Toυ Λέανδρου Ρακιντζή
Δεν συμφωνώ με την έστω εντός εισαγωγικών άποψη του καθηγητά κ. Αλιβιζάτου, ότι το πολιτικό σύστημα τρέφει δυσπιστία απέναντι στο θεσμό των ανεξαρτήτων αρχών, γιατί οι Α.Α. είναι δικό του δημιούργημα και τα στελέχη τους δικά του παιδιά.
Απλά σαν παιδιά στη προσπάθεια τους να ανδρωθούν, αν δείξουν σημεία ανυπακοής, τάσεις ανεξαρτησίας η δεν ανταποκρίνονται πλήρως στις προσδοκίες το πολιτικό σύστημα με την επίκληση πολλές φορές της λαϊκής εντολής παίρνει άμεσα μέτρα και επαναφέρει τη τάξη στα μέτρα του, όπως έκανε με τις συνταγματικά κατοχυρωμένες Α.Α., που με τη νομοθετική μείωση του ορίου ηλικίας αποκεφάλισε σχεδόν όλα τα παλιά στελέχη και με κοινή συναίνεση σχεδόν όλων των πολιτικών κομμάτων διορίστηκαν νέα με συμφωνημένη αναλογία.
Οι ανεξάρτητες αρχές αγγλοσαξονικής προελεύσεως, που καλούνται να καλύψουν ελλείμματα του Κράτους σε κάποιους ιδιαίτερους τομείς άρχισαν να εισέρχονται σταδιακά πριν 30 χρόνια στη δημοσία ζωή του τόπου, πολλές φορές χωρίς να καλύπτουν ουσιώδη ανάγκη, αλλά για να μπορέσει το σύστημα να κάνει διορισμούς και δαπάνες χωρίς τους ενοχλητικούς περιορισμούς του Συντάγματος η του ν. 2190\1994. Σαφώς οι πέντε συνταγματικά κατοχυρωμένες Α.Α. απετέλεσαν καινοτομία, κάλυψαν τομείς και προσφέρουν έργο, που δεν θα μπορούσαν οι αντίστοιχες δημόσιες να προσφέρουν, αλλά δημιουργούν και κάποιες αντιστάσεις , που αναγκάζει την εκάστοτε κυβέρνηση να τις υπερφαλαγγίζει νομοθετικά, όπως στις νομιμοποιήσεις των συμβασιούχων, στις άδειες σταθμών T.V. κλπ.
Οι Α.Α. αυτές λογοδοτούν κάθε χρόνο στην επιτροπή Θεσμών της Βουλής, δημοσιεύουν εκθέσεις πεπραγμένων, που αναρτούν στο διαδίκτυο. Υπάρχουν όμως είκοσι πέντε μη συνταγματικά κατοχυρωμένες Α.Α, μερικές εκ των οποίων ιδρύθηκαν από τη παρούσα κυβέρνηση παρά τη πίεση των θεσμών για τη μείωση τους. Έχει συσταθεί νομοπαρασκευαστική επιτροπή για τη μελέτη του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των Α.Α, τη μείωση του αριθμού τους και τη τύχη των υπολοίπων, αλλά το σχέδιο νόμου δεν έχει παραδοθεί ακόμα.
Δύο είναι τα μεγάλα προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν, α] η διασφάλιση της ανεξάρτητης λειτουργίας των Α.Α. και β] η λογοδοσία τους μετά η άνευ συνεπειών, που κατ'αρχήν εμφανίζονται ως αντίθετες έννοιες. Η ανεξαρτησία, που είναι εσωτερική κατάσταση του ατόμου, για να εκδηλωθεί κατά την εκτέλεση της εργασίας χρειάζεται όχι μόνο τη δέουσα νομική κάλυψη, αλλά τη συνειδητή άσκηση της εκ μέρους του συνόλου των εργαζομένων και είναι υποχρέωση της ηγεσίας της Α.Α. να δημιουργήσει αυτή τη συνειδητότητα, που επιτυγχάνεται με την επιλογή της ηγεσίας με αξιοκρατικά και όχι πολιτικά κριτήρια.
Δεν μπορώ να φανταστώ λογοδοσία μετά συνεπειών χωρίς να καταλύεται η ανεξαρτησία της Α.Α. Μένει μόνο η αναγνώριση και η επιδοκιμασία του δήμου και των σοφιστών, που κάποιες Α.Α. για κάποια χρονικά διαστήματα και με άξιες ηγεσίες το πέτυχαν. Σαφώς κάποιες Α.Α. πρέπει να καταργηθούν η συγχωνευθούν και να δημιουργηθούν κάποιες άλλες, όπως στον αθλητισμό, διαχείριση πνευματικών δικαιωμάτων κλπ αλλά χρειάζονται γι'αυτό πολιτικοί, που να ενδιαφέρονται για το καλό του τόπου και όχι για κομματικά μικροσυμφέροντα και κομματικά παιχνίδια. Γίνεται συζήτηση για τη συμμετοχή συνταξιούχων δικαστών στις Α.Α., πιστεύω ότι η μέχρι τώρα συμμετοχή τους ήταν επωφελής και πρέπει να συνεχισθεί.
*O κ. Λέανδρος Τ. Ρακιντζής είναι Αρεοπαγίτης ε.τ.
