Από εδώ και πέρα θα το ακούτε όλο και πιο συχνά: Η οικονομία της Ευρώπης θα κινείται μέσα σε ομόκεντρους κύκλους, επειδή ακριβώς οι χώρες έχουν διαφορετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Είναι ο προθάλαμος του διπλού νομίσματος. Μας το λένε όσο πιο γλυκά μπορούν! Κάπου εδώ θα τελειώσει η σεμνή τελετή της μεγάλης Ενωμένης Ευρώπης.
Πρόκειται για μία πορεία αντίθετη με εκείνη της πολιτικής και οικονομικής ενοποίησης. Αυτήν τη στιγμή μπορεί να υπάρχει το ενιαίο νόμισμα, αλλά αυτό δεν είναι παρά μία ψευδαίσθηση, αφού δεν έχουμε το ίδιο επιτόκιο σε κάθε χώρα, ούτε την ίδια οικονομική και φορολογική πολιτική.
Η λογική των ομόκεντρων κύκλων είναι ο θάνατος του ευρώ. Ναι μεν θα υπάρχει ένα ενιαίο νόμισμα ως σημείο αναφοράς, αλλά στην πραγματικότητα θα επικρατεί σε κάθε κύκλο το «χειρότερο» νόμισμα, το πιο ασθενές. Ο άλλος δρόμος, εκείνος της πλήρους πολιτικής και οικονομικής ενοποίησης, προϋποθέτει σημαντικές υποχωρήσεις και από την πλευρά των μεγάλων της Ευρώπης, κάτι που δεν φαίνονται τελικά διατεθειμένοι να το πράξουν.
Η προσφυγική κρίση είναι το στοιχείο εκείνο που επιταχύνει τις εξελίξεις. Η Ευρώπη δεν μπορεί να αντέξει ένα τέτοιο γεγονός! Η πλούσια και ισχυρή Ευρώπη είναι ανίσχυρη να διαχειριστεί μια τέτοια κρίση. Προτιμά να υψώσει τείχη, να συνάψει λυκοφιλίες με χώρες που προσβάλλουν βάναυσα τα ευρωπαϊκά ιδεώδη, όπως η Τουρκία, και να ξεχάσει τις αρχές του διαφωτισμού και του ανθρωπισμού!
Μέσα σε όλα αυτά το κεντρικό ερώτημα είναι τι θα κάνουμε εμείς! Από την εποχή του Κωνσταντίνου Καραμανλή η Ελλάδα έχει χαράξει μία πολιτική ταύτισης με την Ενωμένη Ευρώπη. Μία πολιτική που θα μείνει ορφανή σε περίπτωση που η ίδια η Ευρώπη αποφασίσει ότι δεν θέλει να είναι Ενωμένη.
Αυτήν τη στιγμή δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιου είδους πολιτική. Το θέμα δεν απασχολεί καν τους εθνικούς μας αντιπροσώπους. Απασχολούνται με θέματα μικροπολιτικής και αδυνατούν να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις. Είναι ικανοί να συζητούν επί σειρά μηνών αν ο ΦΠΑ θα πρέπει να είναι στο 12% ή στο 23% στα σουβλατζίδικα, αλλά παντελώς ανίκανοι να συζητήσουν επί της ουσίας.
Κάποιοι θέτουν ως λύση σε κάθε πρόβλημα το εθνικό νόμισμα, ξεχνώντας ότι αυτό δεν μπορεί να λύσει τα τεράστια προβλήματα έλλειψης παραγωγής και ανταγωνιστικότητας που αντιμετωπίζει η χώρα. Το αντίθετο θα μπορούσε πράγματι να ισχύει. Να έχουμε, δηλαδή, ισχυρή παραγωγική βάση και ανταγωνιστική οικονομία και να συζητούμε αν μας συμφέρει ή όχι το ευρώ. Αλλά τώρα, υπό τις παρούσες συνθήκες στην Οικονομία, οποιαδήποτε στραβοτιμονιά που θα μας θέσει εκτός ευρώ είναι σκέτη αυτοκτονία.
Στο μεταξύ κινούμαστε για μία ακόμη φορά σε επίπεδο διαπιστώσεων. Δίπλα μας συμβαίνουν κοσμοϊστορικά γεγονότα κι εμείς κινδυνεύουμε να ξυπνήσουμε ένα πρωί σε ένα εντελώς νέο και άγνωστο περιβάλλον που δεν θα το αντιλαμβανόμαστε. Μας έχει συμβεί κι άλλες φορές στο παρελθόν, ακριβώς επειδή δεν είχαμε χαράξει νωρίτερα μία εθνική στρατηγική. Η μεγάλη διαφορά του παρελθόντος με τα όσα συμβαίνουν σήμερα είναι ότι στις μέρες μας ο κόσμος μας είναι περισσότερο ασταθής. Και γι'' αυτό πιο επικίνδυνος και πιο απρόβλεπτος.
Θανάσης Μαυρίδης
