήδη γνωρίζουν.
Ποια θα είναι η επίδραση της αύξησης της χρήσης της τεχνολογίας στις εργασιακές σχέσεις; Θα αυξηθεί κατακόρυφα η ανεργία ή θα μειωθούν σημαντικά οι ώρες εργασίας; Ή τι άλλες επιπτώσεις μπορεί να υπάρχουν; Στον δημόσιο τομέα, για παράδειγμα, η αύξηση της χρήσης της τεχνολογίας θα έχει ως αποτέλεσμα να χρειάζονται για τις ίδιες εργασίες πολλοί λιγότεροι εργαζόμενοι. Η λύση σε αυτή την περίπτωση θα μπορούσε να είναι η αύξηση των εργαζομένων σε υπηρεσίες εκπαίδευσης και φροντίδας. Να έχουμε περισσότερους δασκάλους για τα παιδιά μας και περισσότερους γιατρούς και νοσοκόμους στα νοσοκομεία. Θα κάνουν αυτή την επιλογή οι κοινωνίες;
Οι εποχές των μεγάλων αλλαγών είναι πραγματικά τρομακτικές. Στο τέλος όμως οι κοινωνίες προσαρμόζονται. Όχι πάντα εύκολα, αλλά προσαρμόζονται. Στους καιρούς αυτούς, όμως, κρύβονται και ευκαιρίες, πέρα από τους κινδύνους. Η ελληνική Οικονομία δεν έχει να χάσει πολλά από τις αλλαγές που θα επιφέρει η τεχνολογία, αφού δεν είναι μία βιομηχανική δύναμη. Δεν έχει κάτι για να χάσει!
Οι άνθρωποι στην νέα αυτή εποχή θα έχουν περισσότερο χρόνο. Μήπως αυτό σημαίνει ότι θα ευνοηθεί ο τουρισμός; Μήπως πρέπει να σκεφτούμε να αναπτύξουμε τις υπηρεσίες φροντίδας; Ειδικά κέντρα αποκατάστασης, νοσοκομεία, αλλά και γηροκομεία;
Δεν θα δώσουμε τις λύσεις σε ένα άρθρο. Δεν είναι αυτός ο ρόλος ενός άρθρου. Ερεθίσματα δίνουμε για συζήτηση. Την ιδέα μου την έδωσε ένας καλός φίλος που δημιουργεί funds στο Λονδίνο. Τον είδα χτες και μου μετέφερε αυτόν ακριβώς τον προβληματισμό. Οι άνθρωποι των επενδύσεων αναρωτιούνται πώς θα διαμορφωθεί αύριο ο κόσμος μας και πως θα πρέπει οι ίδιοι να τοποθετηθούν. Αλλά είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι αυτή η τόσο σοβαρή συζήτηση παραμένει μέσα σε τόσο στενά όρια…
Θανάσης Μαυρίδης
