Του Ζαφείρη Βάλβη*
Πριν καμιά εκατοσταριά χρόνια (για να μην το πιάσουμε από τη γέννηση του κόσμου) οι προ-παππούδες μας σφαχτήκαν μεταξύ τους γιατί οι μεν ήταν Βενιζελικοί, οι δε Βασιλικοί, καμιά 25αριά χρόνια αργότερα οι παππούδες μας σφαχτήκαν μεταξύ τους επειδή οι μεν ήταν αριστεροί, οι δε δεξιοί, κάτι που δεν το ξεπέρασαν ποτέ τα παιδιά τους, δηλαδή οι γονείς μας και έτσι χωρίστηκαν κι εκείνοι με τη σειρά τους σε αριστερούς και δεξιούς περισσότερο κληρονομικά παρά ιδεολογικά.
Και κάπου εδώ μπαίνει και η γενιά μας στο κάδρο, που ενώ δεν έχει ζήσει Α' και Β' παγκόσμιο πόλεμο, ενώ δεν έχει ζήσει εμφύλιο πόλεμο, ενώ δεν έχει ζήσει χούντα και ενώ έχει ζήσει την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ, αντί να αφήσει στην άκρη τις ταμπέλες της αριστεράς (ή κεντροαριστεράς, που είναι το νέο φετίχ) και της δεξιάς και αντί δώσει το δικό της στίγμα και να δει πως θα προχωρήσει μπροστά, ταμπουρώνεται πίσω από ξεπερασμένες έννοιες που συντηρούν το διχασμό, διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα και παρερμηνεύουν τις λέξεις. Τόσο πολύ παρερμηνεύουν τις λέξεις που στη χώρα μας ο «φιλελευθερισμός» (φίλος της ελευθερίας, ειρήσθω εν παρόδω «Κόμμα Φιλελευθέρων» ονομαζόταν το κόμμα του Ελ. Βενιζέλου) έχει γίνει στη συλλογική συνείδηση συνώνυμο του «εγωιστή-παρτάκια-ασυνείδητου» (και συνώνυμο της «δεξιάς»).
Ο κόσμος έχει αλλάξει (ευτυχώς) προς το καλύτερο γενικά (με κάποια πισωγυρίσματα όπως αυτά που ζούμε τα τελευταία χρόνια) και καλό θα είναι να θυμόμαστε πως η γενιά μας δεν έχει ζήσει πόλεμο (και καλό θα είναι να μη ζήσει, γιατί τότε η οικονομική κρίση θα μοιάζει παιχνιδάκι). Ο κόσμος (δυτικός και ανατολικός) έχει αλλάξει και στην πράξη είμαστε όλοι φιλελεύθεροι (δεν πάει να αυτοπροσδιορίζεται ο καθένας μας όπως θέλει). Στην πράξη δεν ζει (και ούτε θέλει να ζει) διαφορετικά κάποιος που αυτοπροσδιορίζεται ως αριστερός από κάποιον που αυτοπροσδιορίζεται ως δεξιός, ειδικά σε ότι αφορά σε θέματα ατομικών ελευθεριών και ατομικής ιδιοκτησίας (προφανώς υπάρχουν και εξαιρέσεις). Στις ίδιες δουλειές δουλεύουν, τα ίδια προβλήματα έχουν, τις ίδιες ανησυχίες και τις ίδιες ανάγκες. Και αυτές οι ίδιες δουλειές, τα ίδια προβλήματα, οι ίδιες ανησυχίες και οι ίδιες ανάγκες δεν αντιμετωπίζονται διαφορετικά από μια «αριστερή» ή από μια «δεξιά» κυβέρνηση (όπως μας έδειξε το πρόσφατο παρελθόν με τις κυβερνήσεις Παπανδρέου, Παπαδήμου, Σαμαρά, Τσίπρα), διότι απλούστατα η πραγματικότητα αδιαφορεί και έχει ξεπεράσει τις έννοιες της αριστεράς και της δεξιάς.
Και καλό είναι αφού τις ξεπέρασε η πραγματικότητα να τις ξεπεράσουμε και εμείς. Να ξεπεράσουμε το συναισθηματικό δέσιμο με την «αριστερά» ή τη «δεξιά» και να αποκτήσουμε νέο δέσιμο με τη λογική και την κριτική σκέψη και όχι με τα συνθήματα. Να είμαστε αυστηροί με αυτόν που άλλα λέει πριν τις εκλογές και άλλα κάνει μετά τις εκλογές. Διότι μια κυβέρνηση κτίζεται από τον τρόπο που αντιπολιτεύεται. Αν αντιπολιτεύεται με λύσσα και με ψέματα, έτσι θα κυβερνήσει. Αν αντιπολιτεύεται με μέτρο και ειλικρίνεια, έτσι θα κυβερνήσει.
*Ο κ. Ζαφείρης Βάλβης είναι επιστημονικός συνεργάτης του Ποταμιού.
