Η ανθρωπότητα και μαζί με αυτήν και η Ρωσία, γιορτάζει κάθε χρόνο στις 5 Οκτωβρίου την Ημέρα των δασκάλων. Για ορισμένες όμως περιοχές, όπως η Καρελία, η ημέρα αυτή, είναι το μνημόσυνο των δασκάλων που έπεσαν θύματα του κόκκινου ολοκληρωτισμού.
Μόνο σε ένα σχολείο της περιοχής, μέσα σε μία ημέρα, οι άντρες της μυστικής αστυνομίας συνέλαβαν και εκτέλεσαν έξι δασκάλους. Στην μνήμη αυτών των αθώων θυμάτων, είναι αφιερωμένο το σημερινό σημείωμα.
Ο Μιχαήλ Πονομαριόφ, ήταν δάσκαλος στο χωριό Στσούνγκα στην περιοχή Ζανέζσκι της Καρελίας. Δίδασκε ρωσική γλώσσα, αριθμητική, ιστορία, γεωγραφία, σχέδιο, ενώ παράλληλα είχε τρομερό ενδιαφέρον για την αγροτική οικονομία και την μετεωρολογία. Δίπλα στο σχολείο είναι οργανώσει ένα μικρό περιβόλι, όπου έκανε πειράματα για τον εμπλουτισμό τους εδάφους. Η φήμη του εξαπλώθηκε γρήγορα και άρχισαν να τον επισκέπτονται καθηγητές και φοιτητές των τμημάτων Αγροτικών καλλιεργειών διαφόρων πανεπιστημίων. Τον Οκτώβριο του 1918 ο Μιχαήλ Πονομαριόφ οργάνωσε στο χωριό του, στην Στσούνγκα μία πολιτιστική λέσχη με 60 μέλη.
Μέσα σε ένα μήνα η λέσχη ανέβασε πέντε θεατρικές παραστάσεις για τους κατοίκους του χωριού, ενώ ο εμπνευστής του κατάφερε να του παραχωρήσουν το υπόγειο ενός εμπορικού καταστήματος για τις πρόβες και τα μαθήματα. Στη συνέχεια, όμως, το τοπικό συμβούλιο του παραχώρησε και άλλα τρία υπόγεια, ενώ οι νέοι της περιοχής εργάστηκαν αφιλοκερδώς για την κατασκευή του τοπικού θεάτρου χωρητικότητας 300 ατόμων, με σκηνή και φουαγιέ. Ο Πονομαριόφ, μετά τον ρωσικό Εμφύλιο πόλεμο, συνέχισε να κάνει αυτό που αγαπούσε περισσότερο στον κόσμο: να διδάσκει και να καλλιεργεί την γη.
Στις 22 Μαρτίου 1938 ο Μιχαήλ Πονομαριόφ συνελήφθη και ένα μήνα αργότερα εκτελέστηκε στον τόπο μαζικών εκτελέσεων Σανταρμόχ. Την ίδια χρονιά, το αγαπημένο του σχολείο, έχασε έξι δασκάλους. Μαζί με τον γέρο δάσκαλο οι αρχές συνέλαβαν τον 28χρονο διευθυντή του σχολείου Νικολάι Σοτσκόφ, τον 47χρονο Μιχαήλ Πεσκόφ, τον 33χρονο Αλεξέι Κουρίλοφ, τον 29χρονο Αλεξάντρ Ανούσκιν και τον Βενιαμίν της τραγικής αυτής συντροφιάς Νικολάι Γιασουκέβιτς. Όλοι τους εκτελέστηκαν.
Σύμφωνα με την απογραφή του 1933 στο χωριό Στσούνγκα ζούσαν 390 άνθρωποι. Την διετία 1937-1938 υπέστησαν διώξεις 98 άτομα, δηλαδή το 25% του πληθυσμού, από τους οποίους οι 90 εκτελέστηκαν.
Η τακτική των διώξεων ακολουθούσε ένα πολύ συγκεκριμένο σχέδιο: στην αρχή συλλαμβάνανε τα στελέχη του κομματικού και κρατικού μηχανισμού, ανάλογα με το πλάνο συλλήψεων που είχε καθοριστεί ανά περιοχή. Εννοείται πως το μεγαλύτερο βάρος σήκωναν τα διοικητικά κέντρα των επαρχιών, τα συμβούλια των αγροτικών κοινοτήτων. Ωστόσο, ιδιαίτερη σημασία είχε και η εγγύτητα με μεγάλα βιομηχανικά κέντρα και αυτό γιατί ο τρομοκρατημένος αγροτικός πληθυσμός κατέφευγε στο κοντινότερο αστικό κέντρο, προκειμένου να χαθεί στην ανωνυμία του πλήθους, εξασφαλίζοντας όμως, παράλληλα, φτηνή εργατική δύναμη στο καθεστώς. Θα πρέπει δε, να σημειώσουμε πως τα απορφανισμένα από δασκάλους σχολεία, είχαν να αντιμετωπίσουν και το πρόβλημα των παιδιών, εκείνων που χάθηκαν στο αρχιπέλαγος του τρόμου και βρέθηκαν ορφανά με θαμμένους ζωντανούς τους γονείς τους. Τα σχολεία και το προσωπικό τους, έγιναν αντικείμενο διώξεων κατά το δεύτερο κύμα τρομοκρατίας.
Σύμφωνα με την διαταγή Νο 00447 του Λαϊκού Κομισάριου Εσωτερικών Υποθέσεων Γιεζόφ «Για την επιχείρηση καταστολής των πρώην κουλάκων, ποινικών και άλλων αντισοβιετικών στοιχείων» από τον Αύγουστο του 1937 μέχρι τον Νοέμβριο του 1938 στην Καρελία, με αποφάσεις εξωδικαστικών οργάνων (Τρόικες) εκτελέστηκαν 10.779 άτομα, 1410 καταδικάστηκαν σε μεγάλες ποινές στα Γκουλάγκ.
Στο διπλανό χωριό Μίκκοβο, υπηρετούσε ως πρόεδρος του κολζόζ ο Πιότρ Μιχαήλοβιτς Ιζότοφ, στον οποίο συνέλαβαν μετά από ανώνυμη καταγγελία και με απόφαση της τρόικας του Λαϊκού Κομισαριάτου Εσωτερικών Υποθέσεων στις 22 Μαρτίου 1938 καταδικάστηκε σε 10 χρόνια εγκλεισμού στα στρατόπεδα καταναγκαστικών έργων στο Νορίλσκ. Σώθηκε χάρη στα «χρυσά χέρια» του, αφού ήταν εξαιρετικός παπουτσής και έφτιαχνε μπότες για τους φρουρούς και τους δεσμοφύλακες.
Τον Φεβρουάριο του 1938 συνέλαβαν στο χωριό Κοσμοζέρε, τον 40χρονο δάσκαλο Πιότρ Κορενόι και στην ίδια χρονιά τον εκτέλεσαν στα περίχωρα του Πετροζαβότσκ. Ο Πιότρ Κορενόι ήταν δάσκαλος, ανταποκριτής της επαρχιακής εφημερίδας, ιστοριοδίφης της τοπικής ιστορίας. Άφησε πίσω του τέσσερις γιους: οι δύο σκοτώθηκαν στον πόλεμο, ο τρίτος σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα και ο τέταρτος έγινε πυρηνικός φυσικός, ο οποίος ζει σήμερα στην Αγία Πετρούπολη.
Στο γειτονικό χωριό Κιαπσέλγκα, στα τέλη του 1937 εγκαταστάθηκε ο 44χρονος δάσκαλος Αλεξάντρ Ζντάνοφ μαζί με την σύζυγο και την θυγατέρα του. Είχε πολεμήσει εθελοντικά με την Λευκή Στρατιά κατά των Μπολσεβίκων και ήταν πρώην διάκονος της Ρωσικής Εκκλησίας. Κατηγορήθηκε πως ήταν μέλλον αντεπαναστατικής οργάνωσης και έκανε προπαγάνδα κατά της σοβιετικής εξουσίας, πως στρατολογούσε νέα μέλη στην οργάνωση και τα εκπαίδευε στα όπλα. Τον συνέλαβαν την 1η Μαρτίου 1938, τον εκτέλεσαν στις 3 Απριλίου και στη συνέχεια δήμευσαν όλη την περιουσία του.
Μικρές, τραγικές ιστορίες απλών ανθρώπων που, όμως, άφησαν ανεξίτηλα ίχνη για το πέρασμά τους από τούτον τον κόσμο.
