Τον Αύγουστο τα έσοδα του τουρισμού υποχώρησαν για πρώτη φορά έπειτα από αρκετά χρόνια. Τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο το λιανεμπόριο υπέστη μία ήττα δίχως προηγούμενο. Αυτό το πολυδιαφημισμένο ελατήριο της Οικονομίας δεν λέει να εκτιναχτεί. Δεν θέλουμε να σκεφτούμε την πιθανότητα να συμμετέχει – το ελατήριο- σε κάποια σκοτεινή συνωμοσία και να φυλάσσει την ενεργητικότητά του για τον … Κυριάκο!
Στην κυβέρνηση πιστεύουν ότι θα περάσουν με άνεση την δεύτερη αξιολόγηση και ότι στην συνεχεία οι δανειστές θα μας δώσουν για επιβράβευση την ρύθμιση του χρέους κι ακόμη - ως πρόσθετο μπόνους - την ποσοτική χαλάρωση. Κι ότι ύστερα θα ενεργοποιηθεί η διαδικασία της εκτίναξης του ελατηρίου και θα έρθει η ανάπτυξη.
Πρώτον, διακατέχονται ακόμη από το σύνδρομο της καραμέλας. Κι ας έχουν υποστεί μέχρι σήμερα άπειρες ήττες στα μαρμαρένια αλώνια της διαπραγμάτευσης. Οι δικοί μας πιστεύουν ότι για κάθε υποχώρηση που κάνουν σε σχέση με την αριστερή ιδεολογία τους θα πρέπει να επιβραβεύονται, όπως τα παιδιά που κάνουν μία καλή πράξη και περιμένουν να πάρουν μία καραμέλα ή ένα γλύκισμα για το «μπράβο».
Δεύτερον, έχουν πιστέψει ότι βρισκόμαστε στον πάτο της κρίσης κι αγνοούν τον χρυσό κανόνα των αγορών, ότι εχθρός του φθηνού είναι το φθηνότερο. Με άλλα λόγια, το βαρέλι δεν έχει πάτο…
Τρίτον, η ρύθμιση του χρέους είναι απαραίτητη για την χώρα μας, αλλά από μόνη της δεν πρόκειται να φέρει επενδύσεις. Οι επενδυτές νοιάζονται για το επενδυτικό περιβάλλον κι αυτό δεν είναι σήμερα φιλικό. Ούτε και πρόκειται να αλλάξουν τα συναισθήματά τους εξ αιτίας του χρέους και μόνο.
Τέταρτον, η ποσοτική χαλάρωση θα βοηθήσει στην βελτίωση διαφόρων δεικτών, αλλά κι αυτή δεν μπορεί να κουβαλήσει περισσότερη ενέργεια από όση θα μπορούσε να ορίσει η αγορά ομολόγων της τάξης των 4-5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Διότι περί αυτού πρόκειται! Δεν θα λέγαμε ότι υπάρχει «πολύς καυγάς για το τίποτα», αλλά ότι πρόκειται για μία σαφώς υπερτιμημένη κατάσταση.
Πέμπτον, η θεωρία του ελατηρίου θα μπορούσε να λειτουργήσει υπό ορισμένες συνθήκες, αλλά και πάλι με βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα. Αλλά και πάλι εδώ μιλάμε για πραγματική Οικονομία και όχι για μία χρηματιστηριακή αγορά όπου η άνοδος έρχεται «όταν επιβεβαιώνεται ο διπλός πάτος της αγοράς»! Είναι φανερό ότι ο κ. Τσίπρας διαθέτει γύρω του στελέχη με χρηματιστηριακή κουλτούρα, αλλά όλα αυτά που του λένε και του μαθαίνουν δεν έχουν τις περισσότερες φορές εφαρμογή έξω από τον κόσμου της εικονικής πραγματικότητας των αγορών, δεν ισχύουν στην πραγματική ζωή.
Η μοναδική ξεκάθαρη αλήθεια που διακρίνουμε γύρω μας και η οποία καθορίζει το μέλλον μας είναι αυτό που μαθαίνουμε μέσα από τα καθημερινά δελτία τύπου για την μείωση των εσόδων στον τουρισμό, για την καθίζηση στο λιανεμπόριο, την κόπωση των πολιτών από τα φορολογικά μέτρα. Είναι μία σκληρή πραγματικότητα που μας πάει από το κακό στο χειρότερο και η οποία μας δείχνει καθαρά ότι βρισκόμαστε ένα μόλις βήμα πριν από την υπογραφή του τέταρτου μνημονίου. Η κατάσταση αυτή τείνει να γίνει μη αναστρέψιμη κι αυτή – δυστυχώς- είναι η αισιόδοξη πλευρά των πραγμάτων.
Θανάσης Μαυρίδης