Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Απόφοιτος του London School of Economics, ενεργό μέλος της Νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ, υποψήφια στο ψηφοδέλτιο της Ρένας Δούρου στις περιφερειακές εκλογές του 2014, πρώην αρθρογράφος της «Αυγής» και νυν εργαζόμενη της ΕΡΤ. Αυτή είναι η Αναστασία Γιάμαλη η οποία σε τηλεοπτική εκπομπή της ΕΡΤ προέτρεψε τους ιδιωτικούς υπαλλήλους να μην διαμαρτύρονται για τους υψηλούς μισθούς του Δημοσίου αλλά να διεκδικήσουν και αυτοί αυξήσεις από τους εργοδότες τους!!!
Δεν με αφορά η συγκεκριμένη κοπέλα – δεν ήξερα καν το όνομά της- ούτε και η κομματική της πορεία προς την ΕΡΤ. Ούτε η πρώτη είναι ούτε η τελευταία, στην μακραίωνη κομματοκρατία του πολιτικού συστήματος.
Μου έφερε όμως, στο μυαλό δύο ερωτήματα: Το ένα έχει να κάνει με την «πρωτόγονη» αντίληψη που επικρατεί στην «μεταμνημονιακή» κοινωνία, περί εργαζομένων του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. Το άλλο σχετίζεται με την αντίσταση ή την συμφέρουσα «προσαρμογή» που επιδεικνύει η φύση του ανθρώπου, μολονότι οι σπουδές του είναι εντελώς διαφορετικές από αυτό που πρεσβεύει.
Ο μέσος Έλληνας ακόμα συνεχίζει να μην κατανοεί την ανατροφοδοτούμενη σχέση ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Θεωρεί ότι είναι δύο αγορές που η μία λειτουργεί ανεξάρτητα από την άλλη. Το ζήτημα βέβαια, είναι πολυπαραγοντικό και δεν περιμένει κανείς από τον απλό άνθρωπο να αντιληφθεί ότι η μόνη αγορά που υφίσταται είναι αυτή των ιδιωτών που χρηματοδοτεί και τις υπηρεσίες του Δημοσίου. Οι εξηγήσεις έπρεπε να δοθούν από τις κυβερνήσεις οι οποίες όμως, έκαναν ακριβώς το αντίθετο, προπαγανδίζοντας τον λαϊκισμό εναντίον της ελεύθερης αγοράς…
Στην περίοδο της Μεταπολίτευσης, ο εισαγόμενος «εξτρεμισμός» και ο νεωτερικός σοσιαλισμός προέρχονταν από το Παρίσι. Εκεί ήταν και είναι ακόμα τα «εργαστήρια» των ουτοπικών σκέψεων- το είπε πρόσφατα και ο νεοεκλεγείς υποψήφιος πρόεδρος Φιγιόν. Αντίθετα, όσοι βρέθηκαν σε αγγλοσαξονικά ιδρύματα ήταν φιλελεύθεροι και με ρεαλιστικές σκέψεις για την πολιτική και τις αγορές. Η κ. Γιάμαλη όμως αποδείχθηκε σταθερή στην αριστερή της φύση και μολονότι επέλεξε τον καπιταλισμό (LSE) για την ακαδημαϊκή της μόρφωση, επιμένει ακόμα στον σοσιαλιστικό παρεμβατισμό!
Εν τω μεταξύ, τίποτα δεν δείχνει ότι μπορεί να δημιουργηθεί σύντομα, μία κρίσιμη μάζα στην Ελλάδα, που να διεκδικήσει την εξάλειψη του κρατισμού. Οι άνθρωποι που αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητα μείωσης των δαπανών του Δημοσίου και την έλλειψη ανταγωνιστικών υπηρεσιών είναι στην πραγματικότητα, λίγοι. Το πιο εξοργιστικό όμως, είναι ότι ακόμα και οι Έλληνες που σπούδασαν σε ξένα πανεπιστήμια και γνώρισαν τους κανόνες του δυτικού κόσμου, όταν επιστρέφουν στη χώρα τους, συνεχίζουν να επιμένουν στα παλιά τους οράματα. Και όχι μόνο οι απλοί πτυχιούχοι, όπως η κ. Γιάμαλη, αλλά και ένα μεγάλο μέρος του επιστημονικού προσωπικού που θα έπρεπε να κατανοεί καλύτερα τους συσχετισμούς, δεν χάνει ευκαιρία να επιτίθεται εναντίον της ελεύθερης αγοράς…
Η αλήθεια είναι ότι οι συμπεριφορές των ανθρώπων καθορίζονται από το πολιτιστικό και κυρίως το πολιτικό πλαίσιο που ενεργούν. Ας πούμε ότι η δημοσιογράφος της ΕΡΤ σκέφτηκε ότι ήταν κατάλληλη ώρα να πει κάτι επαναστατικό που να αρέσει στους μελλοντικούς της ψηφοφόρους. Και στους «επαναστάτες» ιδιώτες που διεκδικούν και τους δημόσιους υπαλλήλους που απολαμβάνουν την σταθερότητα της εργασίας. Κι ας πούμε ότι ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης, απόφοιτος επίσης του LSE, αισθάνεται μεγάλη ικανοποίηση να αγορεύει στην τηλεόραση υπέρ μιας παρεμβατικής εξουσίας που θα υπηρετεί την μοναδικότητα ενός σοσιαλιστικού οράματος.
Δεν έχει σημασία αν πουθενά στον κόσμο, δεν ισχύουν όσα πρεσβεύουν στην πολιτική τους φιλοσοφία. Σημασία έχει να διατυπώνονται «παραμυθιακές» θέσεις λαϊκιστικής κριτικής για όσα θα έπρεπε να ισχύουν. Τα άλματα λογικής μπορεί να είναι εξοργιστικά για μας αλλά αρκούντως σαγηνευτικά για την απλοϊκότητα της μεσαίας σκέψης.
Κι αν οι θεωρίες του LSE που σπουδάσαμε είναι άλλες και η πραγματικότητα της ίδιας της ζωής είναι διαφορετική από αυτό που βιώνουμε γύρω μας, τόσο το χειρότερο για το LSE, τόσο το χειρότερο για την ίδια την πραγματικότητα…