Οι κακοί νόμοι είναι για να αλλάζουν

Οι κακοί νόμοι είναι για να αλλάζουν

Του Γιάννη Ανδρουλάκη

Μετά από αλλεπάλληλες αιτήσεις χορήγησης 48ωρης άδειας, ο κατά συρροήν δολοφόνος Κουφοντίνας, έτυχε τελικά με ομόφωνη απόφαση του συμβουλίου των φυλακών, αυτού του ευεργετήματος και βρέθηκε προσωρινά εκτός φυλακής. Η απόφαση στηρίχθηκε στον νόμο, σε έναν ελλιπή και κακό νόμο, που ψήφισε η προηγούμενη κυβέρνηση και μεταρρύθμισε επί τα χείρω ή σημερινή. Αυτό δηλαδή που έγινε στην συγκεκριμένη περίπτωση ήταν ότι εφαρμόστηκε ένας κακός νόμος.

Γιατί όμως ο νόμος είναι κακός; Γιατί είναι κατά την γνώμη μου αδιανόητο να μην εξαρτά την χορήγηση ενός σωφρονιστικού ευεργετήματος σε κάποιον χωρίς αυτός ο κάποιος να έχει δηλώσει έστω την μεταμέλειά του για τις πράξεις που τον οδήγησαν στην φυλακή, χωρίς δηλαδή να έχει κάνει ο ίδιος το «διάβημα επανόδου», συνειδησιακά έστω, προς την κοινωνία των ανθρώπων και τις αξίες πάνω στις οποίες αυτή οικοδομείται και προοδεύει. Οι αξίες αυτές ορίζονται δογματικά από τον απόλυτο και καθολικό σεβασμό της ανθρώπινης ζωής την οποία ανάγουν στο ύψιστο έννομο αγαθό. Όποιος, όχι μόνο έχει προσβάλει με τις πράξεις του την ανθρώπινη ζωή αλλά επιπλέον δεν αποδέχεται συνειδησιακά αυτό το αυτονόητο κτήμα του ανθρώπινου πολιτισμού, δεν το τοποθετεί στην κορυφή της πυραμίδας του αξιακού του συστήματος είναι εχθρός της κοινωνίας και υποκείμενο σωφρονισμού.

Χωρίς λοιπόν την αυτονόητη αυτή προϋπόθεση, της μεταμέλειας, δεν νοείται η παροχή οποιουδήποτε, έστω και μικρού, ευεργετήματος προς τον κρατούμενο στις φυλακές παρά μόνο όταν συντρέχουν σοβαροί ανθρωπιστικοί λόγοι, όπως είναι λ.χ. η ανήκεστη βλάβη της υγείας (που έτσι κι αλλιώς αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο άλλων διατάξεων)  ή ο θάνατος οικείου προσώπου.

Στην περίπτωση του Κουφοντίνα λοιπόν συνέβη το εξής: Του χορηγήθηκε άδεια (και πιθανότατα έπονται κι άλλες στο μέλλον) επειδή ένας κολοβός νόμος επέτρεψε να συμβεί αυτό. Ο ίδιος μάλιστα εξήλθε της φυλακής ως ήρωας ενώ είναι γνωστό από τις δημόσιες τοποθετήσεις του, ότι όχι μόνο δεν έχει μετανοήσει για τις αισχρές πράξεις του αλλά αντίθετα επαίρεται γι αυτές, υβρίζοντας με τον τρόπο αυτό την κοινωνία των ανθρώπων και την δημοκρατική πολιτεία. Η πολιτεία όμως έπραξε το καθήκον της απέναντί του. Του εξασφάλισε δίκαιη δίκη και τον τιμώρησε με την ανάλογη της βαρύτητας των εγκλημάτων του ποινή, με απόλυτο σεβασμό στο έννομο αγαθό της δικής του ζωής και στο «habeas corpus». Αφού πρώτα τον άκουσε εξαντλητικά τι είχε να πει.

Η πολιτική διαχείριση του γεγονότος από την κυβέρνηση συνοψίζεται στην επιλογή της να «αράξει» πάνω σε έναν κακό νόμο και να χαϊδέψει ρητορικά τον στυγνό εγκληματία με αποτέλεσμα να προκαλέσει την εύλογη αγανάκτηση της δημοκρατικής αντιπολίτευσης, πράγμα στο οποίο προφανώς αποσκοπούσε. Για να μην έχουμε λοιπόν τέτοιες ανορθογραφίες, που παράγουν μεγάλης κλίμακας πολιτικές εντάσεις, η δημοκρατική πολιτεία οφείλει να έχει τα αντανακλαστικά της αποτροπής τους. Οι κακοί νόμοι είναι για να αλλάζουν.

*Ο κ. Γιάννης Ανδρουλάκης είναι δικηγόρος και Γενικός Γραμματέας της Δράσης.