Είναι απαραίτητο οι μεταρρυθμίσεις να τα βάλουν με τα κατεστημένα συμφέροντα τα οποία αποδεικνύονται πολύ ισχυρά, παρά την βαθιά οικονομική κρίση που έζησε η Ελλάδα, δηλώνει στο liberal.gr ο Αθανάσιος Βαμβακίδης της Bank of America Merril Lynch (BofA), προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση έχει αρκετό πολιτικό κεφάλαιο να ξοδέψει, καθώς για την επόμενη τετραετία, η χώρα δεν έχει μπροστά της κάποια εκλογική αναμέτρηση.
Χαρακτηρίζει πολύ καλό το κλίμα που επικρατεί αυτή τη στιγμή στο εξωτερικό για την Ελλάδα, ωστόσο παραθέτει τις μεγάλες προκλήσεις (τράπεζες, ξεμπλοκάρισμα επενδύσεων, ΔΕΗ, μεταρρυθμίσεις), και επισημαίνει ότι οι επενδυτές ξέρουν πως η σκληρή δουλειά είναι ακόμη μπροστά, και ότι χωρίς αυτή, το θετικό μομέντουμ δεν θα διαρκέσει για πάντα.
Σε ένα κόσμο αρνητικών επιτοκίων, όπως λέει, απουσιάζουν οι τοποθετήσεις με καλές αποδόσεις, επομένως η Ελλάδα πρέπει να εκμεταλλευθεί αυτό το παράθυρο ευκαιρίας, και να στείλει σε funds και αγορές τα σήματα που ζητούν, για γρήγορη πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις, ικανές να φέρουν ανάπτυξη ακόμη και 3%-4%, σύμφωνα με τον επικεφαλής επενδύσεων στις αγορές συναλλάγματος του G10 της Bank of America Merrill Lynch.
Χαρακτηρίζει ως πιο σημαντική και επείγουσα μεταρρύθμιση απ' όλες, το σχέδιο εξυγίανσης των ελληνικών τραπεζών από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, που αναμένεται να έχει οριστικοποιηθεί ως το τέλος του έτους, και όπως λέει, παρ' ότι θέλει χρόνο για να εφαρμοστεί, οι αγορές θα το καλωσορίσουν, στο βαθμό που αντιμετωπίζει το πρόβλημα, στην καρδιά του.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Το κλίμα που υπάρχει τελευταίως για την Ελλάδα είναι αρκετά θετικό, βλέπετε ότι η χώρα ξαναμπαίνει στον φακό των ξένων funds;
Πράγματι έτσι είναι. Οι αποδόσεις των ελληνικών assets είναι πολύ καλές. Εάν μάλιστα συνυπολογίσει κάποιος ότι σε ένα κόσμο αρνητικών επιτοκίων, απουσιάζουν διεθνώς άλλες καλές αποδόσεις, η Ελλάδα παρουσιάζει σημαντικές ευκαιρίες. Το επενδυτικό αυτό ενδιαφέρον είναι ισχυρό και συνεχώς αυξάνεται.
- Κάποιοι θεωρούν ότι όλα αυτά αποτελούν απόδειξη ότι η αγορά συμπεριφέρεται στους ελληνικούς τίτλους σαν να βρίσκονται στην κατηγορία της επενδυτικής βαθμίδας, δηλαδή ότι προεξοφλεί θετικές εξελίξεις. Είναι έτσι;
Αυτή ακριβώς είναι η ελπίδα. Έως ενός σημείου οι ελληνικές αποδόσεις ακολουθούν την παγκόσμια τάση, καθώς παντού σχεδόν αυτές υποχωρούν πάρα πολύ.
Πέφτουν όμως και τα ελληνικά spreads. Οι επενδυτές ελπίζουν ότι θα επιτραπεί στις ελληνικές τράπεζες να αυξήσουν το χαρτοφυλάκιο των κρατικών ομολόγων που έχουν στο ενεργητικό τους, γεγονός που σημαίνει ότι θα ακολουθήσουν αναβαθμίσεις, καθώς και ότι σε 1 με 2 χρόνια από σήμερα, η Ελλάδα θα είναι σε θέση να ενταχθεί στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
- Γενικότερα, ποια είναι η εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό μετά και το πρώτο δίμηνο της νέας διακυβέρνησης; Τι κλίμα εισπράττετε;
Πολύ αισιόδοξο. Βέβαια οι επενδυτές ξέρουν ότι η σκληρή δουλειά είναι ακόμη μπροστά, και ότι χωρίς αυτή, το θετικό μομέντουμ δεν θα διαρκέσει για πάντα. Έως σήμερα τόσο οι εξαγγελίες της ελληνικής κυβέρνησης, όσο και τα πρώτα νομοσχέδια κινήθηκαν προς την σωστή κατεύθυνση.
Ωστόσο, τα δύσκολα είναι ακόμη μπροστά, η κυβέρνηση θα πρέπει σύντομα να αντιμετωπίσει μερικές από τις πιο κομβικές προκλήσεις, δηλαδή την εξυγίανση των τραπεζικών χαρτοφυλακίων, το ολοκληρωτικό ξεμπλοκάρισμα επενδύσεων που βρίσκονται επί χρόνια στα γρανάζια της γραφειοκρατίας, όπως το Ελληνικό, να στήσει στα πόδια τους ζημιογόνες επιχειρήσεις του Δημοσίου, όπως η ΔΕΗ, μαζί με την πρόοδο σε άλλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα πάρει χρόνο να εφαρμοστούν (αγορές προϊόντων, Δικαιοσύνη, δημόσια διοίκηση).
Τέτοιες μεταρρυθμίσεις θα επιτρέψουν στην οικονομία να αναπτυχθεί με ρυθμό άνω του τρέχοντος 2%. Ωστόσο χωρίς αυτές, η ανάπτυξη θα πέσει ακόμη και κάτω και από τα σημερινά επίπεδα.
- Κοινός, πάντως, παρονομαστής για όσους συμμετείχαν στο πρόσφατο roadshow του Χρηματιστηρίου στο Λονδίνο, ήταν ότι μετά από χρόνια, το πρώτο ερώτημα των ξένων στους Έλληνες συνομιλητές τους, αφορούσε στις επενδυτικές ευκαιρίες, και όχι στους τυχόν κινδύνους για την Ελλάδα. Τι μας δείχνει;
Δείχνει ότι τα χειρότερα για την Ελλάδα έχουν περάσει. Το ερώτημα τώρα είναι πως θα έρθει μια γρήγορη ανάκαμψη. Ρυθμός 2% είναι πολύ χαμηλός για μια οικονομία που έχει χάσει το 25% του ΑΕΠ της. Και το πρόβλημα είναι ότι οι εκτιμήσεις για την ελληνική ανάπτυξη σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, που συμπεριλαμβάνονται στην ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους της χώρας, δείχνουν ακόμη χαμηλότερους ρυθμούς, κάτω του 1,5%.
Η Ελλάδα μπορεί να αναπτυχθεί με ρυθμούς 3%-4% εφόσον εφαρμοστούν οι σωστές μεταρρυθμίσεις. Οι επενδυτές θέλουν να δουν σήματα και ενδείξεις ότι προς τα εκεί κατευθύνεται η χώρα.
-Ένα άλλο ποιοτικό στοιχείο, είναι ότι η Ελλάδα αρχίζει να κεντρίζει το ενδιαφέρον σε funds με περισσότερο μακροπρόθεσμο προφίλ, παρά βραχυπρόθεσμο όπως στο πρόσφατο παρελθόν. Το εισπράττετε κι εσείς;
Είναι επίσης αλήθεια και αυτό. Οφείλεται όμως και στο γεγονός ότι απουσιάζουν, διεθνώς, οι επενδύσεις με ικανοποιητικές αποδόσεις. Όλες οι αναδυόμενες αγορές υφίστανται έντονες πιέσεις, που σε μεγάλο βαθμό οφείλονται στις εντάσεις από τους εμπορικούς πολέμους. Η Ελλάδα πρέπει να εκμεταλλευθεί αυτό το παράθυρο ευκαιρίας.
Το παράδοξο εδώ είναι ότι μια τυχόν εμπορική συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας θα μπορούσε να καταστήσει ξανά ελκυστικές τις αναδυόμενες αγορές, προκαλώντας εκροές κεφαλαίων από την Ελλάδα.
Επομένως οι επενδυτές μακροπρόθεσμου χαρακτήρα θα έρθουν και θα μείνουν στην Ελλάδα μόνο αν δουν γρήγορη πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις.
Επαναλαμβάνω ότι η ελληνική κυβέρνηση δείχνει αποφασισμένη να κάνει μεταρρυθμίσεις, και ελπίζω ότι σύντομα οι εξαγγελίες θα μετουσιωθούν σε πράξεις.
- Ας πάμε στο τραπεζικό σύστημα. Πότε εκτιμάτε ότι θα αρχίσουν να αιμοδοτούν ξανά οι τράπεζες την ελληνική αγορά;
Η εξυγίανση των ελληνικών τραπεζών από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι ίσως η πιο σημαντική και επείγουσα μεταρρύθμιση. Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχει στο τραπέζι ένα ολοκληρωμένο σχέδιο και αναμένουμε να οριστικοποιηθεί και να συμφωνηθεί με τους πιστωτές έως το τέλος του έτους. Η εφαρμογή του θα πάρει χρόνο, ωστόσο οι αγορές θα το καλοσωρίσουν, στο βαθμό που αυτό αντιμετωπίζει το πρόβλημα στην καρδιά του.
Ένα καλό σχέδιο για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, θα έχει θετικό αντίκτυπο τόσο στην ευάλωτη απέναντι στα προβλήματα των τραπεζών ελληνική οικονομία, όσο και στη δυνατότητα των τραπεζών να στηρίξουν με δανεισμό, την ανάκαμψη.
Η τόσο αδύναμη μέχρι σήμερα ελληνική ανάκαμψη οφείλεται έως ένα βαθμό στο γεγονός ότι οι τράπεζες δεν ήταν σε θέση να παίξουν ενεργό ρόλο.
- Τι άλλο επίσης θα θέλατε να δείτε; Δεν πρέπει για παράδειγμα μετά τον Σπ. Λάτση, να βάλουν δυναμικά το χέρι στην τσέπη και άλλοι μεγάλοι Έλληνες επιχειρηματίες;
Οι επενδύσεις θα ακολουθήσουν τις μεταρρυθμίσεις. Οι επενδύσεις στην Ελλάδα κατέρρευσαν στη διάρκεια της κρίσης, και δεν έχουν ακόμη ανακάμψει. Υπάρχει ένα μεγάλο δυναμικό πολλών εν αναμονή επενδύσεων, οι οποίες θα γίνουν πραγματικότητα, αν η ελληνική κυβέρνηση υλοποιήσει την μεταρρυθμιστική της ατζέντα. Δεν χρειάζεται να είναι επενδύσεις μόνο Ελλήνων επιχειρηματιών, οι ξένες επενδύσεις μπορούν επίσης να διαδραματίσουν ένα κομβικό ρόλο.
- Επειδή τα πάντα περιστρέφονται γύρω από την ανάγκη για μεγάλες τομές, ένα ερώτημα είναι αν θα δούμε μεταρρυθμίσεις που θα συνθλίβουν προνόμια, δηλαδή, ακόμη πιο τολμηρές, απ' όσες έχουμε δει μέχρι σήμερα. Ποια η εκτίμησή σας;
Εύκολος δρόμος δεν υπάρχει. Είναι απαραίτητο οι μεταρρυθμίσεις να τα βάλουν με τα κατεστημένα συμφέροντα τα οποία αποδεικνύονται πολύ ισχυρά, παρά την πολύ βαθιά οικονομική κρίση που έζησε η Ελλάδα.
Παρ' όλα αυτά, η δύσκολη δημοσιονομική εξυγίανση τελείωσε. Τώρα, απομένει κυρίως να εξυγιανθούν οι τράπεζες, να διευκολυνθούν οι επενδύσεις και να εφαρμοστούν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αλλαγές που σωρευτικά, θα φέρουν τα επόμενα χρόνια πολλαπλά ουσιαστικά αναπτυξιακά οφέλη.
Τα καλά νέα είναι ότι η κυβέρνηση έχει αρκετό πολιτικό κεφάλαιο να ξοδέψει, καθώς για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, η Ελλάδα δεν έχει μπροστά της κάποια εκλογική αναμέτρηση. Αυτή είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για την Ελλάδα, ώστε τελικά να τα καταφέρει.
