του Κώστα Βουρλιά*
Αν και πέρασε μισός αιώνας από τη στιγμή που ο Νηλ Άρμστρονγκ πάτησε το πόδι του στη Σελήνη, αν και αυτή την ώρα ένα κόκκινο cabrio Tesla κάνει βόλτες στο διάστημα, οι υποστηρικτές της επίπεδης Γης αυξάνονται και πληθύνονται και είναι έτοιμοι να κατακυριεύσουν τη Γη.
Οι οπαδοί της επίπεδης Γης δεν διαθέτουν ειδικές γνώσεις ή εξειδικευμένο εξοπλισμό, ωστόσο υποστηρίζουν με ενθουσιασμό ότι αυτή έχει σχήμα δίσκου και βρίσκεται ακίνητη κάπου στο κέντρο του σύμπαντος, αφού τη συγκρατούν 10.000 χελώνες πάνω στα καβούκια τους. Επίσης η Γη, υπερασπιζόμενη την αυτονομία της και το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού της ως πλανήτη, δεν αλληλεπιδρά με τα άλλα ουράνια σώματα (δεν έχει καν την ανάγκη τους), ενώ ένα αδιαπέραστο τείχος από πάγο που βρίσκεται περιμετρικά στα σύνορα της, εμποδίζει τα νερά των ωκεανών να χυθούν στο διάστημα. Γενικά μιλώντας, η ακινησία, ο απομονωτισμός, η ισοπέδωση και τα τείχη που πάντα μας περιβάλλουν και πάντα μας προστατεύουν, είναι λέξεις - κλειδιά που συμπεριλαμβάνονται σε κάθε ριζοσπαστική θεωρία η οποία προσβλέπει να σπάσει τα δεσμά του επιστημονικού κατεστημένου ή να δημιουργήσει προϋποθέσεις κατάληψης της εξουσίας. Η συνταγή είναι γνωστή και δοκιμασμένη στη χώρα μας με τεράστια αποτυχία, δυστυχώς πολλές φορές.
Δεν έχει σημασία πόσο τρελό, συνωμοσιολογικό, αντιεπιστημονικό, απίθανο είναι αυτό που θα υποστηρίξεις.
Δεν έχει καν σημασία αν το πιστεύεις εσύ ο ίδιος. Πάντα θα βρεθεί κάποιος να σε υποστηρίξει λέγοντας: «γιατί οι άλλες θεωρίες καλύτερες είναι; Ας δοκιμάσουμε και αυτή τη θεωρία».
Δεν έχει επίσης σημασία πόσο τεκμηριωμένη είναι η θεωρία σου…
Φτάνει να βρεις οπαδούς, followers, φίλους να σου κάνουν like στο facebook και να σου δίνουν “χτυπήματα” στο youtube, ίσως και για να σε χρηματοδοτήσουν σε ένα crowdfunding.
Φτάνει να πιάσεις το όριο του 3 % , τότε αποκτάς μεγάλη αξία.
Αν αργότερα καταφέρεις και τους πείσεις να κλείσουν δρόμους, να μοιράσουν φυλλάδια ή ακόμα και να σε ψηφίσουν, τότε μπορείς να καταστρέψεις ακόμα και μια χώρα, μια ολόκληρη γενιά.
Είναι αδύνατον να πείσεις αυτούς τους τύπους για την ορθότητα των επιχειρημάτων σου ή την επικινδυνότητα των δικών τους απόψεων, οπότε μην επιχειρήσεις να μπεις σε διάλογο μαζί τους. Μην στεναχωριέσαι όμως, ούτε και αυτούς τους ενδιαφέρει να πείσουν εσένα. Είπαμε, τους ενδιαφέρει απλά να πείσουν 1.000 ή 1.000.000 ανθρώπους. Το πρόβλημα θα σταματούσε εδώ αν οι «επίπεδοι» δεν είχαν σχεδόν πάντα βλέψεις να καταλάβουν την εξουσία. Άρα όσο δεν τους απαντάμε επαρκώς τόσο κινδυνεύει η πορεία του τόπου προς την πρόοδο και την έξοδο από την κρίση.
Δυστυχώς, οι ηγέτες των «επίπεδων» δεν μένουν ποτέ πίσω να απολογηθούν στους οπαδούς τους για την αποτυχία τους. Λίγο πριν το τρενάκι τους συγκρουστεί στα παγωμένα τείχη, εκεί δηλαδή που τελειώνει η δική τους Γη και η δική τους αλήθεια, εκείνοι συνήθως το εγκαταλείπουν, βρίσκουν ένα νέο αφήγημα και με τους ίδιους ή νέους οπαδούς, ανανεώνονται και αναζητούν νέες περιπέτειες.
Πραγματικά είδατε ποτέ κανέναν αστρολόγο (το αντίπαλο δέος των αστρονόμων) να απολογείται ποτέ για κάποια λάθος πρόβλεψή του;
Είδατε ποτέ κάποιον οπαδό του αντιεμβολιαστικού κινήματος να συμπαραστέκεται στη μητέρα που έχασε το μη εμβολιασμένο παιδί της;
Είδατε ποτέ να επαναπατρίζονται οι καταθέσεις κάποιου οπαδού της δραχμής;
Υπάρχουν δυο κόσμοι: αυτός της γνώσης, της επιστήμης, των δεδομένων, της κοινής λογικής και αυτός της επίπεδης Γης, των μάγων - ταχυδακτυλουργών της οικονομίας, των Δραχμιστών, των πολιτικών - ποιητών.
Δεν λέω ότι πρέπει να βγάλουμε την ποίηση και τη φαντασία από τη ζωή μας. Μπορούμε να συνεχίσουμε να διαβάζουμε ποίηση για να ταξιδεύουμε, για να ερωτευόμαστε, για να ονειρευόμαστε, όχι όμως για θέματα που αφορούν το μέλλον αυτού του τόπου. Εκεί χρειάζονται επαγγελματίες και άνθρωποι με βαθιά γνώση του αντικειμένου.
Ο πόλεμος ανάμεσα στην επιστήμη, τη γνώση και τη λογική με τους «επίπεδους» θα είναι αέναος (perpetual όπως θα έλεγε και ο Βαρουφάκης).
Δεν είναι εύκολο να νικήσεις τον λαϊκισμό, τη βλακεία και το ψέμα.
Ο μόνος δρόμος είναι η υπεύθυνη ενημέρωση του κόσμου και η επίμονη επένδυση στην παιδεία. Μάλιστα όσο οι νέοι στη χώρα μας δεν διδάσκονται αστρονομία (το μάθημα εδώ και χρόνια έχει εξαφανιστεί από το σχολεία μας) αλλά διδάσκονται τη μετριότητα, είναι εξαιρετικά πιθανό η θεωρία της επίπεδης Γης να αποκτά ακόμα περισσότερους και πιο φανατικούς οπαδούς.
Φυσικά ό,τι και να κάνεις, όσα παραδείγματα και να επικαλεστείς, όσες φωτογραφίες του πλανήτη μας και αν δείξεις, πάντα υπάρχει ο κίνδυνος να εμφανιστεί κάποιος μαθητής - καταληψίας με την αλυσίδα και το λουκέτο στην τσάντα του και να στα χαλάσει όλα.
*Ο Βουρλιάς Κώστας είναι εκπαιδευτικός, Δρ Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών και είναι πολιτικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας μέσω της διαδικασίας αξιολόγησης του Μητρώου Πολιτικών Στελεχών μετέχοντας στην επιτροπή Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.