Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Κεντρική ιδέα της αθροιστικής θεωρίας του Αριστοτέλη είναι ότι το πλήθος ως σύνολο, είναι καλύτερο ή ισχυρότερο από τους λίγους ή τον Ένα. Ανάλογα με τα κριτήρια που λαμβάνονται υπ'' όψιν ("αρετή", "φρόνησις", "πλούτος") η υπεροχή αυτή είναι ηθική, διανοητική και υλική. Για αυτό άλλωστε θεωρούμε ακόμα, την δημοκρατία ως το «μη χείρον, βέλτιστον» πολίτευμα από τα υπόλοιπα.
Το ζήτημα όμως είναι ότι ο φιλόσοφος που έδωσε τις βάσεις της δυτικής σκέψης, δεν είχε στον νου του την εκτροπή του πολιτεύματος, όπως έχει παγιωθεί σήμερα, αλλά μία δημοκρατία, όπου η ιδιότητα του πολίτη δεν είναι «καταναλωτικό δικαίωμα» αλλά «αξίωμα» ευθύνης υπό αυστηρές προϋποθέσεις.
Παρόλο λοιπόν που και στην αρχαιότητα δεν ήταν τόσο ρόδινη η κατάσταση, όπως πιστεύουν οι προγονόπληκτοι, μας δίνει το δικαίωμα να την επικαλούμαστε μπας και κατανοήσουμε τις σύγχρονες «δικτατορίες» των μετρίων.
Αυτό που βιώνουμε τώρα με την κυβέρνηση Συριζανέλ είναι απλά ένα κραυγαλέο σύμπτωμα επικράτησης των μετρίων. Δεν είναι η πρώτη φορά. Η ελληνική δημοκρατία έχει ποτιστεί με λαϊκισμό, από την εποχή της Χούντας και ειδικά μετά την πασοκική δεκαετία του ΄80. Από τότε άρχισε να επιβραβεύεται η μετριότητα ως προνόμιο του λαού και σήμερα, πήρε τις τερατόμορφες διαστάσεις που ζούμε. Απλά ήταν πιο συγκεκαλυμμένη και όχι τόσο προκλητική.
Οι ανεύθυνοι μέτριοι πάντα αναδεικνύονται σε θέσεις «ευθύνης», όταν το «πλήθος» θυμώνει πάρα πολύ και δεν θέλει για κανένα λόγο να βλέπει του άριστους να το διοικούν. Το μένος του εν τω μεταξύ, είναι τόσο μεγάλο που προτιμά να καταστραφεί παρά να αναθέσει στους ικανότερους, την ηγεσία της κοινωνίας. Μισεί τους καλούς επιστήμονες, τους δασκάλους, τους επιχειρηματίες, τους άριστους πολιτικούς. Δεν θέλει να τον ενοχλούν με τον «εξυπνακισμό» τους, να αμείβονται περισσότερο και να καταξιώνονται πιο πολύ από αυτούς που συγκλίνουν σε μία στατική νόρμα.
Κάποιοι θεωρούν τον θάνατο του Σωκράτη στην αρχαιότητα και την δολοφονία του Καποδίστρια στην νεώτερη Ιστορία ως τα όρια της χαμένης ευκαιρίας. Οι Έλληνες δυσκολεύονται να αντέξουν για μεγάλο διάστημα, αυτό που οι ίδιοι ανακάλυψαν και θαυμάζουν: την αριστεία! Πρώτα την επικαλούνται και μετά την ξορκίζουν από τις κοινωνίες τους.
Μια άλλη διάσταση είναι η εξορία των ικανότερων από τους μέτριους. Μόνο στους κορυφαίους επιστήμονες, το ποσοστό των Ελλήνων πλησιάζει το 3%, που είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό, δεδομένου ότι οι Έλληνες αποτελούν λιγότερο από το 0,2% του παγκόσμιου πληθυσμού. Από αυτούς τους Έλληνες του 3%, μόλις ένας στους επτά (14%) έζησε ή ζει στην Ελλάδα, ενώ όλοι οι άλλοι (86%) στο εξωτερικό. Το συμπέρασμα λοιπόν είναι πως έχουμε από τους καλύτερους άριστους στον κόσμο αλλά ανάμεσα στους μέσους όρους είμαστε από τους χειρότερους. Έλα όμως, που τις κυβερνήσεις τις εκλέγει ο μέσος όρος και όχι οι άριστοι! Και δυστυχώς για την δική μας κοινωνία, έχουν εκτοπίσει την αστική τάξη που παράγει την αριστεία και έχουν εγκαθιδρύσει την δική τους δικτατορία.
Αυτοί οι ίδιοι οι «μετριοκράτες» επιζητούν την καταστροφή, αφού γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να κατακτήσουν μια θέση στην Ιστορία ως δημιουργοί και προσπαθούν να πάρουν μια θέση σε αυτήν τουλάχιστον ως καταστροφείς.
Αυτό το βλέπει κανείς στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, στους οργανισμούς του δημοσίου και φυσικά στο πολιτικό σύστημα. Δείτε ποιοι μέτριοι είναι υπουργοί, ποιοι έχουν εκλεγεί στο Κοινοβούλιο αλλά και ποιοι άλλοι μέτριοι στηρίζουν ολόκληρη την διαδικασία θεσμικής απαξίωσης της δημοκρατίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ, για παράδειγμα, είναι ένα κόμμα μετρίων που διαθέτει μία καταπληκτική σύνθεση απίθανων περσόνων, κατάλληλων για φαρσοκωμωδία. Παρόλα αυτά, η επιτυχία του οφείλεται ακριβώς στο συναίσθημα της εξοικείωσης αυτών των προσώπων με τους ψηφοφόρους, οι οποίοι θύμωσαν με τους προηγούμενους μέτριους.
Η ανακύκλωση των μετρίων θα καταστρέψει τον κόσμο. Όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και όπου αλλού τους επιτρέψουν οι εκφυλισμένες κοινοβουλευτικές δημοκρατίες που δεν εκσυγχρονίζονται
Όσο για μας, δύσκολα θα απαλλαγούμε από την παρωδία που ζούμε. Εκτός κι αν η εποχή η ίδια τους αποβάλει, μη αντέχοντας το απίστευτο είδος της τερατογένεσης. Ίσως δεν το έχει πάρει χαμπάρι αλλά όλο αυτό το θυμωμένο «πλήθος» που ψήφισε τα «φιλαράκια» του για εκδίκηση στην αστική δημοκρατία, έπαιξε ολόκληρη τη χώρα στα ζάρια.
Η παρτίδα θα σωθεί μόνο αν η κοινωνία αποδεχτεί τον θαυμασμό προς τους ικανούς και περιορίσει για τους μέτριους, μόνο την συμπάθεια. Καλοί ηγέτες είναι πάντα και παντού μόνο αυτοί που προκαλούν δέος στους άλλους, όχι οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας που υποψιαζόμαστε ότι είναι κάπως χειρότεροι από μας…
