Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Η κυρία Χατζηιωάννου της γνωστής εφοπλιστικής οικογένειας κάλυψε το ποσό των 53.313,31 ευρώ. Την αποπληρωμή του ΕΝΦΙΑ ανακοίνωσε το Χαμόγελο του Παιδιού με ανάρτηση στο Facebook, γράφοντας χαρακτηριστικά: «Ένα τεράστιο ευχαριστώ, στην κα Κλέλια Χατζηιωάννου.
Το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» δαπάνησε πάνω από 100 εκατομμύρια για την ανάπλαση ενός χώρου- μνημείου για την Αθήνα. Το Ωνάσειο επίσης, έφτιαξε νοσοκομείο, πολιτιστικό κέντρο και μαζί με πολλές άλλες παρεμβάσεις, χορηγεί υποτροφίες σε φερέλπιδες Έλληνες. Η πρωτεύουσα είναι γεμάτη από δωρεές εθνικών ευεργετών (Ζάππειο, Άλσος Συγγρού, Καλλιμάρμαρο, Ακαδημία κτλ). Αναρωτιέμαι αν θα υπήρχε αστικός πολιτισμός, μνημεία και παρακαταθήκες χωρίς τους ευκατάστατους Έλληνες και τις χορηγίες τους.
Από την άλλη, υπάρχουν κι άλλα δείγματα «προσφορών» «ιδιωτικής» πρωτοβουλίας, όπως το Μέγαρο Μουσικής, το οποίο μάλλον, θα στοίχιζε λιγότερο στο κράτος αν το είχε κατασκευάσει απευθείας μόνο του! Όπως επίσης, η ελληνική πραγματικότητα είναι γεμάτη από «γαλαντόμους» ιδιώτες που αναλαμβάνουν το ρόλο του «ευεργέτη» με βασικό χορηγό το δημόσιο ταμείο (ποδοσφαιρικές ομάδες, τηλεοπτικές άδειες κτλ).
Μπορεί λοιπόν, κανείς να σκεφτεί τα εξής: Πρώτον, οι πλούσιοι δεν είναι ούτε καλοί ούτε κακοί άνθρωποι. Είναι απλά, μέλη μιας κοινωνίας στην οποία συνυπάρχουμε και χρήσιμοι με τις δυνάμεις τους. Πρέπει να επενδύουν, με σκοπό το κέρδος, για να υπάρχουν δουλειές, να συμμετέχουν παραγωγικά,στο ΑΕΠ και να προσφέρουν με τις χορηγίες τους. Δεύτερον, κάθε ιδιωτική πρωτοβουλία και δωρεά, θα πρέπει να εντάσσεται σε ένα πλαίσιο αυστηρών κανόνων διαφάνειας και νομιμότητας. Και το σημαντικότερο, η πολιτεία οφείλει να δημιουργεί συνεχώς κίνητρα, προκειμένου να πείσει τους πλούσιους να συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας και στον πολιτισμό της.
Όλα αυτά βέβαια, όταν ισχύουν οι εξής προϋποθέσεις: Η συναίνεση όλων μας στο ότι η αστική δημοκρατία και η ελεύθερη αγορά, αποτελούν τις βασικές πλατφόρμες ανάπτυξης της κοινωνίας. Η συμφωνία πως ο υγιής πλούτος δεν είναι αμαρτία αλλά αποτέλεσμα δημιουργίας και παραγωγικότητας. Και τέλος, ότι η χορηγία και η κοινωνική προσφορά του επιχειρείν είναι συνταγματικά και θεσμικά κατοχυρωμένες ως υποχρέωση και ανάγκη.
Επειδή όμως, την διαχείριση της εξουσίας την έχουν οι πολιτικοί και όχι οι πλούσιοι, τα πάντα εξαρτώνται από τη διάθεσή τους να υπηρετούν τους κανόνες. Στο κάτω κάτω, εμείς τους πολιτικούς ψηφίζουμε για αντιπροσώπους και όχι τους πλούσιους. Από αυτούς περιμένουμε να διαχειριστούν την κοινωνική δικαιοσύνη για το οποίο τόσο πολύ ανησυχούμε. Αν λοιπόν, το ίδιο το κράτος έχει εμπεδώσει την κουλτούρα της «αρπαχτής» για τα ιδιωτικά συμφέροντα, διαμορφώνει από μόνο του το καθεστώς των δικτύων. Αν όμως, προτάσσει την σταθερότητα, την δίκαιη φορολόγηση, την θεσμική διευκόλυνση για την επιχειρηματικότητα και το χορηγικό πλαίσιο, τότε όλοι το ξέρουν και σέβονται τους κανόνες.
Όσο για την αριστερή κουλτούρα που διαιωνίζει τον πατροπαράδοτο κρατισμό, είναι φανερό ότι διαπνέεται από ολοκληρωτισμό και το στοιχειωμένο όραμα του υπαρκτού σοσιαλισμού. Αν είχαμε αίσθηση της σήψης που έχει επιφέρει στην νεοελληνική ανάπτυξη των τελευταίων δεκαετιών, αυτή η αντίληψη, θα την είχαμε απορρίψει με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που απορρίπτουμε και τον φασισμό!
Συνεπώς, ας αποφασίσουμε πρώτα αν οι πλούσιοι είναι χρήσιμοι, όπως τους αντιμετώπιζαν οι Αθηναίοι με τις «λειτουργίες» τους ή όπως τους αντιμετωπίζουν σήμερα οι Σκανδιναβοί.
Ας ψάξουμε λίγο πιο ώριμα, ποιος ευθύνεται που δεν επενδύουν τα κεφάλαιά τους στον τόπο τους, γιατί «στήνουν» δουλειές με τα κομματικά δίκτυα και γιατί πάντα αντιμετωπίζουν τη χώρα τους σαν μια μεσογειακή «μπανανία», μόνο για διακοπές και καλοπέραση.
Και τέλος πάντων, ας αποφασίσουμε και εμείς οι ίδιοι τι θα κάνουμε με τον πλούτο. Μας αρέσει ή όχι; Είναι αξία προσανατολιστική στη ζωή μας ή όχι; Αποτελεί μέρος των επιδιώξεων της ανθρωπότητας ή αφορά μόνο κάποιους «εξωγήινους» που δεν μπορούμε ποτέ να καταλάβουμε πως τον απέκτησαν.
Και ας καταλήξουμε σε κάποια σταθερή άποψη για το κράτος και τη λειτουργία του. Ή στους ιδιώτες θα πιστέψουμε ή στον κρατισμό. Το ενδιάμεσο μόνο τους πονηρούς βολεύει και τις λαμογιές τους.
Καλό θα ήταν να βρεθεί κάποτε ένας πολιτικός, με δυνατή φωνή, να εξηγήσει στον απλό Έλληνα, τι θα κέρδιζε αν μόνο 100 από τα δισεκατομμύρια των ευρώ που υπάρχουν εκτός Ελλάδας, επέστρεφαν στη χώρα του. Τα μισά από αυτά να είχαν επενδυθεί στην ελληνική οικονομία, η βελτίωση στο βιοτικό του επίπεδο θα ήταν τεράστια!
Κι ας διαλέξει ποιο είναι το πρότυπό του για τη ζωή; Επαίτης με απλωμένο το χέρι μπροστά στις φαντασιώσεις του κάθε απατεώνα πολιτικού ή κυρίαρχος δημιουργός σε μια ευλογημένη χώρα που σέβεται τον πλούτο και τον δημιουργεί με τις δικές της δυνάμεις.
