Έχει τα περιθώρια η κυβέρνηση να κερδίσει χρόνο με νέες επιδοματικές πολιτικές και μέχρι να φτάσει το… ιππικό του Ταμείου; Η απάντηση είναι πως όχι! Δεν υπάρχουν άλλα χρήματα. Κι ένα ακόμη πρόβλημα είναι ότι πολλοί υπουργοί έχουν κακομάθει ξοδεύοντας χρήματα που στην πραγματικότητα δεν τα έχουμε και θα πρέπει να θυμηθούν λέξεις ξεχασμένες στο λεξιλόγιό τους, όπως το «όχι». Δύσκολη άσκηση και μάλιστα όσο πλησιάζουμε σε εκλογές.
Η πανδημία θα τελειώσει και τότε θα αποκαλυφθεί το εύρος της οικονομικής καταστροφής. Δεν ξέρουμε πόσες εταιρείες θα ανοίξουν απ΄ αυτές που βρίσκονται σήμερα σε καθεστώς αναστολής λειτουργίας, ούτε και ποιο θα είναι το ύψος των νέων κόκκινων δανείων. Έρχονται επενδύσεις 70 και πλέον δισεκατομμυρίων ευρώ, αλλά και κι αυτές χρειάζονται χρόνο για να αρχίσουν να δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. Το ερώτημα είναι με ποιες πολιτικές καλύπτει κανείς τον ενδιάμεσο χρόνο.
Τα δύσκολα είναι μπροστά μας. Ακόμη κι αν όλα γίνουν με τον σωστό τρόπο και όλα ξεκινήσουν άμεσα με το πρόγραμμα του Ταμείου, το πρώτο χρονικό διάστημα θα «ξοδευτεί» με τις μελέτες. Αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος θα δει στην πραγματικότητα το χρώμα του χρήματος μετά απ’ αυτό το πρώτο 18μηνο.
Το βασικό ερώτημα είναι τι πολιτικές θα ακολουθήσει η κυβέρνηση στο μεσοδιάστημα. Από τη στιγμή που δεν υπάρχουν άλλα χρήματα για επιδόματα, η απάντηση βρίσκεται στην ίδια την λειτουργία της αγοράς. Μία σχετικά καλή τουριστική σαιζόν, για παράδειγμα, μειώνει τις εντάσεις για το φθινόπωρο και τον χειμώνα του 2021 και δίδει σημαντικό περιθώριο για κινήσεις στην κυβέρνηση. Και λέγοντας μία καλή τουριστική σαιζόν, αναφερόμαστε στο ήμισυ των εσόδων του 2019! Μία νέα διάψευση των προσδοκιών, όπως συνέβη το 2020, θα κάνει τα πράγματα ιδιαίτερα δύσκολα για την Οικονομία.
Οι προβλέψεις αυτή την στιγμή είναι ότι ο τουρισμός θα πάει καλά, ότι θα επιτευχθεί ο στόχος. Αλλά πρέπει να πάει καλά ο εμβολιασμός σε όλη την Ευρώπη. Δεν έχουν σχέση όλα με το πως κινούμαστε εμείς. Ο λεγόμενος εξωγενής παράγοντας παίζει ιδιαίτερο ρόλο σε αυτή την φάση.
Και δεν είναι μόνο ο τουρισμός. Ένα νέο κύμα ανεργίας θα απειλήσει περαιτέρω τις ήδη εύθραυστες κοινωνικές ισορροπίες. Για να μην μπούμε στην συζήτηση των κόκκινων δανείων! Αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις του Γιάννη Στουρνάρα για νέα κόκκινα δάνεια ύψους 8-10 δισεκατομμυρίων ευρώ, αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες θα πρέπει να βρουν νέα κεφάλαια.
Οι εκλογές μοιάζουν να ένα καλό σενάριο για την κυβέρνηση. Επειδή δεν θα ήθελε να συμπέσει η εκλογική περίοδος με το τέλος της λεγόμενης ενδιάμεσης περιόδου, μεταξύ της σημερινής κρίσης του κορονοϊού και της ουσιαστικής έναρξης των μεγάλων έργων. Καλύτερα τώρα παρά σε δύο χρόνια. Αλλά το πότε θα γίνουν οι εκλογές δεν εξαρτάται τελικά από τις επιθυμίες της. Οι απαντήσεις θα δοθούν από την πορεία της Πανδημίας και της Οικονομίας. Στο μεταξύ, υπάρχει κάτι που εξαρτάται από την κυβέρνηση και αυτό είναι οι πολιτικές της! Ανεξάρτητα από το πότε θα γίνουν οι εκλογές, οι υπουργοί της θα πρέπει να στρωθούν στην δουλειά και να προσπαθήσουν περισσότερο. Και μην μας πουν ότι προσπαθούν, επειδή θα μας πουν ψέματα. Για παράδειγμα, όταν χρειάζονται τέσσερις ή έξι μήνες για να μεταβιβάσεις ένα ακίνητο, τότε κάποιοι δεν κάνανε καλά την δουλειά τους. Από προβλήματα άλλο τίποτα. Λεφτά για να μοιράσουν δεν υπάρχουν…
Θανάσης Μαυρίδης
[email protected]
