Του Κωνσταντίνου Σαραβάκου *
Το άτομο καθημερινά αντιμετωπίζει περιορισμούς, είτε πρόκειται για γνωστικούς περιορισμούς (πχ. δεν έχω την δυνατότητα να τα γνωρίζω όλα), είτε για φυσικούς περιορισμούς (πχ. ο χρόνος και η φθορά του σώματος), είτε για κοινωνικούς περιορισμούς (πχ. ηθικά όρια και επιλογές μιας πλειονότητας σε μία μειονότητα). Το ζήτημα που κυριάρχησε τις τελευταίες ημέρες στην δημόσια συζήτηση αφορούσε τις αμβλώσεις, δηλαδή ένα ζήτημα κοινωνικών περιορισμών επάνω στα σώματα των γυναικών.
Οι γυναίκες, και τα σώματα τους, μπαίνουν στον δημόσιο λόγο πολύ συχνά, λες και όλες και όλοι πρέπει να έχουν άποψη για το πως εκείνες πρέπει να τα διαθέσουν. Το σώμα του κάθε ατόμου, ανήκει αποκλειστικά και μόνο στο ίδιο το άτομο. Εκείνο αποφασίζει που θα το διαθέσει, για ποιον σκοπό και με ποιον τρόπο. Καμία κοινωνική ηθική, άτομο ή σύνολο δεν πρέπει να μπορεί να επιβάλει στο άτομο περιορισμούς που αφορούν τον εαυτό του, με άλλα λόγια δεν μπορεί να καταργεί το δικαίωμα του ατόμου στην αυτοκτησία. Το άτομο πρέπει να αποφασίζει, γιατί σε αυτό ανήκει το σώμα του. Αν κάποιοι πιστεύουν πως εκείνοι πρέπει να αποφασίζουν για το τι θα κάνουν άλλοι με τα σώματά τους τότε, όπως γράφει ο καθηγητής Άρης Χατζής «η έννοια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας είναι σαφώς αποτέλεσμα ετεροκαθορισμού. Δηλαδή, με απλά λόγια, τη δική μου αξιοπρέπεια δεν την καθορίζω εγώ αλλά όλοι εσείς. Εγώ είμαι υποχρεωμένος να σεβαστώ τις χειροπέδες αξιοπρέπειας που εσείς και η συμβατική ηθική σας, θα μου φορέσετε. 'Για το καλό μου' βέβαια». (Σε ποιον ανήκει το σώμα μας; Protagon.gr, 23/10/2018).
Τα ταλαιπωρημένα σώματα των γυναικών πρέπει κάποια στιγμή να ησυχάσουν. Να αφήσουμε τις γυναίκες να αποφασίσουν αν θα ερωτεύονται πολλές, λίγους, άνδρες, γυναίκες, τίποτα από τα δύο, έναν κάθε φορά, ταυτόχρονα, αν θα χωρίζουν, αν θα ντύνονται όπως εκφράζονται, αν θέλουν καριέρα, αν θέλουν οικογένεια, αν θέλουν παιδιά, αν θα φοράνε μαντήλες, αν θα εκδίδονται, αν θα διαθέτουν το σώμα τους για άλλες επί πληρωμή υπηρεσίες (παρένθετη μητρότητα), το πόσα κιλά θα έχουν κ.α., και να έχουν όλες τις ελευθερίες που απορρέουν από την ατομικότητα τους.
Δεν μπορεί τα δικαιώματα τους να κατασκευάζονται από μία σαθρή έννοια (σαθρής) συλλογικής ηθικής. Πρέπει να δοθεί ένα τέλος στην κυριαρχία των «άλλων» (άντρες, εκκλησία, θρησκείες, κοινωνική ηθική, ήθη και έθιμα) στα σώματα των γυναικών, να μην ξαναδούμε ότι βιάζονται και δολοφονούνται, ότι στιγματίζονται και πέφτουν θύματα γιατί «το ήθελαν», γιατί «έτσι κάνουμε εδώ» ή γιατί «τις αγαπούσαμε». Τα σώματα τους και οι ζωές τους τούς ανήκουν.
* Ο Κωνσταντίνος Σαραβάκος είναι ερευνητής του ΚΕΦίΜ, πολιτικός επιστήμονας.
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο του Σαββάτου 18 Ιανουαρίου
