Η σημερινή κυβέρνηση δίνει βαρύτητα στην ταχεία προώθηση των ιδιωτικών επενδύσεων και την άρση των γραφειοκρατικών, φορολογικών και άλλων αντικινήτρων που μπλοκάρουν την επιχειρηματικότητα, καθώς και την εξυγίανση των κόκκινων δανείων των τραπεζών γεγονός που λειτουργεί ενθαρρυντικά στις αγορές δηλώνει στο liberal.gr o Γιώργος Παγουλάτος. Υπάρχει, τονίζει, μια διάχυτη αναβίωση σοβαρού επενδυτικού ενδιαφέροντος για τη χώρα μας, «ως αυτό που αρκετοί ονομάζουν "the next turnaround story"».
Σύμφωνα με τον καθηγητή Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών η Ελλάδα αντιμετωπίζεται ως η χώρα που γύρισε σελίδα και αυτό είναι ενθαρρυντικό για την αντιμετώπισή της από τους επενδυτές που όμως τηρούν μια στάση αναμονής αναμένοντας την εξέλιξη της πορείας των μεταρρυθμίσεων.
Περιμένουν, όπως σημειώνει, αποτελέσματα όπως περιμένουν να δουν και τον προϋπολογισμό για το 2020 αλλά και τις λύσεις που θα δοθούν στα κόκκινα δάνεια.
Σε κάθε περίπτωση η πορεία δείχνει θετική εν τούτοις τονίζει ότι υπάρχει πάντα και ο φόβος για μια διεθνή ύφεση ή για αρνητικές οικονομικές εξελίξεις στην Ε.Ε.
Ο κ. Παγουλάτος σχολιάζει και την χθεσινή επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Βερολίνο χαρακτηρίζοντάς την ως ιδιαιτέρως θετική τόσο για το μήνυμα προς τους Γερμανούς επενδυτές όσο και για τη συμφωνία για την εκπόνηση του «πράσινου επενδυτικού σχεδίου»
Συνέντευξη στον Χρήστο Ν. Κώνστα
Ας επιχειρήσουμε μια πρώτη αποτίμηση των αποτελεσμάτων από τις κρίσιμες επαφές του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με την Καγκελάριο Μέρκελ και τον Υπουργό Οικονομικών Όλαφ Σολτς…
Ως η πρώτη επίσημη επίσκεψη του νέου πρωθυπουργού, το ταξίδι Μητσοτάκη στο Βερολίνο είχε μεγάλη σημασία. Στην πρώτη επίσκεψη διατυπώνεται το επίσημο κυβερνητικό και εθνικό «αφήγημα» και διαμορφώνεται η ατζέντα των διμερών θεμάτων και προτεραιοτήτων. Στο πλαίσιο αυτό, η επίσκεψη δείχνει να πέτυχε τους στόχους της. Ο Έλληνας πρωθυπουργός πέρασε επιτυχώς στη γερμανική πλευρά τα μηνύματα που επιδίωκε (προσήλωση στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, ταχύτητα και αποφασιστικότητα στις μεταρρυθμίσεις που προάγουν την ανάπτυξη).
Ενισχύεται το υπόβαθρο εμπιστοσύνης που θα επιτρέψει στην ελληνική κυβέρνηση, στον κατάλληλο χρόνο, στη βάση πεπραγμένων και όχι εξαγγελιών, να διεκδικήσει τη χαλάρωση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% για το 2021, και τον αναγκαίο για τη διευκόλυνση της ανάπτυξης δημοσιονομικό χώρο.
Παράλληλα εκπέμφθηκε το μήνυμα-πρόσκληση για γερμανικές επενδύσεις, σε ένα νέο ελκυστικότερο πολιτικό και κανονιστικό περιβάλλον. Η συμφωνία για την εκπόνηση του «πράσινου επενδυτικού σχεδίου» είναι ένα πολύ θετικό βήμα που επιδιώκει να αξιοποιήσει χρήσιμες συνέργειες, και σηματοδοτεί μια εθνική προτεραιότητα επενδύσεων στους τομείς της πράσινης ανάπτυξης. Συνολικά, ένας πολύπλευρα θετικός απολογισμός.
Τελικά ποιες είναι αλλά και ποιες θα έπρεπε να είναι σήμερα οι προτεραιότητες της Ελληνικής οικονομικής πολιτικής;
Η νέα κυβέρνηση λειτουργεί σε ένα δεδομένο δημοσιονομικό πλαίσιο αυστηρών στόχων πρωτογενούς πλεονάσματος, τους οποίους πρέπει να επιτύχει για το 2019 και το 2020, πριν διεκδικήσει τη χαλάρωσή τους.
Παράλληλα οι στόχοι πρέπει να επιτευχθούν με ένα διαφορετικό μείγμα που θα στηρίζεται στην τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας συνεπεία της μείωσης των φόρων, στην ενίσχυση των επενδύσεων αιχμής, δημοσίων αλλά κυρίως ιδιωτικών, και στην εξοικονόμηση δαπανών (στους λίγους τομείς όπου αυτό είναι δυνατό) διαφυλάσσοντας την αποτελεσματικότητα της κοινωνικής προστασίας.
Είναι ιδιαίτερα φιλόδοξες οι προτεραιότητες αυτές, υπηρετούνται όμως από την βαρύτητα που αποδίδει αυτή η κυβέρνηση στην ταχεία προώθηση των ιδιωτικών επενδύσεων και την άρση των γραφειοκρατικών, φορολογικών και άλλων αντικινήτρων που μπλοκάρουν την επιχειρηματικότητα, καθώς και την εξυγίανση των κόκκινων δανείων των τραπεζών.
Δεν σας ανησυχεί ωστόσο το το διεθνές οικονομικό περιβάλλον που επηρεάζει άμεσα τους στόχους της ελληνικής οικονομικής πολιτικής;
Στα θετικά ενός διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος σχεδόν μηδενικών επιτοκίων είναι η αναζήτηση αποδόσεων, που αυξάνει τη ζήτηση για τίτλους της ευρωπεριφέρειας όπως τα ελληνικά ομόλογα, συμπιέζοντας τα επιτόκια δανεισμού του δημοσίου στα χαμηλότερα ιστορικά επίπεδα. Επίσης, οι νομισματικές αρχές και ιδίως η ΕΚΤ προσανατολίζονται σε νέο γύρο νομισματικής χαλάρωσης.
Στην ετήσια διεθνή συνάντηση των κεντρικών τραπεζιτών στο Jackson Hole των ΗΠΑ κυριάρχησε ο σκεπτικισμός για τα νέα δεδομένα που αλλάζουν το πλαίσιο λειτουργίας της νομισματικής πολιτικής: από το περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού, υψηλών επιτοκίων, υψηλής ανεργίας και χαμηλής ανάπτυξης της περιόδου '70-'80 περάσαμε σε μια πραγματικότητα σταθερά χαμηλού πληθωρισμού, χαμηλών επιτοκίων, χαμηλής ανεργίας και αδύναμης ανάπτυξης.
Υπάρχει και ο σινοαμερικανικός εμπορικός πόλεμος…
Είναι εξαιρετικά επιβαρυντικός παράγοντας ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ και Κίνας. Λόγω και της απρόβλεπτης ιδιοσυγκρασίας του προέδρου Τραμπ εντείνει τις ανησυχίες για μια διαφαινόμενη ύφεση στις ΗΠΑ, η οποία δεν θα άφηνε αλώβητη την ευρωπαϊκή οικονομία. Το φάσμα της οικονομικής επιβράδυνσης πλανάται πάνω από τη Γερμανία, η οποία λόγω του μεγάλου εξωτερικού της πλεονάσματος παραμένει ευάλωτη σε διαταραχές του παγκόσμιου εμπορίου. Ήδη διεξάγεται συζήτηση στη Γερμανία για πιθανή επιστράτευση πακέτου αντικυκλικής δημοσιονομικής τόνωσης.
Μια πιθανή ύφεση στην Ευρωζώνη, στους παράγοντες της οποίας συμπεριλαμβάνεται και ένα χαοτικό Brexit, θα δημιουργούσε δυσμενείς συνθήκες και για την ελληνική οικονομία. Θετική εξέλιξη πάντως η προοπτική σχηματισμού φιλοευρωπαϊκής κυβέρνησης στην Ιταλία, που δημιουργεί κίνητρα για μια λιγότερο αυστηρή Ευρωπαϊκή στάση στην τήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Την ίδια ωστόσο περίοδο ξεκινά ένα κρίσιμο δεκαήμερο για το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Ανακοινώσεις αποτελεσμάτων, ημερίδα Goldman Sachs, London Road Show. Γιατί διστάζουν οι ξένοι επενδυτές να τοποθετηθούν σε «ελληνικά βαριά χαρτιά»;
Οι πρώτες κινήσεις της κυβέρνησης είναι πολύ ενθαρρυντικές για τους ξένους επενδυτές. Όμως οι ξένοι επενδυτές περιμένουν να δουν περισσότερα απτά αποτελέσματα στις προωθούμενες μεταρρυθμίσεις -δεν είμαστε ακόμα ούτε δυο μήνες από τότε που ανέλαβε η κυβέρνηση Μητσοτάκη, παρά την πυκνότητα του πολιτικού χρόνου. Επίσης περιμένουν να δουν τον προϋπολογισμό για το 2020, καθώς και την πορεία εξέλιξης του σχήματος προστασίας ενεργητικού των τραπεζών (asset protection scheme) που προωθεί η κυβέρνηση.
Τέλος υπάρχει μια γενικότερη στάση αναμονής που υπαγορεύεται από τους κινδύνους του διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Σε μια συγκυρία παγκόσμιας κρίσης ή ύφεσης, οι επενδυτές τείνουν να προτιμούν τους «ασφαλείς» τίτλους και προορισμούς (safe havens) -μια οικονομία όπως η Ελλάδα δεν είναι μεταξύ αυτών. Όμως υπάρχει μια διάχυτη αναβίωση σοβαρού επενδυτικού ενδιαφέροντος για τη χώρα μας, ως αυτό που αρκετοί ονομάζουν «the next turnaround story» (δηλαδή, η χώρα που γύρισε σελίδα), και αυτό συνιστά ιδιαίτερα ενθαρρυντική προοπτική.
* Ο Γιώργος Παγουλάτος είναι καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών,
