Της Μαίρης Βενέτη
Αρχές της χρονιάς στην επενδυτική χαρτογράφηση του 2019, είχαμε ενστερνιστεί πως τα υψηλότερα επιτόκια των ΗΠΑ έχουν υποστηρίξει το δολάριο και ότι μεσοπρόθεσμα αυτή η τάση θα συνεχιστεί, τουλάχιστον έναντι του ευρώ, καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην τελευταία συνεδρίαση του 2018 έκανε σαφές ότι τα επιτόκια δεν θα ανέβουν στο εγγύς μέλλον.
Επομένως ακόμα και αν έπαυε η αύξηση επιτοκίων από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού- όπερ και εγένετο- το ήδη αποκτηθέν επιτοκιακό πλεονέκτημα θα στήριζε το δολάριο.
Στην ίδια ανάλυση αναφερόταν ότι σε περίπτωση που ενταθούν οι εμπορικές τριβές μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας ή τα στοιχεία της Ευρωζώνης δείξουν περαιτέρω επιβράδυνση από την αναμενόμενη, το δολάριο θα παραμείνει ισχυρό, καθώς τα δύο αυτά γεγονότα θα απομακρύνουν την προσοχή των επενδυτών από τα δημοσιονομικά ελλείμματα και τα ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών των ΗΠΑ.
Μετά και τις εξελίξεις που είχαμε με την επαναφορά των εμπορικών διαμαχών μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας, τα δύο πρώτα σενάρια έλαβαν χώρα εντός του πρώτου εξαμήνου του 2019, διατηρώντας πράγματι ισχυρή τη δυναμική του δολαρίου.
Η τρέχουσα τεχνική εικόνα
Τους τέσσερις πρώτους μήνες του 2019 το ζεύγος EUR/USD είχε διακύμανση από το 1,1570 έως το 1,1112, με τον Απρίλιο να εξελίσσεται σε έναν καθοριστικό μήνα φυγόκεντρης δύναμης από το 1,1320.
Στην ουσία το ζεύγος κινείται εντός πτωτικού chart με όρια καναλιού 1,1074-1,1474.
Για τους traders η διάτρηση των ορίων αυτών θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς μια καθοδική διάσπαση του 1,1074 ανοίγει τον δρόμο για το 1,0980 και εν συνεχεία για το 1,0770. Αν κρατηθούν τα εχέγγυα του 1,1074 και το δολάριο αποδυναμωθεί περαιτέρω του 1,1420, τότε πιθανότατα να έχουμε ανοδική διάσπαση του 1,1570 με άνοιγμα του chart προς το 1,17.
Οι παραπάνω παρατηρήσεις πάνω στα chart τεχνικής ανάλυσης είναι αυξημένης σημασίας για τους traders, πόσο μάλλον αν έχουν βραχυ-μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
Αν όμως απομακρυνθεί κανείς από τις έννοιες του trading και της τεχνικής ανάλυσης και δει τη «μεγάλη εικόνα» του ευρώ σε ένα πιο μακροπρόθεσμο πλαίσιο, τότε το κοινό νόμισμα αποκτά άλλη γοητεία, πόσο μάλλον όταν έχει ηλικία μόλις 20 ετών.
Ας μιλήσουμε για τη μεγάλη εικόνα του ευρώ
Το ευρώ χρησιμοποιείται στις καθημερινές συναλλαγές από 337-340 εκατομμύρια πολίτες σε 19 χώρες μέλη από τις 28 της Ε.Ε και είναι το δεύτερο πιο σημαντικό νόμισμα στον κόσμο.
Επίσης, το ευρώ είναι το δεύτερο προτιμώμενο διεθνώς νόμισμα για τα αποθεματικά των Κεντρικών Τραπεζών, όπως και για τη χορήγηση και λήψη δανείων.
Επιπλέον, εξήντα χώρες και περιοχές εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που φιλοξενούν περίπου 175 εκατομμύρια ανθρώπους, επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν το ευρώ ως νόμισμά τους, ή να συνδέσουν το δικό τους νόμισμα με αυτό.
Ως εκ τούτου, χρησιμοποιείται ως επίσημο, ντε φάκτο, ή ως νόμισμα «πρόσδεσης» από τις Αζόρες και Μαδέρα (Πορτογαλία), τα Κανάρια Νησιά (Ισπανία),τη Θέουτα και Μελίλια (Ισπανία), τη Γαλλική Γουιάνα, τα Γαλλικά νησιά της Καραϊβικής, το Σεν Πιέρ και Μικελόν (Γαλλία), το Κράτος της πόλης του Βατικανού, το Μονακό και τον Άγιο Μαρίνο κ.α.
Όσον αφορά τη δημοτικότητα του, παρά τα πρόσφατα προβλήματα της Ευρωζώνης που κάποια στιγμή είχαν σαν αποτέλεσμα να αποδοθούν πολλά κακώς κείμενα στο κοινό νόμισμα, εντούτοις είναι εντυπωσιακό ότι σε δημοσκόπηση το φθινόπωρο του 2018, το 74% των ερωτηθέντων σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ, δήλωσαν πως το κοινό νόμισμα ήταν εν κατακλείδι καλό για την Ε.Ε.
Αντιθέτως, μόνο το 15% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι το ευρώ ήταν κακό για τη χώρα τους.
Η αποδοχή του εντός της ευρωζώνης παρά την έξαρση του λαϊκισμού σημαίνει πολλά, αλλά η ευρύτερη αποδοχή του σημαίνει ακόμα περισσότερα.
Τι σηματοδοτεί η «αποδοχή» του ευρώ εκτός Ε.Ε.
Η επιτυχία του ευρώ ως σταθερού και αξιόπιστου νομίσματος σημαίνει ότι ήδη διαδραματίζει σημαντικό ρόλο πέρα από τα σύνορα της Ε.Ε και της ευρωζώνης.
Το μερίδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο παγκόσμιο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν ανέρχεται σε περίπου 17%. Το μερίδιο της ζώνης του ευρώ εκτιμάται ότι θα είναι περίπου 12%.
Οι επιδόσεις όμως του κοινού νομίσματος είναι πολύ πιο εντυπωσιακές.
Το μερίδιο του ευρώ στις παγκόσμιες πληρωμές ανήλθε σε περίπου 36% το 2017, σύμφωνα πάντα με στοιχεία από την ιστοσελίδα της Ε.Ε, διατηρώντας τη θέση του δεύτερου πιο διαδεδομένου νομίσματος.
Το πρώτο νόμισμα, το δολάριο ΗΠΑ-εφεξής δολάριο- αντιπροσωπεύει περίπου το 40% των συνολικών πληρωμών.
Το ευρώ έχει τη δεύτερη θέση και στο παγκόσμιο χαρτοφυλάκιο συναλλαγματικών αποθεμάτων. Το μερίδιο του βρίσκεται σήμερα γύρω στο 20% σαν ετήσια μέτρηση και στο 20,69% στη μέτρηση του τέταρτου τριμήνου του 2018.
Βέβαια τα αποθέματα σε δολάρια παραμένουν υψηλά, καθώς ανέρχονται στα 6,62 τρισ. δολάρια ή ποσοστό 61,69% του συνόλου των συναλλαγματικών διαθεσίμων, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Τα τελευταία χρόνια όμως βαίνουν -έστω και οριακά κάθε χρόνο –μειούμενα, ενώ ας μην ξεχνάμε ότι το ευρώ είναι μόλις 20 ετών και επιπλέον κανένα άλλο νόμισμα δεν υπερβαίνει το 5%.
Η Ευρώπη είναι ο μεγαλύτερος χορηγός ανάπτυξης παγκοσμίως
Οι περισσότεροι γνωρίζουμε ότι η ΕΕ είναι το μεγαλύτερο εμπορικό μπλοκ στον κόσμο και ο κορυφαίος εμπορικός εταίρος 80 χωρών.
Ο διεθνής ρόλος του ευρώ δεν υπολογίζεται όμως μόνο μέσω των εμπορικών συναλλαγών ή το ποσοστό του σαν αποθεματικό νόμισμα.
Αυτό που δεν έχουμε συνειδητοποιήσει οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πολίτες, είναι ότι η Ε.Ε αντιπροσωπεύει κάτι πολύ μεγαλύτερο από μια ηγέτιδα δύναμη στο παγκόσμιο εμπόριο.
Η Ευρώπη είναι η ηγέτης στην παγκόσμια ανάπτυξη και την ανθρωπιστική βοήθεια.
Και δεν το λέμε εμείς, αλλά οι αριθμοί.
Μαζί με τα κράτη μέλη της, παραμένει ο μεγαλύτερος χορηγός αναπτυξιακής και ανθρωπιστικής βοήθειας παγκοσμίως.
Το 2017 το συνολικό ποσό της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας ανερχόταν σε 75,7 δισ. ευρώ.
Επιπλέον, σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία του 2017, η Ε.Ε συνεισέφερε το 57% της παγκόσμιας επίσημης ανάπτυξης.
Ορμώμενος από αυτά τα ποσοστά, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, κάλεσε την Ε.Ε στην ετήσια ομιλία του για την Κατάσταση της Ένωσης, να βοηθήσει το ευρώ να ανταγωνιστεί ακόμα περισσότερο το δολάριο.
Αυτό που εννοούσε ο Γιούνκερ είναι ότι δεν μπορούμε να πιέσουμε τις επιχειρήσεις εκτός Ευρώπης να επιλέξουν το ευρώ. Είναι δική τους δουλειά να το αποφασίσουν.
Η προσέγγιση του αφορά τη δημιουργία κινήτρων υιοθέτησης του ευρώ πρωτίστως μέσα στην ίδια την Ε.Ε.
Παρά το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι θεωρούν το ευρώ ως ένα από τα βασικά σύμβολα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εντούτοις για πολλές επιχειρήσεις στην Ευρώπη, το δολάριο παραμένει το νόμισμα που χρησιμοποιείται στις περισσότερες συναλλαγές τους εκτός Ε.Ε.
Σύμφωνα με μελέτη που εκπόνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το 2016 περισσότερες από τις μισές εισαγωγές στην Ε.Ε από χώρες που δεν ανήκουν σ'' αυτήν, τιμολογήθηκαν σε δολάρια. Την ίδια στιγμή, μόνο το ένα τρίτο των αγαθών που μπήκαν στην Ε.Ε. τιμολογήθηκαν σε ευρώ.
Οι τρεις τομείς στους οποίους κυριαρχεί το δολάριο είναι η ενέργεια, οι πρώτες ύλες και οι μεταφορές.
O βασικός λόγος που προηγείται το δολάριο
Όσον αφορά την ενέργεια, το 80% των ευρωπαϊκών εισαγωγών τιμολογούνται και πληρώνονται σε δολάρια, παρόλο που οι προμήθειες έρχονται κυρίως από τη Ρωσία, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το 93% των συναλλασσόμενων όγκων στον τομέα της ενέργειας αντιπροσωπεύεται από το πετρέλαιο, οι συμβάσεις του οποίου διακανονίζονται σε δολάρια.
Αν σκεφτούμε ότι ο λογαριασμός εισαγωγής ενέργειας ανήλθε κατά μέσο όρο σε 300 δισεκατομμύρια ευρώ τα τελευταία 5 χρόνια, καταλαβαίνουμε το μέγεθος του προβλήματος για τα μερίδια του ευρώ.
Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τις πρώτες ύλες και τις αγορές βασικών προϊόντων διατροφής. Η Ευρώπη καταναλώνει περίπου το 10% των παγκόσμιων πρώτων υλών και είναι σημαντικός εισαγωγέας. Η πλειονότητα των πρώτων υλών όμως διαπραγματεύεται επίσης στα παγκόσμια χρηματιστήρια σε δολάρια. Αυτό ισχύει ακόμα και για εξαιρετικά τυποποιημένες αγορές τροφίμων, όπως οι σπόροι και η ζάχαρη.
Ομοίως στον τομέα των μεταφορών, σχεδόν όλες οι τιμολογήσεις στην κατασκευή αεροσκαφών γίνονται σε δολάρια, ακόμη και εντός της ζώνης του ευρώ.
Για παράδειγμα, περισσότερα από τα μισά έσοδα της Airbus εκφράζονται σε δολάρια.
Τουλάχιστον η εικόνα είναι ανεστραμμένη στις εξαγωγές. Περίπου το ήμισυ των αγαθών που εξήχθησαν από τις 28 χώρες της Ε.Ε. τιμολογούνται σε ευρώ, ενώ το 1/3 σε δολάρια.
Πώς οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις μπορούν να απογειώσουν το ευρώ
Αυτό που ανέδειξε η μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είναι ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις τιμολογούν λιγότερο σε ευρώ.
Αντίθετα οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στην Ε.Ε είναι πιο πρόθυμες να χρησιμοποιήσουν το κοινό νόμισμα, καθώς το να τιμολογείς τα εμπορεύματά σου στο δικό σου νόμισμα, σε βοηθά τόσο στις εισαγωγές, όσο και στις εξαγωγές.
Αυτό όμως ακριβώς δεν χρειάζονται και οι μεγαλύτεροι επιχειρηματικοί όμιλοι;
Καταρχήν μειώνεται ο κίνδυνος του ξένου συναλλάγματος.
Δεύτερον, οι εμπορικές πιστώσεις και κάθε είδους χρηματοδότηση στο εθνικό σου νόμισμα είναι σαφέστατα πιο βολικές, καθώς εξαλείφεται ο συναλλαγματικός κίνδυνος και το κόστος αντιστάθμισης που αυτός συνεπάγεται.
Κάτι που έχουν καταλάβει ήδη στο Βέλγιο, όπου 8000 τόνοι σοκολάτας οδεύουν προς 100 περίπου χώρες του κόσμου.Το 1/5 περίπου της βελγικής σοκολάτας εξάγεται στην Ασία και σύμφωνα με τον διευθυντή ασιατικών αγορών της Ένωσης Βελγικής Σοκολάτας, Ντέιβιτ Βερμέρ, στις εμπορικές συναλλαγές με την Ασία χρησιμοποιείται μόνο το ευρώ.
Όλα αυτά, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουμε δει πολλές μονομερείς ενέργειες εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών όσον αφορά το εμπόριο, στις συναλλαγές που βασίζονται στο δολάριο, θα μπορούσαν να διευκολύνουν περαιτέρω την πορεία προς το ευρώ.
Η ολοκλήρωση της Νομισματικής Ένωσης, μέσω της Οικονομικής και της Τραπεζικής Ένωσης, θα επιστεγάσει την ενίσχυση του διεθνούς ρόλου του κοινού νομίσματος.
Η αρχή όμως πρέπει να γίνει από τις ίδιες τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή, ή προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερομένων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται, βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δεν δίνεται ότι είναι ακριβείς ή πλήρεις και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο Παρασκευής 10 Μαΐου
