Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Και ενώ ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Τσίπρα – Παπακώστα – Χρυσοβελώνη ετοιμάζεται να παρουσιάσει στο Συνέδριο των Δελφών την εισήγησή του για τη δημιουργία μιας κρατικής τράπεζας αναπτύξεως, που έχει εδώ και χρόνια στο μυαλό του, ήρθε η δήλωση του προέδρου της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών να δώσει άλλο χρώμα στις εξελίξεις.
Είναι η πρώτη φορά που ο επίσημος φορέας των τραπεζών θέτει το θέμα της ανάγκης κεφαλαιακής ενίσχυσης των τραπεζών, ειδικά τώρα που οι εξελίξεις στο τομέα των δανείων συντελούνται με ταχύτερους ρυθμούς μετά από μια περίοδο κυβερνητικής χειμέριας νάρκης. Η σχεδόν διπλωματικής χροιάς γλώσσα που χρησιμοποίησε ο πρόεδρος της ΕΕΤ Ν. Καραμούζης, δεν μπορεί να κρύψει την αλήθεια. Ανέφερε λοιπόν πως “οι αγορές είναι προβληματισμένες για το κατά πόσο μπορούν να εξυγιανθούν οι ισολογισμοί μας χωρίς κεφαλαιακές ενέργειες”. Όπου “κεφαλαιακές ενέργειες”, είναι οι ενέργειες αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου των τραπεζών, κατά τέτοιο τρόπο ώστε και οι στόχοι των stress tests να υπερκαλύπτονται και οι ανάγκες κεφαλαίων προς δανειοδότηση να καλύπτονται.
Ταυτόχρονα η πρόωρη άνοιξη των τιμών των τραπεζικών μετοχών, όχι μόνο δεν έχει αποθαρρύνει τους υποτιμητικούς κερδοσκόπους (βλέπε, short sellers), αλλά τους οδηγεί διαρκώς σε αύξηση των θέσεων short. Σε αυτό φυσικά συνηγορούν και οι εκθέσεις διαφόρων επενδυτικών οίκων, που από τη μια πλευρά παραμένουν επιφυλακτικά θετικοί και από την άλλη μειώνουν τις τιμές που θέτουν ως στόχους στις συστάσεις για αγορά των τραπεζικών μετοχών.
Επιφυλακτικά θετικοί, καθώς οι στόχοι που τίθενται μπορούν να επιτευχθούν, αλλά κάτω από πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Ο βασικός στόχος είναι η μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) κατά 50 δισ. ευρώ μέχρι το 2022. Στόχος δύσκολος, καθώς έχει να αντιμετωπισθεί πλέον ο σκληρός πυρήνας όσων αδυνατούν να πληρώσουν και όσων αρνούνται να πληρώσουν. Η σύνθεση των προς πώληση χαρτοφυλακίων, αποτελείται πλέον από δάνεια χαμηλότερης εισπραξιμότητας, χαμηλότερης ποιότητας, με μόνο θετικό στοιχείο το γεγονός πως διαθέτουν κάποιες εμπράγματες εξασφαλίσεις. Αυτό δημιουργεί ερωτήματα σχετικά με τις τιμές πώλησης των δανειακών χαρτοφυλακίων, που όπως δείχνουν τα πράγματα θα υποχωρήσουν κάτω από τα 25 σεντς/ευρώ.
Προβάδισμα στη διαδικασία εξεύρεσης λύσης για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια φαίνεται πως έχει η πρόταση του ΤΧΣ, εφ' όσον ξεπεραστεί η σκόπελος του ζητήματος της “κρατικής ενίσχυσης”, καθώς ως τέτοια μπορεί να χαρακτηρισθεί η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, που υπεισέρχεται ως παράγοντας εξασφάλισης και σιγουριάς σε αυτές τις διαδικασίες. Σκοπός λοιπόν είναι, η DGComp να μην θεωρήσει αυτές τις εγγυήσεις ως “state aid”, αφού αυτό θα ήταν εκτός κανονισμών. Το σχέδιο του ΤΧΣ προβλέπει τη μεταβίβαση ενός σημαντικού χαρτοφυλακίου δανειακών συμβάσεων που δεν εξυπηρετούνται από τους δανειολήπτες, σε μια εταιρία ειδικού σκοπού (αυτό που ονομάζεται SPV, δηλαδή Special Purpose Vehicle). Αυτή η εταιρία με τη σειρά της, θα τιτλοποιήσει αυτό το χαρτοφυλάκιο, με βάση τα χαρακτηριστικά των μη εξυπηρετούμενων δανείων και θα τα πωλήσει στο επενδυτικό κοινό. Και εκεί υπεισέρχεται η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Καθώς η ελληνική οικονομία εξακολουθεί σύμφωνα με τους οίκους αξιολόγησης να βρίσκεται εντός βαθμίδων επενδυσιμότητας, προσφέρεται ως κίνητρο στους επενδυτές η “σιγουριά” του αν κάτι δεν πάει καλά, το Ελληνικό Δημόσιο θα καλύψει τις ζημιές, οι οποίες αθροιστικά θα μπορούσαν να ανέλθουν στο ποσό των 6 δισ. ευρώ. Τόση εκτιμάται πως θα είναι η διαφορά ανάμεσα στην τιμή που θα πληρώσουν οι επενδυτές και στην αξία των δανείων στους τραπεζικούς ισολογισμούς μετά την αφαίρεση των προβλέψεων που γίνονται κάθε χρόνο.
Για να αποφευχθεί ο χαρακτηρισμός της εγγύησης αυτής ως “state aid” από την DGComp, το SPV θα καταβάλει στο Δημόσιο, ένα ασφάλιστρο κινδύνου, το ύψος του οποίου θα κοστολογεί το ρίσκο των ελληνικών τραπεζών και του Ελληνικού Δημοσίου, που δυστυχώς ακόμα βρίσκονται εκτός επενδυτικής βαθμίδας.
Γεγονός παραμένει πως οποιαδήποτε λύση επιλεγεί στο ζήτημα του χειρισμού των κόκκινων δανείων, θα προκύψει σημαντικό κεφαλαιακό κενό. Όταν αυτό αναφέρεται σε άρθρα, σε αναλύσεις και σε κλαδικές προβλέψεις, η αγορά το προσέχει, αλλά οι πολιτικοί και οι πολίτες το παραβλέπουν. Τώρα που αναφέρεται σε αυτό το υπαρκτό θέμα, εμμέσως πλην σαφώς, ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, το γεγονός αυτό από μόνο του, χρήζει διαφορετικής ανάγνωσης και αντιμετώπισης
Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης: Το περιεχόμενο της στήλης είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.
