Το ότι οι ιταλικές τράπεζες χρειάζονται για να σωθούν μερικές καραβιές με χρυσά νομίσματα και την ίδια ώρα τα χρηματιστήρια κάνουν πάρτι είναι μία ακόμη ένδειξη ότι οι συμμετέχοντες στις εορταστικές εκδηλώσεις είναι τόσο μεθυσμένοι που δεν θα καταλάβουν για πότε θα βρεθούν με άδειες τις τσέπες να προσπαθούν να ζεσταθούν στη φωτιά των αστέγων.
Το ίδιο σκηνικό το έχουμε συναντήσει κι άλλες φορές. Αρχικά οι σχολιαστές λένε στο διψασμένο για πληροφόρηση κοινό ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας και ότι μπορούν να συνεχίσουν να ξεφαντώνουν στο πάρτι. Κι ένα πρωί αλλάζει το τροπάριο. Εκεί που μας λέγανε να μην ανησυχούμε και να φυλάξουμε τις μετοχές μας για να ευημερήσουν τα δισέγγονα μας, ακούμε τους ίδιους αναλυτές να κραυγάζουν ότι πλησιάζει η συντέλεια του κόσμου και να μας καλούν να κρυφτούμε στα καταφύγια!
Να αρχίσουμε να βάζουμε τα πράγματα σε μία σειρά! Η Ιταλία είναι μία από τις μεγαλύτερες Οικονομίες του κόσμου και το πρόβλημα που αντιμετωπίζει το τραπεζικό της σύστημα δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο. Με το να βάλουμε το κεφάλι μας μέσα στην άμμο δεν σημαίνει ότι θα σταματήσει ο ουρανός να βρέχει μετεωρίτες! Περί αυτού πρόκειται! Τέτοια γεγονότα συμβαίνουν μία φορά στα τόσα χρόνια και απειλούν με βαθιές αλλαγές την παγκόσμια Οικονομία και τις κοινωνίες. Μπορεί να φτάσουμε να μιλάμε ακόμη και για το τέλος των δεινοσαύρων στη γη! Δηλαδή, για το τέλος του καπιταλισμού, όπως τον έχουμε γνωρίσει.
Ακόμη κι αν κατορθώσουν με τον άλφα ή βήτα τρόπο να «μπαλώσουν» κι αυτήν τη φορά την κατάσταση, η ζημιά στην πραγματικότητα έχει ήδη γίνει και είναι μεγάλη. Η ζημιά αυτή δεν είναι άλλη από το μικρόβιο της αμφισβήτησης σε μία αγορά που αυτήν την εποχή χρειάζεται Πίστη, φροντίδα και πολλά δισεκατομμύρια ευρώ.
Οι επενδυτές, όμως, δεν πείθονται! Έτσι, δύο είναι οι επιλογές που μένουν στους Ευρωπαίους: Είτε να βάλουν τους ομολογιούχους και τους καταθέτες να πληρώσουν τον λογαριασμό, είτε τους φορολογούμενους. Και στις δύο περιπτώσεις αυξάνεται η καχυποψία των επενδυτών για τον τραπεζικό κλάδο συνολικά και όχι μόνο για τις ιταλικές τράπεζες. Αν αυτός πιστεύουν είναι ένας καλός λόγος για να γιορτάζουν στις αγορές, ας συνεχίσουν να ανοίγουν σαμπάνιες...
Το ακόμη χειρότερο, όμως, δεν είναι αυτό που συμβαίνει στον τραπεζικό τομέα με τα «κόκκινα» δάνεια και τις αποτυχημένες επενδύσεις σε κρατικά ομόλογα. Αλλά το πόσο εκτεθειμένες είναι οι τράπεζες στις αγορές των παραγώγων, έχοντας χρηματοδοτήσει όλα τα κερδοσκοπικά funds του πλανήτη. Αν για κάποιον λόγο πέσουν οι άμυνες και υποχωρήσει το τείχος, τότε τα όσα έχουν συμβεί μέχρι σήμερα θα μοιάζουν με απλές αψιμαχίες στον περίβολο. Κι αυτό που συμβαίνει σήμερα με τις ιταλικές τράπεζες είναι ίσως η Κερκόπορτα του συστήματος, το ευαίσθητο σημείο του τείχους!
Δεν ξέρουμε αν θα έρθει η συντέλεια του κόσμου ή όχι. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι υπάρχουν ιταλικές τράπεζες που μετράνε αιώνες ζωής! Άρα, κάπως θα βρουν τον τρόπο να συνεχίσουν, όσες επιβιώσουν. Ίσως να μην είναι ίδια η τραπεζική. Αλλά οι τράπεζες θα συνεχίσουν να ασκούν το φιλανθρωπικό τους έργο. Επίσης, αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι στις μέρες μας έχει αναπτυχθεί ένα παράλληλο σύμπαν από τις δυνάμεις της κερδοσκοπίας που θα σκάσει κάποια μέρα, όπως ακριβώς σκάει μία γιγάντια τσιχλόφουσκα, αφού έχει στο μεταξύ αποσπάσει τα διθυραμβικά σχόλια θαυμασμού του κοινού. Αυτό που δεν ξέρουμε είναι ο ακριβής χρόνος της τέλεσης του μοιραίου. Οι ενδείξεις πληθαίνουν, ότι ο χρόνος αυτός είναι κοντά. Ίσως γι'' αυτό γλεντούν στις αγορές. Το ίδιο ακριβώς συνέβη και στα τελευταία λεπτά της Πομπηίας, αλλά και στα τελευταία λεπτά της βύθισης του Τιτανικού!
Αντί επιλόγου, μία μικρή ιστορία: ήταν το 1990, όταν η Ελλάδα έμαθε ένα απόγευμα ότι έχασε τη δυνατότητα να διοργανώσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1996. Γινότανε χαμός στη Σοφοκλέους. Έβγαιναν, λοιπόν, στις τηλεοράσεις και στα ραδιόφωνα διάφοροι επώνυμοι και ζητούσαν από τον κόσμο να κρατήσει την ψυχραιμία του και να μην πουλήσει τις μετοχές του. Ένα από εκείνα τα απογεύματα, λοιπόν, επισκέφτηκα ένα από τα πολλά χρηματιστηριακά γραφεία που βρισκόντουσαν τότε μέσα στις δύο στοές, δεξιά και αριστερά του κτιρίου του Χρηματιστηρίου. Και τι είδαν τα μάτια μου; Ένας από τους ιεροκήρυκες του... κινήματος της ψυχραιμίας να παραδίδει σε ντάνες τις δεκάδες χιλιάδες μετοχές που είχε πουλήσει τις δύο προηγούμενες ημέρες. Αλλά κι αυτό ακόμη δεν ήταν παρά ένα μόνο μέρος από εκείνα που είχε πουλήσει την ίδια μέρα το πρωί, όπως έμαθα στη συνέχεια. Ηθικό δίδαγμα: Μην πιστεύεις ό,τι ακούς. Πολλές φορές ούτε κι ό,τι βλέπεις. Αυτό που χρειάζεται είναι να χρησιμοποιεί κανείς τη λογική του. Αυτή θριαμβεύει, αργά ή γρήγορα.
Θανάσης Μαυρίδης