Πέρασε καιρός για να καταλάβω ότι πίσω από το «νεοφιλελεύθερο σκουλήκι» βρισκότανε μόνο το σκουλήκι. Το «νεοφιλελεύθερος» ήταν μόνο το περιτύλιγμα. Τι να έλεγε; Τιποτένιο; Ποταπό; Με το «νεοφιλελεύθερος» «καθάριζε». Ήταν κάτι κακό και απροσδιόριστο, άρα τρομαχτικό. Οι νεοφιλελεύθεροι φταίνε, ως γνωστό, για την κλιματική αλλαγή, για την εξαφάνιση των δεινοσαύρων και την δολοφονία του Κένεντι. Τι ακριβώς είναι; Κάτι σαν τους εξωγήινους. Όλοι μιλάνε γι αυτούς αλλά δεν τους έχει δει κάποιος!
Η Αριστερά έχει βρει στον χαρακτηρισμό «νεοφιλελεύθερος» τον εχθρό που έχει τόση ανάγκη για να προσδιορίσει τα δικά της χαρακτηριστικά. Χρειάζεται απέναντί της έναν εχθρό για να δείχνει στους άλλους ότι είναι το ακριβώς αντίθετο από το… τέρας. Η Αριστερά είναι μονίμως το «αντί». Γι αυτό και πολλές φορές ταυτίζεται εσωτερικά με τον «εχθρό», αφού η έλλειψή του εχθρού σημαίνει αυτόματα και την δική της αδυναμία να αυτοπροσδιοριστεί. Το αν ο εχθρός δεν είναι παρά ο αντικατοπτρισμός σε έναν καθρέπτη, αυτό αγγίζει μία άλλη συζήτηση που άπτεται του μεταφυσικού χαρακτήρα της Αριστεράς. Δεν είναι του παρόντος.
Το βασικό ερώτημα είναι τι ακριβώς είναι αυτός ο νεοφιλελεύθερος; Εξαρτάται από το ποιος δίνει την απάντηση. Για έναν Καραμανλικό της συνιστώσας Πάκη, για παράδειγμα, που βλέπει ακόμη στα όνειρά του τον εφιάλτη του συνεδρίου της Χαλκιδικής, ο νεοφιλευθερισμός είναι κάτι εξαιρετικά ακραίο, εξ ου και «ανακάλυψαν» τον όρο «ακραίο κέντρο». Φυσικό! Αν οι νεοφιλελεύθεροι ήταν ακραίοι και οι ίδιοι τοποθετούσαν τον εαυτό τους αριστερότερα, τότε οι νεοφιλελεύθεροι θα έπρεπε να είναι στο Κέντρο, για να είναι οι ίδιοι στον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά επειδή ακόμη κι αυτή η παραδοχή ήταν «βαριά», έπρεπε να κολλήσουν ένα «ακραίος».
Για έναν ΣΥΡΙΖΑΙΟ της σχολής Παππά, ο νεοφιλελεύθερος είναι το άλλοθι για να αποκτήσει «λογική» το Ινστιτούτο της Φλωρεντίας, τα Βοσκοτόπια και οι γέφυρες με το καθεστώς Μαδούρο. Γιατί Νίκο πήρες το αεροπλάνο και πήγες στο νησί του έμπορα; Το καταλάβατε! Έπρεπε κι αυτός να αντιμετωπίσει τον… νεοφιλελευθερισμό…
Για να μην το κουράζουμε σύντροφοι! Ας πούμε τώρα όλη την κρυμμένη αλήθεια: Ναι, στην κυβέρνηση του Μητσοτάκη συμμετέχουν νεοφιλελεύθεροι, οι οποίοι έχουν δώσει όρκο στον ναό του Μαμωνά, πίνοντας αίμα νηπίων. Αλλά και πάλι, δεν μπορείτε να δώσετε μια επαρκή εξήγηση τι ακριβώς είναι αυτό το είδος!
Μήπως γιατί είναι το μεγαλύτερο ψέμα που έχει υπάρξει στο σύγχρονο πολιτικό marketing; Πολύ απλά δεν υπάρχει ο διαχωρισμός φιλελευθέρων και νεοφιλελεύθερων. Και οι φιλελεύθεροι πλέον είναι εδώ για να δώσουν μία ιστορική μάχη, απέναντι στα άκρα, απέναντι στους κρατιστές της Αριστεράς και της Δεξιάς. Αυτό τους φοβίζει, αυτό τους τρομοκρατεί. Κατά τα λοιπά, οι γελοιότητες, όπως αυτή με τον εθελοντισμό και τον φερετζέ δεν μας παραξενεύουν. Ήταν έτσι ή αλλιώς υπερτιμημένοι…
Θανάσης Μαυρίδης
[email protected]
